Skagfirðingabók - 01.01.1975, Blaðsíða 21
NAUTABÚSHJÓNIN
rýrar og reytingslegar. Þar bjuggu þau í tvíbýli 1892—94. Þeim
mun hafa vegnað þar allvel, enda var býlið talið farsældarbýli.
Var bústofn þeirra orðinn l4l/2 hundrað, er þau fluttu þaðan. Þó
höfðu þeim fæðzt þar þrjú börn. Var haft eftir Sólveigu, að þar
hefði þeim vegnað bezt.
Vorið 1897 fluttu þau búferlum að Nautabúi og bjuggu þar til
1912. Þar fæddust þeim átta börn, og þarf ekki djúpt að grafa til
að skilja, að þar hefur ekki alltaf verið rúmur fjárhagur. En það
sá ekki á ungviðinu, sem ólst þar upp, eins og áður var bent á.
Það einkenndist af velsæld og hreysti. A Nautabúi var alltaf margt
í heimili, 12 manns og þar yfir. Reyndist þar furðuoft skjól fyrir
farlama gamalmenni. Sannar það mannkosti húsráðenda.
Þótt búið þar á Nautabúi væri ekki stórt, blasti hvarvetna við
snyrtimennska, enda voru þau hjón flestum hreinlátari í háttum.
Jón eignaðist frábæran sauðfjárstofn og var um skeið talinn með
slyngustu fjárræktarmönnum landsins. Því til sönnunar má benda
á, að á stjórnarfundi í Búnaðarfélagi Islands 2. janúar 1905 segir
svo:
„Jóni bónda Péturssyni á Nautabúi í Skagafirði var heit-
inn 200 króna styrkur til fjárræktarbús, með hinum settu
skilyrðum fyrir slík bú og skyldi honum tilkynnt um skil-
yrðin.“
Ekki hefur fundizt í þeim plöggum, að Jóns sé oftar viðgetið
til slíks. Styrkurinn mun hafa verið hugsaður sem hjálp við stofn-
un búsins, en ekki aðstoð við rekstur þess. Nú verður ekki sagt,
hver þessi skilyrði voru. Gögn um þau finnast ekki í fórum Bún-
aðarfélagsins. Fyrir þessari upphæð fer lítið nú. En málið horfir
talsvert annan veg við, sé það fært til þágildandi mats á búfé.
Þessi upphæð var a. m. k. 18 ærverð, sé miðað við verðlagsskrár-
verð í Skagafirði 1905. En því má ekki gleyma, að stofnun búsins
kostaði bæði fé og fyrirhöfn. Jón keypti þingeyska kynbótahrúta
oftar en um sinn. Munu þeir hafa kostað hvort tveggja og ómælt
hið síðara. En 18 ærverð þótti ekki lítill peningur í búi fátæks
19