Mímir - 01.07.1987, Page 85
Matthildur: Hvað varstu að segja?
Árni: Það er langt síðan ég hef átt frí. (bls. 3)
Tilfinningatengsl Árna og Matthildar eru eng-
in, því er ekki heldur um neina tilfinninga-
spennu að ræða með tilheyrandi útrás og upp-
gjöri, dramatísk tilfinningaátök eru engin. Það
merkir þó ekki að átök séu ekki til staðar í
verkinu. Þau birtast í gegnum orðin og einnig
þarerútrásin.
Árni: Öll hljóðin sem týnast, safnast saman í
loftinu og þegar þar er orðið pakkað kemur
hávaðarok og loftið tæmist. (bls. 30)
Undir lok þriðju senu losnar um uppsafnaða
spennu leiksins, hávaðarok brestur á, með tali.
Matthildur: Hvað þarf ég að horfa á þig lengi
núna?
Árni: Þangað til þú horfirá mig næst.
Matthildur: (hlæjandi) Hvað þýddi nú þessi
setning?
Árni: (Þrífur í handlegg hennar, rödd hans
verður ankannaleg) Hún þýddi það sem hún
þýddi og ekkert meira en það. Þangað til þú
horfir á mig næst. (snýr frá henni) Þetta var
ekkert öðru vísi setning. Bara venjuleg setning.
Eins og allar setningar . .. (bls. 33)
Hér brotnar Ámi saman. Ástæða þess er vegna
orðanna sjálfra. Matthildur mátti ekki hlæja að
orðum Áma og því síður spyrja um merkingu.
Árni: Það má ekki hlæja að orðum annarra.
(bls. 34)
Skömmu síðar drepa þau einmitt á merkingar-
Ieysi orðanna.
Matthildur: Við vildum aldrei tala svona reglu-
lega saman . ..
Árni: Já um málin.
Matthildur: Já um málin .. . En þú talar líka
svo skemmtilega um allt annað .. . Þú bullar
svo yndislega. (bls. 36)
Þau eru sér fyllilega meðvituð um merkingar-
leysi orðanna. En þau vita líka að þau fá engu
um það breytt. Að tala saman um merkingar-
leysi samtalsins er hættuleg þverstæða, því
bulla þau, helst yndislega, eða tala um kuldann
eða reyna að skilgreina það sem ekki er hægt
að skilgreina, ástina.
Allt snýst þó urn það sama, sambandsleysi
þeirra, þrá eftir tilfinningalegu sambandi sem
getur ekki orðið annað en draumur. Orðin fjar-
lægja þau frá þessu markmiði, orðin einangra
menn frá hver öðrum í stað þess að sameina
þá. Tilfinningar sínar tjá menn ekki, þær eru
ekki hægt að færa í orð.
Hver kannast ekki við merkingarlausa orð-
ræðu milli manna sem ekkert hafa að segja
hver við annan: „Hvað segirðu? Allt ágætt, en
þú? Jú allt gott“, þúsund sinnum. Síðan tekur
yfirborðssnakkið við, djúpmerking þess er
„heyrðu ég hef ekkert við þig að segja, þegiðu
því eða farðu“. Slík framkoma væri auðvitað
fatal fyrir báða aðila. Því sættum við okkur við
merkingarleysi orðanna, þau eru kannski það
eina sem við getum haldið í meðan við kunn-
um ekki að þegja saman og lesa hvers annars
hugsanir og tilfinningar.
Árni og Matthildur gefast upp og hoppa út
urn gluggann fullan af skýjum, ofarlega á há-
hýsinu. Kannski það hafi loks sameinað þau.
Tíminn er enginn í Draumar á hvolfi, og
einnig allur.
Árni: Hvað erum við búin að vera hérna lengi?
Matthildur: 25 stundir .. . (bls. 1)
Matthildur: Það kemur ekki neitt á undan
neinu. Ekki neitt. Þetta er allt saman ein stund.
Ein og hin sama stund endurtekin með byrjun í
enda og enda í byrjun. (bls. 26)
Einþáttungurinn Drawnar á hvolfi endar þar
sem hann byrjar og hann byrjar þar sem hann
endar. Ástlaust ástand Áma og Matthildar er
endalaust.
Þessi ágæta frumraun leikskálds er vonandi
vísir að meiru. Eg reyni ekki að skilgreina
Drauma á hvolfi til hlítar, slíkt er jafn vonlaust
og viðleitni persónanna til að skilgreina ást.
Eitt skýtur samt aftur og aftur upp í huganum,
það var aldrei spilað á fiðiuna góðu, liggjandi á
sviðinu, bíðandi samruna boga og strengja.
Kannski líka eins gott.
Freyr Þormóðsson
85