Morgunblaðið - 18.03.1997, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
ÞRIÐJUDAGUR 18. MARZ 1997 31
0, ó, en brjáluð sýning
„Himnaríki“ eftir Arna Ibsen
hefur verið sýnt í Noregi
HIMNARlKI, verk Árna Ibsen,
sem sýnt er í Noregi um þessar
mundir, hefur fengið blendnar
móttökur. Gagnrýnendur hafa
ýmist lofað verkið í hástert eða
sagt það ófrumlegt, margir áhorf-
endur hafa hlegið sig máttlausa
en þeir eru einnig til sem ekki
hafa fengið að sjá verkið þar sem
málfar þess hefur ekki þótt eiga
neitt erindi við unga fólkið. Tone
Myklebust þýddi verkið, sem sett
var upp hjá Hafnarfjarðarleikhús-
inu hérlendis. I Noregi hefur það
verið sýnt í Ríkisleikhúsinu, hjá
svokölluðu „Unge riks“, sem er
nokkurs konar unglingaleikhús.
Leikstjóri er Catrine Telle.
„Ó, ó, en brjáluð sýning," hróp-
ar gagnrýnandi Aftenposten upp
yfir sig. Segir hann sýninguna
skemmtilega, koma á óvart og
rugla, hún sé skemmtileg drama-
tík, bæði hvað varði söguþráðinn
og uppsetninguna. Ekki sé um
unglingaleikrit að ræða, heldur
safaríkt efni sem minni menn á
þá tíma er menn fóru í sumarbú-
staðinn með vinahópnum. „Is-
lenski gamanleikjahöfundurinn
Árni Ibsen hefur ekki eingöngu
samið líflegt leikverk. Hann skrif-
ar snaggaraleg samtöl og dregur
upp gamansama mynd af persón-
unum. Það er ekki að ástæðulausu
sem verkið hefur verið tilnefnt til
norrænu leikskáldaverðlaunanna.
Það sem finna má að verkinu er
til dæmis það að skrípalætin geta
orðið þreytandi þegar forvitninni
linnir og verkið hættir að koma á
óvart. Þá ganga einstök atriði í
hlutlausum [gír].“
Gagnrýnandi Dagbladet er ekki
eins hrifinn, þótt honum finnist
sú tilviljun, að Árni beri sama eft-
irnafn og norska leikskáldið Hen-
rik Ibsen, skondin. Hann segir þá
ekki eiga mikið meira sameigin-
legt, sjálf dramatíkin og verkið
sé ekkert sérstakt, hugmyndin sé
fengin að láni úr verki Michaels
Frayns, ;,Noises Off“ og svo virð-
ist sem Árna Ibsen liggi ekki mik-
ið á hjarta. Þó fær sýningin í heild
sinni ágæta dóma, „þrátt fyrir að
textinn sé grunnur og skorti að
betur sé farið í ástarflækjurnar
hafa leikstjóri og leikhópur búið
til unglingaleikhús sem hefur allt
til að bera til að höfða til ungra
leikhúsgesta."
„Það er ekki vegna þess að við
séum svo treg, að „Himnaríki" er
flutt í tvígang. Það er vegna þess
að verkið á sér tvær hliðar," segir
í Verdens Gang. Fáum orðum er
eytt á verkið, heldur er söguþráð-
urinn rakinn nákvæmlega, auk
þess sem leikstjóri og leikarar fá
góða dóma fyrir frammistöðuna.
Efni „Himnaríkis" virðist fara
nokkuð fyrir bijóstið á gagnrýn-
anda Nationen og skólayfirvalda
í Porsgrunn, þar sem verkið hefur
einnig verið sýnt. Þar á bæ fékk
hópur skólabarna ekki að sjá það
vegna þess að skólastjóranum
þótti orðfæri ieikaranna allt of
gróft. Hins vegar hefur blaðamað-
ur Porsgrunns Avis eftir ungling-
um sem séð hafa sýninguna að hún
sé frábær og tekur undir það.
Segir sýninguna skemmtilega og
kraftmikla, raunar sé hraðinn á
stundum næstum of mikill.
„Fyllerí og kynlíf og kynlíf og
fyllerí" er fyrirsögn dóms í Nati-
onen. Gagnrýnanda þess þykir sú
mynd sem Árni dregur upp af
þrítugu fólki afskaplega dapurleg,
það sé barnalegt og sorglega van-
þroskað. „Það er öflug samfélags-
gagnrýni fólgin í því hvernig Árni
Ibsen lýsir orða- og tilfinningafá-
tækt og andlegum takmörkunum
sem einkenna nútímafólk." Spyr
gagnrýnandinn sig hvort þessi
„dómsdagssýn" eigi mikið erindi
við unga áhorfendur. „Mitt i öllu
vonleysinu er rétt að taka það
fram að þetta verk Árna er nokk-
uð gott. Uppbygging þess er
spennandi... Þetta er gamanleik-
ur og þótt mér finnist hann ekk-
ert sérlega skemmtilegur, eru
þeir margir sem finnst fullt fólk
hræðilega fyndið ... Fyrir skömmu
stóð í einhverju blaði að sam-
kvæmt nýjum könnunum væru
Islendingar hamingjusamasta
þjóð í heimi. Þeir sem tjáðu sig í
könnununni geta ekki hafa verið
þeir sem Árni Ibsen Iýsir.“
Gunnlaugur Árnason.
TJARNARKVARTETTINN, Rósa Kristín Baldursdóttir, Kristjana
Arngrímsdóttir, Hjörleifur Hjartarson og Kristján Hjartarson.
Tj arnarkvartettinn
í Stykkishólmi
Stykkishólmur. Morgunblaðið.
STYKKISHOLMSBÆR tekur þátt
í verkefninu „Tónlist fyrir alla“ og
er boðið upp á jþrenna tónleika á
þessu skólaári. I haust kom Jass-
sveit Reykjavíkur og 11. mars kom
Tjarnarkvartettinn og hélt tvenna
tónleika fyrir nemendur grunnskól-
ans og almenna tónleika um kvöld
sem 120 manns sóttu.
„Tónlist fyrir alla“ er á vegum
Menntamálaráðuneytisins og sveit-
arfélög sem vilja vera með styrkja
verkefnið fjárhagslega og fá í stað-
inn 2-3 heimsóknir listafólks á
skólaárinu. Hugmyndin með verk-
efninu „Tónlist fyrir alla“ er að
bjóða nemendum grunnskóla á
landsbyggðinni og almenningi upp
á fjölbreytta tónlist flutta af þekkt-
um listamönnum. Að sögn Gunnars
Svanlaugssonar, skólastjóra, er
þetta mjög jákvætt verkefni sem
Menntamálaráðuneytið beitir sér
fyrir. Hvetjir tónleikar eru undir-
búnir. Skólanum eru send verkefni
þar sem listafólkið er kynnt og
efnisskrá tónleikanna og tengjast
heimsóknirnar tónlistarkennslu
skólans. Tónlistarkennarinn fer
með nemendum yfir verkefnin og
hefur það sýnt sig að nemendur
njóta tónleikanna sem boðið er upp
á mun betur og hafa haft mjög
gaman af þeim.
Um miðjan apríl mun Sinfóníu-
hljómsveit íslands heimsækja
Stykkishólm og vera með tónleika
fyrir nemendur og almenning.
Ferðalangar
MYNPLIST
Gallerí Fold
MÁLVERK
Soffía Sæmundsdóttir. Opið kl.
10-18 virkadaga, kl. 10-17
laugard. og kl. 14-17 sunnud. til
23. mars; aðgangur ókeypis.
UNDARLEG vegferð mannsins
um veröldina hefur verið listamönn-
um, trúboðum og heimspekingum
hugleikið viðfangsefni alla
tíð. Bollaleggingar um
hvert stefnir, hvaðan mað-
urinn hafi borist á núver-
andi stað, og hvað það sé
sem reki hann áfram eru
meðal mikilvægustu þátta
mannlegs eðlis, því ef hann
væri ekki sífellt að spyija
og eilíft að leita væri mað-
urinn í raun í litlu frá-
brugðinn öðrum dýrum
merkurinnar.
{ myndlistinni hafa
spurningar af þessu tagi
ætíð verið áberandi, og
komið fram með einum eða
öðrum hætti á öllum tímum
listasögunnar. Á stundum
eru þær hreinar og beinar,
en við önnur tækifæri er
leit mannsins meiri undir-
tónn alls þess sem listafólk
tekur sér fyrir hendur;
sumir lýsa ferðinni, en aðrir leita
svaranna.
Soffía Sæmundsdóttir hefur
greinilega yndi af því að lýsa ferð-
inni. Sýning hennar hér ber yfir-
skriftina „Ferðalangar . . . Könnuð-
ir tímans", og myndefnið í nær öll-
um verkum hennar hér hverfist um
ferðir mannsins og leit hans að
skilningi á undrum veraldarinnar.
Soffía lauk námi sínu í Myndlista-
og handíðaskólanum 1991, og hefur
haldið nokkrar einkasýningar frá
þeim tíma, m.a. á sama stað fyrir
ári. Listunnendur hafa því haft
nokkur tækifæri til að kynnast list-
sköpun hennar að nokkru.
Það er vert að benda á að Soffía
stundaði nám í grafíkdeild skólans,
en hér sýnir hún málverk sem unn-
in eru á tré en ekki striga. Hvort
þetta val á efni tengist kynnum
hennar á eiginleikum viðarins í
gegnum tréristur skal ósagt látið,
en óneitanlega skapar þetta mynd-
unum nokkuð sérstakt yfirbragð,
einkum þar sem viðurinn er grófur
og ekki sléttaður að fullu, með
kvistagötum o.fl.
Ferðalangar Soffíu eru einkenn-
isklæddir stirðbusalegir dátar
(frönsku útlendingahersveitarinn-
ar?) á ferð um dimma heima nætur-
innar fremur en bjarta veröld dags-
ins. Myndirnar eru oftar en ekki
ríkulega unnar, en engu að síður
dökkar og drungalegar, hvort sem
myndsviðið er eyðimörk eða úthaf-
ið. Hér er um að ræða draumsýn
fremur en veruleika, þar sem hjóla-
skip og önnur farartæki bera menn
áfram í leit að hringrás tímans, sem
minnt er á í mörgum verkanna.
Það er litla gleði að finna í þessum
ferðum, og raunar. fremur þjáningu,
þar sem leitin liggur eins og mara
á ferðalöngunum. Þessi
dularfulla dvöl á ókunnum
slóðum er sett upp sem alt-
aristafla í mynd nr. 1, og á
öðrum stöðum dreymir
ferðalanginn um tær stöðu-
vötn og grænar grundir þar
sem hann er staddur í eyði-
mörkinni (nr. 23).
í mörgum málverkanna
er að finna stutta texta sem
fjalla nánar um þær ferðir
sem þar er að finna. Þessar
fáu línur eru virkur þáttur
í hverri heild fyrir sig, sem
og rammar og almenn
umgjörð myndanna; þar
verður ekkert skilið að. Slík
heildarsýn gerir mikið til
að gefa listaverkum það
form sem hentar þeim best,
en verður því miður á
stundum að aukaatriði hjá
ungu listafólki.
í málverkum Soffíu er að finna
nokkuð sérstæða veröld, þar sem
tæpt er á þeim eilífðarspurningum,
sem nefndar voru í upphafi. Ferðin
er áhugaverð, þar sem ferðalang-
arnir eru líklega fyrst og fremst
grátbroslegar ímyndir okkar
sjálfra, þegar öllu er á botninn
hvolft.
Eiríkur Þorláksson
Morgunblaðið/ Kristinn
SOFFÍ A Sæmundsdóttir: Á sporbaugi.
ESTEE LAUDER kynnir
Indelible
Stay-on Lipstick
Komdu og kannaðu nýja varalitinn sem er svo fastheldinn að hann fer ekki af vörunum
nema þegar þér hentar. Með einni stroku fœrðu flekklausan lit með nœrandi efnum
s.s. Jojoba olfu, E vítamíni og Aloa Vera. Þannig að tímunum saman endist varaliturinn
ó vörunum eins ferskur og fró fyrstu stroku.
Áhugavert? Þannig er Indelible varaliturinn.
Fœst í ótta ómótstœðilegum litum.
Verð kr. 1.465
Pure Velvet
nýi maskarinn fró Estée Lauder fylgir
Indeliblevaralitunum.
HÍi
Meðan birgðir endast
Eftirfarandi verslanir selja Estée lauder: Hygea, Kringlunni; Hygea, Austurstrœti; Sara, Bankastrœti; Snyrtivöruverslunin Glœsibœ; Bró, Laugavegi;
Gullbrö, Nóatúni; Snyrtistofan Hrund, Grœnatúni; Snydistofan Maja, Bankastrœti, Apótek Keflavikur; Amaró Akureyri; Ninja, Vestmannaeyjum.