Mímir - 01.06.1996, Blaðsíða 56

nefnist Húsdrápa. í kvæðinu er sagt frá bardaga
Heimdallar og Loka við Singastein; lýst er hvernig
Þór atti kappi við Miðgarðsorm og bálför Baldurs.
Kvæðið líkist nokkuð norskum kvæðum sömu
gerðar en einnig mun vera um áhrif frá Agli
Skallagrímssyni að ræða.17 Kvæðið mun ort til Ol-
afs bónda í Hjarðarholti af tilefni brúðkaups dótt-
ur hans.
Þórsdrápa Eilífs Guðrúnarsonar er betur varð-
veitt en Húsdrápan en um 20 erindi eru varðveitt
af þessu torskilda kvæði. Það segir frá för Þórs til
Geirröðargarða og viðureignum hans við ýmis
kvikindi á þeirri ferð. Fræðimenn hafa getið sér til
um hvort þarna sé um að ræða einskonar vígsluför
þar sem Þór kom höndum yfir hamarinn Mjöllni.
Nokkuð létt er yfir kvæðinu svo að það jaðrar við
skopstælingu á öðrum kvæðum í sama stíl. Lýst er
rimmunni við Geirröði en einnig komið nokkuð
inn á samskipti Þórs við konur, þ.á.m. dætur
Geirröðar. Líkingamálið verður nokkuð tvírætt er
þeirri viðureign er lýst og ekki er alveg ljóst hvort
um er að ræða lýsingu á ástarfundi eða einvígi.
Hugmyndir eru uppi um hvort drápa þessi tengist
með einhverjum hætti trúariðkunum við hirð Há-
konar konungs, þar sem hún er ort, en ekki eru
menn nú strangtrúaðir á það.18
Að lokum er við hæfi að nefna enn eitt dæmi um
útlagningu af goðsögulegum efnum hjá hirðskáld-
um. Enginn annar en Egill Skallagrímsson á heið-
urinn af kvæði þessu en Einar Ól. Sveinsson segir
frá 'því í skrifum sínum er hann ræðir um Arin-
bjarnarkviðu Egils, sem ort var til Eiríks konungs,
að „goðsagan um upphaf skáldamjaðarins, sem
Óðinn þá af Gunnlöðu“ sé megin uppistaða vísu
einnar í kvæðinu. „Kvæðið „svífur á Eirík konung
og hirð hans eins og áfengur drykkur“ (Sigurður
Nordal) og menn hlýða á kvæði Egils af slíkri
áfergju sem þyrstur maður drekki ýranda full.
Kenningin ’hlustar munnum’ gerir þennan þorsta
nær áþreifanlegan, líkamlegan, einhvernveginn
tröllaukinn.“19 Við skulum enda þetta á því að líta
á vísuna, okkur til yndisauka:
Þó bólstrverð
of bera þorðak
maka hæings
markar dróttni,
svát Yggs full
ýranda kom
at hvers manns
hlusta munnum.20
Heimildir:
Egils saga. 1989. Eiríkur Hreinn Finnbogason sá um
útg. Reykjavík, Almenna bókafélagið.
EinarÓl. Sveinsson. 1947. „Dróttkvæðaþáttur“. Skírnir
CXXI, s. 5-33.
Frank, Roberta. 1978. Old Norse Court Poetry: The
Dróttkvœtt Stanza. Islandica XLII. Ithaca and Lon-
don, Cornell University Press.
Jónas Kristjánsson. 1975. „Bókmenntasaga“. Sigurður
Líndal (ritstj.) Saga íslands II. Reykjavík. Hið ís-
lenska bókmenntafélag og Sögufélagið, s. 147-258.
Vésteinn Ólason. 1992. íslensk bókmenntasaga I. Guð-
rún Nordal, Sverrir Tómasson og Vésteinn Ólason
(ritstj). Reykjavík, Mál og menning.
Greinin var upphaflega unnin sem námsritgerð í
námskeiðinu Miðaldabókmenntir haustið 1995
undir leiðsögn Ásdísar Egilsdóttur.
Aftanmálsgreinar
1 Jónas Kristjánsson. 1975: 199.
2 Sama rit: 199.
3 Vésteinn Ólason. 1992: 277.
4 Sama rit: 230.
5 Sama rit: 212-213.
6 Roberta Frank. 1978: 90.
7 Vésteinn Ólason. 1992: 220.
8 Sama rit: 222.
9 Sama rit: 224.
10 Roberta Frank. 1978:103. (Lausl. þýðing.: „Sú sýn á
veruleikann sem birtist í goðafræðilegum kveðskap
Norðursins er vanalega nokkuð vægðarlaus: sagnir
af kvölum, guðlegu ábyrgðarleysi, kænsku, svikum
og drungalegu níði blönduðu villimannlegu skopi.“)
11 Sama rit: 142.
12 Sama rit: 143-144.
13 Egils saga. 1989: 106.
14 Vésteinn Ólason. 1992: 218.
15 Roberta Frank. 1978: 165 og 168-169.
16 Sama rit: 155-156.
17 Vésteinn Ólason. 1992: 205.
18 Sama rit: 205-206.
19 Einar Ól. Sveinsson. 1947: 32.
20 Egils saga. 1989: 187.
54