Eir - 01.07.1900, Page 44

156
Ég hef offc verið spurður að því, hvort pað sé ekki
óholt að drekka kaffi með rjóma. Ég veit ekki til þess, að
rjómi auki neitt óhollustu kaffis. En það er sjálfsagt, það
væri hollara fyrir pyngjuna að sieppa rjómanum.
Um te má sama segja og kaffi. Það er gersamlega sneitt
næringargildi, en hefir hressandi áhrif á taugakerfið, vegna
samskonar lyfs og er í kaffl, eða náskilds, og ofbrúkun þess
heflr samskonar skaðleg áhrif á taugakerfið, en fremur minna
á hjartað. Verðið er svipað, því að þótt.te sé dýrara, er haft
sem því svarar minna af því í hvern boila.
í raun réttri má telja krydd alt undir munaðarvöruflokk-
inn. Tilgangur þess er að gera matinn lystugri, ekki hitt, að
veita líkamanum nein næringarefni. En þessi áhrif eru eng-
anveginn litiisvirði. Éað eru ekki sælkerarnir einir, sem borða
krydd; það gera allir. Kjöt alt hefir í séi' eðiilegt krydd, efni
sem gefa því sinn einkennilega keim, einmitt þau efni fara út
í seyðið ef ket.ið er soðið lengi, nema það sé láfcið í vatnið
sjóðandi. Éað kjöt, sem svo er útseytt, er bragðdauft og
ólystugt, og það er marg reynt, að menn geta ekki nema
örstuttan tíma komið niður bragðiausum mat, enda þótt
svengd þrengi að.
Kryddefni í hófi eru því ekki neinn óþarfi, og það krydd-
efnið, sem algengast er, matarsaltið, er beinlínis ómissandi, en
að öðru leyti þarf ekki að vera sér i neinum sérlegum út-
yegum um sölt þau, sem líkaminn þarfnast, t. d. kalk, þvi að
það ór æfmlega nóg af þeirn i venjulegri fæðu.
Munaðarvöru og kryddi verður aldrei útrýmt, meðan
mannseðlið er eins og nú gerist, en menn veiða að muna,
að það hættir fremur tii óhóflegrar nautnar hennar en matar,
og jafnframt, að þótt óhófið sé skaðlegt 1 öllu, mat sem
öðru, þá er munaðarvöruóhóf allra skaðlegast.