Læknaneminn - 01.04.1999, Síða 75

Efniviður og aðferðir: Rannsökuð voru 18 börn með greining-
una ósæðarþrengsli. Viðraiðunarhópur var fenginn með því að para
tiltekinn sjúkling við heilbrigðan einstakling með samsvarandi yf-
irborðsflatarmál. Rannsóknin fólst í víðtækri hjartaómskoðun, þar
sem mæld voru þvermál og flatarmál lokanna ásamt því að leggja
mat á byggingu þeirra. Doppler ómskoðun var gerð og rennslis-
hraði metinn á þremur stöðum, þ.e. yfir míturloku, ósæðarloku og
1 ósæðarboga.
Niðurstöður: Stærðir míturlokunnar mældust marktækt minni
hjá börnum er gengist hafa undir aðgerð vegna ósæðarþrengsla í
samanburði við viðmiðunarhóp; þverflatarmál lokunnar (miðgildi
1,94 vs 2,82 cm2, p<0,0001), þvermál eftir lengdarási lokunnar
(2,22 vs 2,77 cm, p<0,0001) og þvermál þvert á lengdarás hennar
(1,14 vs 1,24 cm, p=0,02). Hámarks rennslishraði yfir lokuna var
einnig marktækt hærri í sjúklingahópnum; í snemmfasa fyllingar
vinstri slegils (1,12 vs 0,94 ms-1, p=0,002) og í gáttarfasa (0,73 vs
0,45 ms-1, p=0,002). Þverflatarmál ósæðarloku mældist einnig
marktækt minni hjá sjúklingahópnum (2,66 vs 3,08, p=0,009) og
var hámarks rennslihraðinn hærri meðal sjúklinga (1,37 vs 1,05,
p=0,004).
Umræða: Byggingarlag míturloka innan sjúklingahópsins virð-
ist vera frábrugðið frá viðmiðunarhópi þar sem míturlokann innan
sjúklingahópsins virðist vera nær þvf að vera hringlaga þegar eðli-
legar lokur eru sporöskjulaga. Ahrif ósæðarþrengsla er að finna á
báðum lokum í vinstri hluta hjartans ásamt því að hámarks rennsl-
ishraði er hærri.
Lykilorð: Ósæðarþrengsli - Míturloka - Ósæðarloka - Ómskoð-
un - Vanþroski
SAMBAND EÐLILEGS OG AFBRIGÐILEGS
SÝKLAGRÓÐURS f MUNNI OG í LEGGÖNG-
UM í ÞUNGUN
Hrólfur Einarsson1. Arnar Hauksson2, Reynir T. Geirsson3 og
Peter Holbrook4.
'Háskóla íslands, 2Mæðradeild Heilsuverndarstöðvar
Reykjavfkur, ’Kvennadeild Landspítalans og ‘Tannlæknadeild Há-
skóla Islands.
Inngangtir: Atbrigðilegur sýklavöxtur í leggöngum, bakteríal
vaginósis (BV) hefur tengst síðkomnum fósturlátum, fyrirburafæð-
ingum og fæðingu léttbura (FFL). Tannholdsbólga getur einnig
tengst FFL. Innfærsla baktería í blóðrás eða smitun úr leggöngum
eru líklegar leiðir. Kannað var samband milli eðlilegs og afbrigði-
legs bakteríuvaxtar á þessum svæðum við upphaf lokaþriðjungs
meðgöngu.
Efniviður og aðferðir: 33 konum í mæðraeftirliti við 30±6 vik-
ur var boðin þátttaka. Úr leggöngum voru tekin strok í ræktun
ásamt sýni í pH mælingu, smásjárskoðun og KOH-próf til að
greina BV. Sýni úr munni voru tekin milli tanna og tannholds.
Spurt var um áhættuþætti fyrirburafæðinga.
Ræktaðar voru bakteríur sem eru ríkjandi á þessum svæðum og
greindir sveppir og þekktir tannholdssýklar. Hlutfallstölur fyrir
sýklana voru fundnar og samanburður milli hópa m.t.t. reykinga,
aldurs og barneigna.
Niðurstöður: Meðalaldur var 26,7 (bil 19-40) ár. Frumbyrjur
voru 15, fjölbyrjur 18; 33% reyktu. Aðeins tvær áttu léttbura áður
og tvær fyrirbura, 14 (42%) höfðu haft útferð í meðgöngunni.
Sveppir ræktuðust frá munni hjá 52% og frá leggöngum hjá 27%.
Actinobacillus actinomycetemcomitans höfðu 24% í munni en 6%
í leggöngum. Loftfirrtar bakteríur í munni höfðu 55%, í leggöng-
um 42% og 27% á báðum stöðum. I leggöngum höfðu 94% Lact-
obacillus sp. og 27% i munni. BV greindist hjá 12%. Ekki var
marktækur munur á aldri þeirra sem voru með loftfirrtar bakteríur
og hinna (t=0.265, d.f. 18). Þegar bornar voru saman konur sem
reyktu eða ekki og frum- og fjölbyrjur var ekki munur á hlutföllum
milli hópanna (kí-kvaðrat = NS).
Alyktanir: Bakteriugróður í munni og leggöngum í þungun hef-
ur ekki áður verið borinn saman. Miðað við erlendar athuganir var
hlutfall loftfirrtra baktería, sveppa og actinobacillus hátt. Þó til-
hneiging sæist til að konur sem reyktu væru frekar með afbrigði-
legan sýklagróður á báðum stöðum, var munurinn ekki marktækur.
LYFHRIF PENICILLINS OG CEFTRIAXÓNS
GEGN MISMUNANDI HJÚPGERÐUM
PNEUMOKOKKA f SÝKTUM MÚSUM
Hrönn Garðarsdóttir11, Helga Erlendsdóttir21,
Sigurður Guðmundsson31
'Uæknadeild HÍ,21 Sýkladeild Lsp,31 Lyflækningadeild Lsp.
Inngangur: Greining á hjúpgerðum pneumokokka hefur nær
eingöngu verið gerð í faraldsfræðilegum tilgangi. Það hefur þótt
nægja að fá upplysingar um næmi þeirra til að stýra sýklalyfjameð-
ferð. Næmir pneumokokkar hafa hvorki hér á landi né annars stað-
ar verið hjúpgreindir til að ákvarða bestu meðferð. Aður hefur
virkni penicillins (PCN) og ceftríaxóns (CRO) á pneumokokka-
sýkingar í lærum og lungum músa verið rannsökuð. Þar hefur ver-
ið athugaður mismunur á virkni lyfjanna eftir því um hvaða hjúp-
gerð er að ræða. Þær hjúpgerðir sem athugaðar hafa verið eru 3, 6A
og 6B. 1 þessum tilraunum kom fram mikill munur á virkni lyfj-
anna þó næmi pneumokokkastofnanna fyrir þeim væri sambæri-
legt. Cefríaxón reyndist hafa meiri virkni en penicillin miðað við
sambærilega skammta. Það skýrist sennilega af mun lengri helm-
ingunartíma cefrísaxóns. Það sem helst kom á óvart í fyrri rann-
sóknum var munur á virkni sýklalyfjanna eftir hjúpgerðum og sýk-
ingarstöðum. I okkar rannsókn var haldið áfram með þessar til-
raunir og við skoðuðum hvort mismunur á virkni lyfjanna PCN og
CRO kæmi fram þegar notaðir voru pneumokokkar af hjúpgerð 1
og 8, en þessir stofnar eru báir næmir fyrir lyfjunum. Þessi mis-
munur var skoðaður bæði in vitro og in vivo, þar sem dýrin voru
sýkt bæði í lungum og lærum.
Aðferðir: Svissneskar albínó mýs voru sýktar með pneumo-
kokkalausn í nef, en það veldur aspirationslungnabólgu. Tólf tím-
um seinna voru þær sýktar með lausn sama stofns í lærvöðva.
Mýsnar voru svo meðhöndlaðar með einum skammti þess lyfs sem
kanna átti. Fylgst var með dráps- og endurvaxtarferlum í lungum
og lærum fjögurra til sex músa við hvern tímapunkt, á 2-8 klst.
fresti. Skammtur lyfjanna var ákvarðaður þannig að sá tími sem
sýklalyfið var yfir hammörkum í músunum var sambærilegur milli
hjúpgerða.
Niðurstöður: Niðurstöður okkar voru að nokkru leili frá-
brugðnar fyrri in vivo niðurstöðum, að því leiti að munur milli lyfj-
anna var minni en í fyrri tilraunum, þannig að þrátt fyrir mun lengri
helmingunartíma CRO (65 mín.) en PCN (12 mín.) þá var ekki af-
gerandi munur á virkni lyfjanna. Einnig var munur á virkni eftir
sýkingarstöðum lítill, en í fyrri tilraunum hafði verkun lyfjanna
verið hraðari og meiri í lærum en í lungum.
LÆKNANEMINN • 1. tbl. 1999, 52. árg.
71