Morgunn - 01.06.1948, Síða 84
74
MORGUNN
ist ískrið á spjaldinu og þegar það var tekið og skoðað,
voru ailskonar furðulegar orðsendingar, sem tjáðust vera
frá látnum mönnum, skrifaðar á það.
Stjórnmálamaðurinn frægi, William Gladstone, var með-
al þeirra, sem. sóttu fundi hjá Eglington. Eftir reynslu
sína sagði hann: „Ég hefi alltaf haldið, að vísindamenn-
irnir væru um of fjötraðir viðjum vanans. Þeir vinna dýr-
mætt verk í sínum eigin visindagreinum, en þeir hafa of
oft tilhneiging til að skella skollaeyrunum við þvi, sem
ekki fellur inn í umgerð hinnar viðurkenndu vísindalegu
þekkingar. Og vissuiega hefir það ósjaldan komið fyrir,
að þeir .hafa afneitað því, sem þeir hafa alls ekki kynnt
sér. Þeim hefir ekki verið það nægilega ljóst, að til kunna
að vera öfl, sem þeir þekkja ekki.“ Gladstone kvaðst þá
ekki vera spiritisti, en hann gekk í Brezka Sálarrannsókna-
félagið.
Ekki verður skilizt svo við að segja frá miðlunum á síð-
ari hluta 19. aldar, að ekki sé minnzt á Stainton Moses,
manninn, sem einna áhrifamestur hefir orðið allra spírit-
ismanna fram til þessa dags,. að þvi er trúarlegu hliðina á
málinu snertir. Heimspeki spíritismans hefir enginn maður
mótað fremur en hann. En auk þess að vera andlegur
leiðtogi í stórum stíl var hann merkilegur miðill.
Hann var Englendingur, fæddur 1839, stundaði háskóla-
nám í Oxf.ord, varð prestur um skeið, annálaður skólamað-
ur síðar og rithöfundur. 33 ára gamall kynntist hann miðl-
um, fékk áhuga fyrir málinu og tók að gera tilraunir sjálf-
ur. Brátt fór að bera á tvímælalausum fyrirbrigðum hjá
honum, þung borð hófust í loft upp og bækur og blöð flutt-
ust af ósýnilegu afli mijii herbergjanna í íbúð hans í fullri
birtu. En merkastar eru bækur hans, sem hann reit ósjálf-
rátt, eða öllu heidur innblásinni skrift, því að fulla vitund
hafði hann, meðan hann skrifaði bækur sínar. 1 þeim er
mikið af háleitri lífspeki og heimspeki og mikið af lýs-
ingum af lífinu fyrir handan gröf og dauða, eins og hann
heyrði með dulheyrn „raddirnar" segja sér. En kenning-