Úrval - 01.09.1973, Side 27

Úrval - 01.09.1973, Side 27
ENGINN JAFNAST Á VIÐ DICKENS 25 auðugur og frægur á heimsmæli- kvarða með sveitasetur og sæg af þjónustufólki, gleymdi hann aldrei ógnum sinnar örbirgðar í æsku. Til hinztu stundar var hann ridd- ari í þeirri krossferð, sem barðist gegn þeirri niðurlægingu, sem fá- tæklingar urðu að líða í húsgörðum, óþverrastrætum, fangelsum og verk smiðjum Viktoríutímans í Englandi. Ameríkuhatur Sá þáttur í persónuleika Dickens, sem gengur sem rauður þráður í gegnum öll rit hans „lífsskoðun og breytni er virðingin fyrir hinu mannlega, trú hans á hið góða í hverri sál. Óþekktir rithöfundar, sem sendu honum ritverk sín fengu þau til baka með nákvæmri gagnrýni. Og fyndi hann höfund, sem honum fannst sýna gáfur og snilld, þá dvaldi hann endalaust við að fága verk hans. Og einu sinni, þegar upp komst, að einn af þjónum hans hafði stol- ið frá honum lengi, gat hann ekki fengið af sér áð reka maninn, þar eð hann bjóst við, að hann fengi aldrei annað starf. Hvað gerði Dickens þá? Hann stofnaði með honum smá- fyrirtæki og gaf honum það síðan til einkareksturs. En hann gat líka verið erfiður. Og í andúð sinni gegn gagnrýnend- um og útgefendum, hikaði hann ekki við að gera þeim skell — og oft að lítilli fyrirhyggju. Þegar hann var 46 ára að aldri varð hann ástfanginn af 19 ára leik- konu, Ellen Thernon að nafni, og skildi þá við konu sína, Kate eftir 22 ára hjónaband. En þau höfðu eignazt saman 10 börn. Þegar byrjað var að slúðra um, að skilnaðurinn hefði orsakazt vegna ástar hans til mágkonu hans, systur Kate, (orðrómurinn um ást hans til leikkonunnar var lengi í algjöru þagnargildi), þá Ijóstraði hann upp persónulegu leyndarmáli til afsönnunar, sem bætti raunar olíu á eldinn og orsakaði ævilangt hatur milli gamalla vina og félaga. En mesta andúð bar hann þó til heillar þjóðar — Bandaríkja Norð- ur-Ameríku. Árið 1842 kom Dickens þangað í fyrirlestraferð. Þá varð hann bókstaflega ótta- sleginn yfir öllu, sem hann kynnt- ist. Æstir aðdáendur meðal múgsins eltu hann alls staðar, rifu ræmur úr frakkanum hans til minja, þyrpt- ust umhverfis borðið, sem hann mat- aðist við, gægðust inn um gluggana þar sem þau hjónin bjuggu og hrelldu hann á allar lundir eins og glefsandi vargar, hrækjandi og stangandi úr tönnum á almanna- færi. Þegar hann nú hafnaði boði þessa „Ameríkana-lýðs“ um útgáfu á bókum sínum, nema gegn kon- unglegri þóknun til hans sjálfs sem aukagetu, þá misskildu blöðin mót- tökur hans og réðust gegn honum sem auðvirðilegum peningasnák. Eftir að hann kom til Englands aftur, hefndi hann sín á tvo vegu. Fyrst með því að gefa út þætti úr ferðasögu sinni vestur, sízt til sóma gestgjöfum í Vestri. En þó enn ver með því að gefa út sína nýju skáldsögu, Martin Chuzzlewit.
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132

x

Úrval

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Úrval
https://timarit.is/publication/1841

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.