Mímir - 01.06.2005, Blaðsíða 12

Minningarorð
Prófessor Sveinn Skorri Höskuidsson 1930-2004
Árið 1968 var íslenskunám við Háskóla íslands með
talsvert öðru sniði en nú. Námsefnið var bundið í
fyrsta, annað og þriðja stig, eitt stig á ári og próf
tekið í öllu námsefni vetrarins á vorin. Bókmenntir
voru kenndar í tímaröð og var megináhersla lögð
á bókmenntasögu. Ég var komin á þriðja stig
haustið 1968. Þá var ekki enn búið að byggja
Árnagarð. Þriðja stigs nemendur áttu að sækja
bókmenntatíma klukkan átta að morgni á efri hæð
íþróttahúss Háskóians. Það var ekkert sérstaklega
aðlaðandi tilhugsun en engu að síður lá eftirvænting
í lofti þetta haust. Nýr bókmenntakennari var
væntanlegur og loksins komið að því að fengist
yrði við 20. öldina í bókmenntanámi okkar.
Nýi kennarinn var Sveinn Skorri Höskuldsson,
nýkominn frá sendikennarastarfi í Sviþjóð. Sveinn
Skorri bar með sér ferskleikablæ utan úr heimi þó
að hann kæmi ekki langt að. Dagný Kristjánsdóttir
hefurfjallað um kennslu í íslenskum bókmenntum
í sögulegu Ijósi í grein sinni „Frá verki til texta
til virkjunar textans" (íslensk fræði í fortíð, nútíð
og framtíð, Mímir 44 tbl. 36. árg., 17 - 20). Þar
minnir hún á að söguleg bókmenntatúlkun á
nútímabókmenntum hafi verið ríkjandi fram á
áttunda áratuginn og kennsla í bókmenntum 20.
aldar hafi ekki farið að festast í sessi fyrr en eftir
miðjan sjöunda áratuginn. Við sem biðum eftir
nýja kennaranum í íþróttahúsinu haustið 1968
skynjuðum að nýir tímar væru í nánd. Þetta var um
það leyti sem nýrýnin hélt innreið sína í Háskóla
íslands.
Sveinn Skorri reyndist áhugavekjandi kennari.
Hann hvatti okkur til þess að velja okkur
ritgerðarefni úr samtíma okkar. Sá fyrsti til
þess að hlýða því kalli var Jón Sigurðsson, nú
seðlabankastjóri. Hann valdi sér Ijóð Þorsteins
frá Hamri. Þegar hann var kominn nokkuð áleiðis
með ritgerðina óskaði Sveinn Skorri eftir því að
hann kynnti verkefnið í kennslustund, og ekki nóg
með það, mér var falið að gera athugasemdir við
framsögu Jóns. Okkar áhugasami lærimeistari
vildi undirbúa þennan tíma sem best og bauð
okkur Jóni heim eitt kvöldið til þess að ræða málin.
Það var tekið vel á móti okkur í Grænuhlíðinni
og við ræddum Ijóð Þorsteins yfir kaffi og öðrum
góðgerðum. Þegar leið á kvöldið kallaði Sveinn
Skorri til konu sinnar: „Vigdís! Ég er að hugsa um að
bjóða börnunum sérrí.“ Við Jón litum hvort á annað.
Aldrei hafði okkur verið sýndur annar eins heiður
í námi okkar. Og fjörugar umræður um skáldskap
héldu áfram lengi kvölds.
Ég man ekki lengur hvernig mér gat dottið það í
hug, - en það var í gleðskap eftir fullveldisfagnaðinn
1968 sem ég ákvað að mæta beint úr gleðinni í tíma
til Sveins Skorra klukkan átta. Lærimeistarinn lét
sér hvergi bregða þegar námsmærin staulaðist inn
í samkvæmiskjól og snjóblautum, gylltum skóm,
svipur hans lýsti hlýju og skilningi. Löngu seinna,
þegar við vorum orðin kollegar, hafði Sveinn Skorri
gaman af því að rifja upp þennan atburð með
stríðnisglampa í augum. Hann mundi þetta allt vel,
nema hvað drifhvítur kjóll námsmeyjarinnar var
orðinn fagurrauður í frásögn hans. Mér datt ekki
í hug að leiðrétta það, enda var rauður kjóll miklu
áhrifameiri í sögunni en hvítur. Það sjá allir, ekki
hvað síst góður sagnamaður.
Við samkennarar Sveins Skorra nutum einstakrar
frásagnargáfu hans í kaffitímum okkar á fjórðu
hæðinni. Viku áður en hann lést kom hann í
heimsókn til okkar og fékk okkur enn einu sinni til
þess að veltast um af hlátri. í frásögn hans urðu
hversdagslegustu atburðir að óborganlegu ævintýri
og við glöddumst yfir því að hann væri að ná heilsu
eftir erfið veikindi. En það fór á annan veg.
Undir lok haustmisseris 1999 var komið að
síðustu kennslustund Sveins Skorra. Þrjú okkar,
sem vorum í fyrsta hópnum hans, og störfum við
háskólann, ákváðum að koma honum á óvart og
mæta í síðasta tímann. Þetta voru, auk mín, Kristján
Árnason prófessor og Gunnlaugur Ingólfsson
orðabókarritstjóri. Við börðum að dyrum og
trufluðum líflegar umræður um skáldsöguna Ég
heiti ísbjörg, ég erijón eftir Vigdísi Grímsdóttur.
Við tilkynntum hópnum að við hefðum verið meðal
þeirra sem sátu fyrstu kennslustund Sveins Skorra
við Háskóla fslands og því hefðum við ekki viljað
10