Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.2007, Blaðsíða 276
Vindálag getur haft veruleg áhrif á rek stærri skipa með mikið vindfang. Vindálagið
hefur einkum áhrif á skip sem sigla einungis með kjölfestu og vistir. Þá getur skipið bæði
hallast talsvert undan vindálaginu og rekið. Ofan á þetta bætist að skip bæði í líkani og
við raunverulegar aðstæður bregðast misjafnlega við stjómtöku og sjólagi og öðrum
veðuraðstæðum. Þegar tekið er tillit til takmarkana bæði hafnar- og skipslíkans og fræði-
legu mati beitt á þær upplýsingar sem fást með líkantilraunum er talið að sigling með
skipslíkani í hafnarlíkani gefi traustar og ábyggilegar upplýsingar um raunverulegar
aðstæður og hegðun raunverulegs skips.
Viðmiðunarmörk kenniöldu og sjávarstöðu
Viðmiðunarmörk öldu og sjávarstöðu sem sett voru fyrir ferjuna byggjast á niðurstöðum
úr prófunum við mismunandi sjávarstöðu og öldustefnu og stighækkandi ölduhæð. Við
hverja prófun eru gerðar öldumælingar, fjöldi alda og brotnandi alda er talinn, skips-
líkani siglt út hafnarmynnið og yfir sandrifið. Þar er snúið við úti á 15 m dýpi og siglt inn
aftur. Viðmiðunarmörkin fyrir siglingu ferju fékkst með samanburði á mati á:
1) siglingu skipslíkans,
2) fjölda alda sem brotnaði á sandrifinu og
3) ölduhæðarmælingum frá 18 m, 15 m, 10 m og 6 m jafndýptarlínu á hryggnum á sand-
rifinu, síðan á 10 m dýpi innan við rifið og framan við hafnarmynnið
4) Dýpi undir skip tekur mið af ölduhæð og djúpristu þess
Öldur brotna einungis á um 250 m kafla frá 10 m
jafndýptarlínunni og yfir sjálfum hrygg sandrifsins.
Talið er viðunandi að miða við siglingu í allt að 10%
grunnbrota af öllum öldum.
Til að tengja öldumælingar í líkani við ölduhæð á
Bakkadufli voru öldur reiknaðar á sömu stöðum og
í líkaninu (18 m, 15 m, 10 m og 6 m dýpi og jafn-
framt á 28 m dýpi um 2000 m vestar þar sem
ölduduflið við Bakkafjöru er staðsett), fyrir mis-
munandi ölduáttir, þ.e. fyrir suðvestan-, sunnan- og
suðaustan ölduáttir og sjávarstöður. Ölduhæð við
Bakkadufl miðast við öldufarsreikninga og niður-
stöður líkantilrauna.
Samanburður á mælingum og reikningum (mynd 3)
sýna að reiknaðar öldur fylgja vel ölduhæðarlækk-
uninni í líkaninu eftir að þær brotna á rifinu. Þegar
samanburður lá fyrir var hægt að tengja ölduhæðir
í líkani við ölduhæðir við Bakkafjörudufl. Með því
að taka tillit til tíðni ölduátta fæst vegið meðaltal
ölduhæðar við 10 m og 6 m dýptarlínu. Það er þá
óháð ölduáttum en í beinu hlutfalli við sjávar-
stöðuna, samanber töflu 1:
Tafla I.Viðmiðunarmörkölduhæða og sjávarstöðu.
Sjávarstaða Dýpi á hárifi 2,3m 8,3m 1,4m 7,4m 0,5m 6,5m 0,0m 6,0m
Staðsetning Bakkadufl, dýpi -28m, 200m vestan innsigling 3,9 3,8 3,5 3,4
ölduhæða Dýpi -1 Om, 200m utan á hárifi 4,5 4,2 4,1 3,7
Hs (m) Dýpi -6m,á hárifi 4,2 3,9 3,5 3,2
Dýpi -10m,200m innan á hárifi 3,8 3,7 3,3 3,0
Framan við hafnarminni,500m innan við hárif 3,1 3,0 2,7 2,5
Phyticd nxxM «4 ■ »0 5m (m) • •
Phyticat mo<M. »1 4m|mj • •
Phywcal imxW, vA ■ *23m Imj • •
02/02/88 12:00:00:000
o 200 4oo eœ too 1000 1200 1400 isoo
v____________________2
—
Mynd 3.Öldumælingar eftir innsiglingallnunni.Samanburður á
mældum ölduhæðum í Ifkani og reiknuðum öldum yfir sandrifið (
sunnan ölduátt.
2 7 41 Arbók Vfl/TFl 2 0 0 7