Úrval - 01.05.1963, Blaðsíða 134

142
ÚR VAL
fram á vor. Þó heldur Ingstad
því fram, að þarna sé Vínland.
Okkar menn aftur á móti fara
varlegar í sakirnar hvað það
snertir, en þar kemur þó síðast
að þeir vilja ekki neita því, að
þarna kunni islenzkir menn að
hafa komið og dvalið lengri eða
skemmri tíma. Annars hefur það
sem þeir hafa látið blöðunum i
té, meira verið ferðasögur en
skilgreining á rannsóknum, en
það verður að bíða þar til unnið
hefur verið úr þeim gögnum,
sem safnazt hafa. Verður þá
sennilega gefin út allsherjar-
skýrsla, sem þeir standa allir
að, sem unnu þarna. Þó væri
æskilegt að okkar menn vildu
láta Árbók hins íslenzka forn-
leifafélags eitthvað yfirlit um
þetta verk i té, þar sem hún er
hið eina rit hér á landi, sem um
svona mál fjalla. Munu þvi marg-
ir bíða hennar með óþreyju.
En hvers vegna eru menn að
reyna að koma Vínlandsnafninu
á þennan stað? Það er eins og
ekki sé um neina aðra menn
að ræða, sem farið hafi til þess-
ara landa, en þá Leif og Þorfinn
og þeirra menn. Rústir jocssar
geta vel verið eftir islenzka
menn, þótt Vinlands sé sunnar
að leita. Heimildir fornritanna
geta mest um þessa menn og
þess vegna er oftast reynt að
heimfæra staðlýsingar upp á
það, sem þar er lýst, þegar þessi
mál ber á góma, þvi að margir
hafa glíint við þessa gálu áður.
En það er líka jafn víst, að fleiri
íslenzkir sæfarar freistuðu gæf-
unnar á þessum slóðum en þeir,
þótt þeir séu ekki nafngreindir,
er jieirra óbeinlínis getið. Má
þar fyrst nefna, að sama sum-
ar og Eirikur rauði fór að byggja
Grænland fór hálfur þriðji tug-
ur skipa úr Breiðafirði og Borg-
arfirði. Fjórtán komust út þang-
að; sum rak aftur, en sum týnd-
ust. Það var fimmtán vetrum
fyrr en kristni var lögtekin á ís-
landi, segir sagan. Þessi skip,
sem týndust og enginn veit nú
hve mörg voru, gátu auðvitað
hafa farizt, þó er það engan
veginn vist. Þau gat auðveldlega
rekið suður i hafið, það langt
að verða of sunnarlega fyrir,
til jiess að finna Grænland, hald-
ið þó áfram ferð sinni i vestur-
átt og komið að landi einhvers
staðar á ströndum hinna vest-
rænu landa, Labrador, Nýfund-
nalandi eða jafnvel enn sunnar.
Nú vill svo vel til, að Grænlend-
ingasaga geymir heimild um
eina slíka ferð, en það er hin al-
kunna ferðasaga af Bjarna Her-
jólfssyni einmitt þetta sama sum-
ar um þessar sömu slóðir. Hann
hrakti suður í haf, svo að hann
sigldi fram hjá Grænlandi og
vestur að ströndum Vesturheims.