Morgunblaðið - 20.09.1988, Blaðsíða 70
70
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 20 SEPTEMBER 1988
„ikg vc-lt'i bitnum <x ó- hljém-
sveitanef4n^Lin.íL. '*
~0
Jæja, hafðir þú heppnina
með þér í dag-__?
HÖGNI HREKKVlSI
GAMALT OG NYTT
Agæti Velvakandi
Ef bera á ýmsa þætti í samfélag-
inu saman við margvíslega þætti í
þróunarsögu íslenskrar menningar,
eru þeir svo ólíkir sem dagur og
nótt. Þó má finna eitt og annað
smálegt, ef grannt er skoðað, í
nútíma menningu sem minnir á
löngu liðinn tíma en það er hverf-
andi. Margvísleg gömul gildi og
gildismat þekkjast varla lengur
nema af lestri bóka, gamalla rita
og af viðtölum við gamla spekinga
sem muna tímana tvenna og yngri
þegnar hafa síðar numið af.
Þetta kom í hugann nokkru eftir
að ég las smá frétt um það í sl.
mánuði að heyskapur með gamla
laginu myndi verða sýndur við Ár-
bæjarsafn einn laugardaginn. Þar
yrði slegið með orfí og ljá, rakað
og bundið í bagga og gestum gæf-
ist kostur á að taka þátt í heyskapn-
um.
Að kvöldi umrædds dags birtist
frétt um þetta í sjónvarpinu og
sýndist mér að vel hefði verið að
þessu heyskaparævintýri staðið. í
þessum efnum fannst mér það vera
punkturinn yfír iið að greinilega
sást í peysufataklæddar stúlkur
sem færðu heyskaparfólkinu kaffí
og meðlæti. Slíkt tíðkaðist hér áður
fyrr og það upplifði maður sem
drengur í sveitinni í gamla daga
fyrir u.þ.b. þrjátíu og sjö árum.
Stjóm Árbæjarsafnsins á þakkir
skilið fyrir þetta framtak sitt við
vel heppnaða kynningu á gömlum
búskaparháttum, einkum fyrir þær
sakir hvað margir tóku þátt í þessu.
Það var greinilegt að sumir voru
ekki búnir að gleyma gömlu hand-
verkunum og það var stór þáttur í
því að þessi dagur í sögu Árbæjar-
safnsins var eins vel heppnaður og
raun bar vitni.
Þegar ég hafði samband við rétt-
an aðila í Árbæjarsafni skildist mér
á honum að framhald myndi verða
á þessu ákveðinn dag á hveiju sumri
í framtíðinni.
Mér kom í hug eftir þetta spjall
okkar að kannski myndi verða akk-
ur í því fyrir menningarsamfélagið
ef stjóm Árbæjarsafns gengi næst
feti framar og skipulegði þennan
dag í samráði við Æskulýðsráð.
Þannig væri hægt að miðla þessari
reynslu til ungs fólks sem telja má
víst að hefði bæði gagn og gaman
af. Ungt fólk sem ekki hefur að-
stöðu til að kynnast gamla búskap-
arlaginu nema af lestri bóka og
óljósri afspum hefði þá lqorið tæki-
færi til að kynnast því af eigin raun.
Það myndi svo aftur tryggja að
gamlir þættir í menningunni eins
og téð heyskaparlag glataðist seint,
á hveiju sem annars gengi í fram-
fömm á þessu sviði í tæknivæddu
samfélagi nútímans.
Kannski fínnst þér lesandi góður
að ég sé helst til gamaldags í þess-
um skrifum mínum. Ég vil þá benda
á að margur hefur stöku sinnum
gaman af að bera saman gamla og
nýja hætti og þætti. Umræða um
þessi efni skýtur öðm hvom upp
kollinum og er af hinu góða.
Gunnar Sverrisson, rithöfúndur,
Þórsgötu 27 Reykjavík.
Akúra á tónlistar
gagnrýnendur
Kæri Velvakandi.
Sunnudagskvöldið 4. september
var ég staddur á tónleikum Harðar
Torfasonar trúbadors, í Lækjar-
tungli. Vera mín þar er ekki í frá-
sögur færandi, hins vegar er fjar-
vera annarra það. Þetta vom hreint
út sagt frábærir tónliekar þar sem
saman fór mjög góð dagskrá og enn
betri flutningur. Mér skilst að þess-
ir tónleikar hafí verið með þeim
stærri sem haldnir hafa verið í
Reykjavík í seinni tíð og ætti þar
af leiðandi að teljast fréttnæmir.
Þrátt fyrir það hefur ekki birst staf-
krókur um tónleika Harðar í dag-
blöðunum, en margir tónleikar í litl-
um sal í Duus—húsi fá næga um-
fjöllun, að minnsta kosti í Morgun-
blaðinu - og er það vel að sjálfsögðu.
Mér skilst að boðsmiðar á tón-
leika séu alltaf sendir blöðunum,
sama hvaða tónleikar það em. Því
sýnist mér að músíkskríbentar séu
alls ekki starfí sínu vaxnir ef þeim
tekst öllum með tölu að halda sig
fjarri slíkum listviðburðum og forð-
ast vendilega að skrifa staf um þá.
Bágt á ég með að trú að slík vinnu-
brögð falli undir heiðarlegan og
hlutlausan fréttaflutning.
Hver á að gagmýna gagnrýnend-
uma ef ekki lesendumir? Þið músík-
gagnrýnendur hafíð skyldum að
Hörður Torfason
gegna við okkur lesenduma. Sinnið
þeim skyldum næst með sóma.
Sigurður Haraldsson.
Yíkveiji skrifar
Isíðustu viku þinguðu fréttastjór-
ar evrópskra sjónvarpsstöðva
hér á landi á vegum ríkisútvarps-
ins. Fundinn sátu einnig fulltrúar
bandarískra sjónvarpsstöðva og í
þeim hópi var Pierre Salinger, sem
var á sínum tíma blaðafulltrúi Johns
F. Kennedys Bandaríkjaforseti. Sal-
inger hefur síðastliðinn 20 ár verið
búsettur í Frakklandi en er nú að
flytjast til London, þar sem hann er
í forystu fyrir fréttastofu banda-
rísku sjónvarpsstöðvarinnar ABC,
sem er ein þriggja stærstu banda-
rísku sjónvarpstöðvanna.
Víkveiji átti þess kost að ræða
við Salinger í góðra vina hópi og
var þar meðal annars velt upp þeirri
spumingu, hvemig á því stæði að
nafn hans, blaðafulltrúa Kennedys,
væri enn ofarlega í huga manna,
þótt nöfn blaðafulltrúa annarra for-
seta væri horfíð í gleymskunnar dá.
Vissulega skiptir miklu, að Salinger
tengist sorglegum endalokum
Kennedys en nú í nóvember eru 25
ár frá því að forsetinn var myrtur
í Dallas. Þá var Salinger á leiðinni
til Japans og því víðs fjarri forsetan-
um.
XXX
Salinger hafði ekkert svar á reið-
um höndum, þegar hann var
spurður að þessu. Raunar er hann
einn hinna heimskunnu manna sem
slær ekki um sig með merkileg-
heitum og unnt er að ræða við hann
án þess að hann að fyrra bragði
sé að tíunda nöfn þeirra frægu
manna, sem hann hefur hitt á langri
og oft erfiðri leið. Hann stóð aðeins
nokkra metra frá Robert Kennedy,
þegar hann var skotinn í for-kosn-
ingabaráttunni um bandaríska for-
setaembættið 1968. Raunar sagði
Salinger að vinátta sín við
Kennedy-fjölskylduna og samstarf
ætti rætur að rekja til kunningskap-
ar við Robert en ekki John.
Salinger sagði að í störfum sínum
sem blaðafulltrúi hefði hann beitt
sér fyrir ýmsum breytingum sem
mæltust vel fyrir hjá þeim blaða-
mönnum sem fylgja forseta Banda-
ríkjanna eftir hvert sem hann fer.
Til dæmis hefði hann séð til þess
að allt það sem sagt er á blaða-
mannafundum forsetans eða ann-
arra mikilvægra embættismanna
væri skráð orðrétt niður af hraðrit-
urum þannig að blaðamenn gætu
gengið að eftirriti. Einnig hefði
hann auðveldað blaðamönnum
ferðalög með því að veita þeim þá
þjónustu að geta losað sig við far-
angur við brottför og þurfa ekki
að hugsa um hann fyrr en við komu
á áfangastað, þar sem honum hefði
þá verið komið fyrir í hótelherbergi
sem skráð hefði verið á nafn blaða-
mannsins. Þetta hefði aflað sér
margra aðdáenda sem síðan hefðu
skrifað vel um sig!
xxx
Léttvægur atburður í pólitískum
hildarleik síðustu viku hér hjá
okkur minnir á, að fréttamenn eru
yfírleitt fljótir að stökkva upp á nef
sér, ef að þeim er vikið með nei-
kvæðum formerkjum. í umræðum
í sjónvarpssal setti Hallur Hallsson
ofan í við Guðrúnu Agnarsdóttur,
alþingismann Kvennalistans, þegar
hún hafði uppi dálitla gagnrýni á
hlut fjölmiðla í hinum pólitísku
átökum. Páll Magnússon, frétta-
stjóri Stöðvar 2, var þó enn harðorð-
ari í garð Guðrúnar í þætti á Rás
2 síðdegis á sunnudag og sakaði
hana um „dómadagskjaftæði".
George Bush, forsetaframbjóð-
andi repúblíkana í Bandaríkjunum,
sló í gegn í forkosningunum þegar
hann tók einn kunnasta sjónvarps-
fréttamann Bandaríkjanna á beinið
í beinni útsendingu og lét hann
ekki komast upp með að setja ofan
í við sig. Kannski fer að draga aé
slíkum atburðum hér hjá okkur?