Úrval - 01.09.1973, Síða 27

Úrval - 01.09.1973, Síða 27
ENGINN JAFNAST Á VIÐ DICKENS 25 auðugur og frægur á heimsmæli- kvarða með sveitasetur og sæg af þjónustufólki, gleymdi hann aldrei ógnum sinnar örbirgðar í æsku. Til hinztu stundar var hann ridd- ari í þeirri krossferð, sem barðist gegn þeirri niðurlægingu, sem fá- tæklingar urðu að líða í húsgörðum, óþverrastrætum, fangelsum og verk smiðjum Viktoríutímans í Englandi. Ameríkuhatur Sá þáttur í persónuleika Dickens, sem gengur sem rauður þráður í gegnum öll rit hans „lífsskoðun og breytni er virðingin fyrir hinu mannlega, trú hans á hið góða í hverri sál. Óþekktir rithöfundar, sem sendu honum ritverk sín fengu þau til baka með nákvæmri gagnrýni. Og fyndi hann höfund, sem honum fannst sýna gáfur og snilld, þá dvaldi hann endalaust við að fága verk hans. Og einu sinni, þegar upp komst, að einn af þjónum hans hafði stol- ið frá honum lengi, gat hann ekki fengið af sér áð reka maninn, þar eð hann bjóst við, að hann fengi aldrei annað starf. Hvað gerði Dickens þá? Hann stofnaði með honum smá- fyrirtæki og gaf honum það síðan til einkareksturs. En hann gat líka verið erfiður. Og í andúð sinni gegn gagnrýnend- um og útgefendum, hikaði hann ekki við að gera þeim skell — og oft að lítilli fyrirhyggju. Þegar hann var 46 ára að aldri varð hann ástfanginn af 19 ára leik- konu, Ellen Thernon að nafni, og skildi þá við konu sína, Kate eftir 22 ára hjónaband. En þau höfðu eignazt saman 10 börn. Þegar byrjað var að slúðra um, að skilnaðurinn hefði orsakazt vegna ástar hans til mágkonu hans, systur Kate, (orðrómurinn um ást hans til leikkonunnar var lengi í algjöru þagnargildi), þá Ijóstraði hann upp persónulegu leyndarmáli til afsönnunar, sem bætti raunar olíu á eldinn og orsakaði ævilangt hatur milli gamalla vina og félaga. En mesta andúð bar hann þó til heillar þjóðar — Bandaríkja Norð- ur-Ameríku. Árið 1842 kom Dickens þangað í fyrirlestraferð. Þá varð hann bókstaflega ótta- sleginn yfir öllu, sem hann kynnt- ist. Æstir aðdáendur meðal múgsins eltu hann alls staðar, rifu ræmur úr frakkanum hans til minja, þyrpt- ust umhverfis borðið, sem hann mat- aðist við, gægðust inn um gluggana þar sem þau hjónin bjuggu og hrelldu hann á allar lundir eins og glefsandi vargar, hrækjandi og stangandi úr tönnum á almanna- færi. Þegar hann nú hafnaði boði þessa „Ameríkana-lýðs“ um útgáfu á bókum sínum, nema gegn kon- unglegri þóknun til hans sjálfs sem aukagetu, þá misskildu blöðin mót- tökur hans og réðust gegn honum sem auðvirðilegum peningasnák. Eftir að hann kom til Englands aftur, hefndi hann sín á tvo vegu. Fyrst með því að gefa út þætti úr ferðasögu sinni vestur, sízt til sóma gestgjöfum í Vestri. En þó enn ver með því að gefa út sína nýju skáldsögu, Martin Chuzzlewit.
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132

x

Úrval

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Úrval
https://timarit.is/publication/1841

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.