Eir - 01.07.1900, Blaðsíða 20
132
er því mjög mikil hagsýni og peningasparnaður að nærast sem
mest á flskmeti, það er að segja af þeim fisktegundum, sem
ódýrar eru, t. d. þorskur, ýsa og koli og síld. Lax er svo dýr,
að hann er ekki nema til sælgætis, og sama er að segja um
silung, að minsta kosti í Reykjavík, þar sem hann er seldur fyiir
sama verð og kindakjöt. Það er auðvitað, að til sveita eiga
menn oft erfltt með að ná í fiskmoti, en t.il þessa klufu mc-nn
þó fram á miðja þessa öld þiítugan hamarinn. fá fóru menn
skreiðaríerðir af Norðurlandi vestur undir Jökul og suður í
Gullbringusýslu. Ég býst við, ai) skreiðin hafl oft veiið orðin
nokkuð dýi', þegar hún kom þangað. Nú er alt þetta hætt,
einmitt þegar skipaferðir ættu að gera mönnum auðveldara að
ná í fiskmeti. Það er ekki eingöngu af því, að menn geta ekki
fengið harðflsk; sjómenn eru að vísu víðast hættir að herða fisk;
þeim þykir það borga sig hetur að salta hann. En mundi
það ekki borga sig fyrir bændur að kaupa saltfisk. Hann or
þó alt af fáanlegur. Saltfiskur hefir meiri næringarefni en
saltkjöt. Og vorðið er lægra, meira.að segja með þvi háa
saltfisksverði, sem hér er nú. Eða síldin. Éað er hraparlegt
að vita, að íslendingar skuli ekki hafa lært að nota hana til
manneldis að nokkrum mun. Hún er enn næringarmeiri en
saltaður þorskur, og hvervetna erlendis þykir hún einhver allra
cdýrasta fæða úr dýraríkinu. Hér meta menn hana víða ekki
meira en svo, að hún er notuð til skepnufóðurs; menn vilja
fæstir við henni iíta tii matar.
í einni grein erum vér íslendingar fremri ýmsum þjóð-
um, að því er snertir nýting matar. Ég á v'ið blóðið. i’að
er hvervetna hér notað til matar, víðast annarstaðar lítið eða
alls ekki. Og vér erum hér hyggnir, hinir óforsjálir, því að
blóðið inniheldur eins mikið af eggjahvituefnum og margar
fisktegundir, og nálega eins mikið og kjöt af landdýrum.
Eftir þvi sem hér hagar til, er það eðlilegt, að ekki sé
slátrað nema siðara hluta sumars og að haustinu, þvi að þá
hafa sláturdýiin safnað holdum eigendum að kostnaðavlitlu.
Af þossu leiðir, að monn hafa sjaldnast nýtt kjöt af ferfættum