Morgunblaðið - 17.12.1998, Blaðsíða 59

MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
FIMMTUDAGUR 17. DESEMBER 1998 59
líka sögur frá sjónum og kvaðst
hafa mannnast þar. Fræg er sagan
um gamlan sveitunga Sigurðar,
Guðmund Helgason í Hól, sem átti
óvenju kúpt og linsumikil gleraugu.
Þegar Sigurður hafði veður af Guð-
mundi á Selfossi, bauð hann honum
í skólann, skellti sér þá í heilsu-
fræðitíma og sýndi gleraugun, inn-
prentaði síðan nemendum sínum að
passa vel augun, ofbjóða þeim ekki
við námið - lesa samt vel.
Svona liðu árin. Ekki síst áttum
við sveitabömin hauk í horni hjá
Sigurði skólastjóra. Hann leiðbeindi
um ferðir heim, sá um að við slæpt-
umst ekki fram í myrkur. í ófærð
töldu þau Unnur ekki eftir sér að
hýsa nemendur úr sveitinni, ekki
senda þau heim út í óvisst veður.
Við smáafbrot okkar nemenda var
hann ekki mjög yfirheyrsluglaður,
en las þó myndarlega yftr líklegum
sökudólgum. Niðurstaðan gat verið
þessu lík: „Það hefur verið brotin
rúða, enginn gefur sig fram - en
einhver hefur gert það.“ Fór svo
oftast að „einhver" gaf sig fram, ját-
aði og fékk iðrun.
Sigurður var sá gæfúmaður að
skóli hans fékk landsprófsréttindi,
en landspróf var á þeirri tíð eitt-
hvert mesta réttindamál unglinga í
dreifbýli. Síðan sá hann efri bekki
skólans breytast í gagnfræðaskóla.
Hann lét ekki við það sitja að út-
skrifa nemendur sína á landsprófi,
heldur fylgdist með framhaldsnámi
þeirra, og ég minnist þess að eitt
sinn heimsótti hann alla nemendur
sína er stunduðu menntaskólanám á
Laugai-vatni. Eitt ár auðnaðist mér
að kenna undir hans stjórn. Eftir
þann harða reynsluvetur átti hann
svo sök á því eða heiður að ég hélt
áfram og kenndi í 12 vetur uns fé-
lagsmálavafstrið eyðilagði þann
skemmtilega leik.
Ái-ið 1961 hafði Sigurður slitið sér
svo út að hann hætti skólastjórn og
flutti til Reykjavíkur þar sem hann
tók fulltrúastöðu hjá fræðslumála-
stjóra. Nú var hann orðinn slíkri
reynslu ríkari að iðulega var hann
sendur í aðra skóla að skakka þar
leikinn. En svo var Sigurði farið að
hann var mikill mannasættir og
gætti í lífíi sínu jafnan meðalhófsins.
Var sú lyndiseinkunn honum mikil
stoð, en þó frekar yndisleg eigin-
kona og myndarleg börn hans meg-
instoð á langri ævi.
Á þessum árum leit ég við hjá
Sigurði, einnig eftir að hann var
sestur í helgan stein í Bogahlíðinni.
Hann skrifaði æskuminningar sín-
ar og gekk frá örnefnasafni um
Stokkseyrarfjöruna, og þau hjónin
sögðust oft fara út í guðs græna
náttúruna sem þau fyndu einnig í
Reykjavík, hefðu með sér kaffi og
nytu lífsins. En svo kom að Elli
kerling gerðist Sigurði hörð og
brast hann af þolgæði við þeirri
raun. í dag streyma til hans hlýjar
hugsanir hinna fjölmörgu nem-
enda. Þriðja þrepið, sem ég gat hér
um í upphafi, uppfyllti hann svo
vel, að margur býr alla ævi að
þeirri gerð.
Páll Lýðsson.
Yfirmaður minn, vinur og sam-
starfsmaður er genginn yfir móð-
una miklu. Yfir hugann færast
minningar frá því er ég ungur og
óreyndur byrjaði lífsstarf mitt sem
barnakennari undir stjórn Sigurðar
Þ. Eyjólfssonar skólastjóra. Það var
gott að vinna með honum og undir
hans stjórn. Stundvísi og trú-
mennska í stai'fi voru hans aðals-
merki. Ég reyndi að taka mér hann
sem fyrirmynd.
Kæra Unnur! Hugur minn leitar
til baka er ég kom til Selfoss fyrir
meira en 50 árum til þess að hefja
lífsstarf mitt. Það var tekið á móti
mér af hlýju og umhyggju á ykkar
indæla heimili á Skeljafelli. Ég átti
margar ánægjustundir með ykkur
Sigurði og drengjunum. Fyrir það
vil ég þakka um leið og ég minnist
góðs vinar og yfirmanns í 18 ár. Ás-
dís og börnin okkar vilja líka þakka
ykkur alla vináttu og hlýhug sem
þið hafið ævinlega sýnt okkur. Megi
góður guð styrkja ykkur vegna frá-
falls elskulegs eiginmanns og fóður.
Leifur Eyjólfsson.
+ Helga Kristjáns-
dóttir var fædd
í Reykjavík 11. jan-
úar 1948. Hún lést á
Landspítalanum 9.
desember síðastlið-
inn. Foreldrar
hennar voru Krist-
ján J. Finnbjörns-
son málarameistari
frá Efri-Miðvík í
Aðalvík, f. 14.4.
1921, og Þórunn
Ketilsdóttir frá
Jaðri í Bolungarvík,
f. 5.10. 1916, d. 10.2.
1962. Helga var elst
sex systkina. Hin eru: Erna, f.
22.2. 1949, Jóna, f. 7.1. 1950, Jó-
hanna f. 3.2. 1953, Finnbjörn, f.
26.1. 1955, og Kristján Þór, f.
2.12. 1956. Helga átti eina hálf-
systur, Maríu, sem Þórunn eign-
Minningarnar streyma fram við
lát systur minnai-, uppvaxtarárin á
Reykjavíkurveginum, þegar Helga,
þá aðeins fjórtán ára, þurfti að taka
við hlutverki mömmu á heimilinu.
Það hefur eflaust verið mikil ábyrgð
að standa undir, en bjartsýni og
gott skap voru ríkjandi eiginleikar í
hennar fari. „Elskan mín, þetta er
ekkert mál,“ var hún vön að segja
þegar leitað var til hennar.
Bítlamúsík og leikaramyndir
voru í uppáhaldi hjá þeim systrum á
þessum árum, og það var ósjaldan
þegai- ég kom heim úr skólanum að
hún kom á móti mér með nýjar
myndir og spurði hvort mér þætti
Fabian eða Élvis sætari. Eða þegar
músíkin glumdi um allt hús og dans-
að yar á fullu inni í stofu.
Ég man hvað pabbi varð skrýtinn
á svipinn, þegar hann hafði leitað að
pottunum um allt, og Helga játaði
að lokum að hún hefði hent þeim í
tunnuna vegna þess að það brann
við í þeim.
Mikið var ég stoltur af fyrsta úr-
inu sem ég eignaðist, það gaf Helga
mér fyrir fyrstu launin sín, en hún
hafði fengið vinnu í fiski.
Helga flutti að heiman þegar hún
var sautján ára, kynntist Hilmari,
þau giftu sig nokkrum árum seinna
og eignuðust bömin þijú. En hún átti
eftir að koma aftur á Reykjavíkur-
veginn, þegar þau svo fóru að byggja
í Breiðholtinu. Fyrst kom grunnur,
svo var alltaf viðkvæðið hvort maður
gæti ekki komið upp í „grunn". Að
lokum komu gardínur í „grunninn",
betri græjur í stofuna og nú hljómaði
Boney M og enn var dansað.
Helga var sjálfstæð og ákveðin
kona sem fann sig vel í eigin
rekstri. Hún keypti tískuvöruversl-
unina Bakhúsið í Hafnarfirði og
rak hana í nokkuð mörg ár. Þar var
hún á heimavelli, allt gert til að
þóknast kúnnanum. Eina vanda-
málið var þegar fólk vildi skila aft-
ur því sem það var búið að kaupa.
Þá beitti Helga öllum sínum sann-
færingarkrafti, það var betra að
kaupa eina flík í viðbót svo hin
kæmi að notum.
Grímu- og jólasveinabúningaleiga
var einn þáttur í atvinnurekstri
þeirra hjóna sem þau höfðu heima
hjá sér, því gat maður átt von á að
mæta alls konar furðuverum þegar
komið var í heimsókn. Þá var oft
mikið hlegið. Það var oft fjölmennt
hjá Helgu og Hilmari, þar var alltaf
kaffi á könnunni, matur ef fólk vildi
og allir velkomnir. Þarna var stund-
um eins og klukkan væri ekki til.
Þetta voru góðir tímar, og Helga
bjó að því þegar hún svo veiktist um
það leyti sem hún missti Hilmar, þá
var hún sterk, hún trúði því allan
tímann að hún gæti sigrast á þess-
um vágesti, og fékk okkur til að
trúa því líka. En það ræður enginn
við manninn með ljáinn og Helga
fékk hægt andlát hinn 9. desember.
Við kveðjum hana með söknuði,
og þökkum fyrir allt það sem hún
var okkur.
Og því varð allt svo hljótt við helfregn þína,
sem hefði klökkur gígjustrengui- brostið.
aðist fyrir giftingu.
Helga giftist
Hilniari B. Ingvars-
syni, f. 27.8. 1928, d.
3.12.1995. Þau eign-
uðust þrjú börn. Þau
eru: 1) Bergþóra
Andrea, f. 23.4.
1969, í sambúð með
Hirti L. Jóliannns-
syni, f. 20.9. 1965.
Börn þeirra eru:
Aníta Sif, Björgvin
Helgi og Helga Rún.
2) Ingvar Björgvin,
f. 3.7. 1973, í sam-
búð með Vilborgu
A. Ragnarsdóttur, f. 10.1. 1973.
Barn þeirra er Daníel Þór. 3)
Hilmar Þór, f. 27.9.1981.
Útför Helgu fer fram frá Foss-
vogskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 15.
Og enn ég veit margt hjarta harmi lostið,
Sem hugsar til þín alla daga sína.
En meðan árin þreyta hjörtu hinna,
sem horfðu á eftir þér í sárum trega,
þá blómgast enn, og blómgast ævinlega,
þitt bjarta vor í hugum vina þinna.
(Tómas Guðm.)
Finnbjörn og Oddný.
Elsku amma mín, nú ertu farin
frá mér.
Mér þykir það svo leiðinlegt. Það
fyrsta sem mér datt í hug þegar
mamma sagði mér að þú værir dáin
var hvað mér þætti vænt um þig.
Og nú sé ég þig aldrei aftur.
Ég man þegar við fórum í sund
saman í sumar sem var nú oft og
alltaf jafn gaman og við syntum
mikið á meðan þú fórst í gufu.
Svo þegar hamsturinn minn dó
sagðir þú mér að hann færi til guðs
og afi myndi passa hann fyrir mig.
Nú ert þú líka farin til afa og ég
veit að hann passar þig vel fyrir
okkur hjá guði.
Mér þótti líka svo skemmtilegt að
þú kallaðir mig alltaf Nitta, það var
bara á milli okkar tveggja, amma
mín.
Þú varst alltaf tilbúin að hjálpa
mér ef ég þurfti að fá hjálp eða að-
stoð. Þú sagðir mér sögur þegar ég
fór að sofa. Það var svo notalegt,
elsku amma mín.
Og allar stundirnar sem við sát-
um saman og horfðum á sjónvarpið
eða vídeóspólu voru skemmtilegar.
Þú gerðir líka handa mér morg-
unmat og við sátum og töluðum
saman. Svo varðst þú veik og fórst á
spítalann og ég fór á spítalann til
þín og teiknaði fyrir þig myndir.
Mig langaði að kveðja þig, en því
miður gat ég það ekki af því þú
varst svo veik.
En elsku amma mín, ég hugsa
alltaf til þín og man eftir hve glöð
þú varst þegar við vorum saman.
Mér þykir svo vænt um þig og
veit að þú vakir yfir okkur alltaf alla
tíð. Elsku besta amma mín, guð veri
með þér og afa.
Ég þakka fyrir allt sem þú hefur
gert fyrir mig.
Þín
Aníta Sif.
„Æ, elsku Helga mín, ertu farin?“
varð mér að orði þegar ég sá and-
látsfregn hennar í Morgunblaðinu.
Þótt ég hafi vitað að Helga berðist
við krabbamein og væri mikið veik,
kom andlát hennar mér alveg í opna
skjöldu. Hún bar sig alltaf svo, það
væri nú ekkert að henni, hún væri
öll að hressast. - Ég horfði lengi á
myndina af henni í blaðinu og mér
fannst ég allt í einu heyra hana
segja á sinn hressilega hátt: „Elsk-
an mín, heldurðu að það þýði eitt-
hvað að vera að væla yfir þessu, það
er sko allt í lagi með mig, væna
mín.“ Svar í þessa veru var, í hnot-
skurn, afstaða Helgu til allra erfið-
leika. Hún sagðist alltaf vera alveg
að ná sér, heilsan væri óðfluga að
skána. Hún átti aldrei erfitt, að eig-
in mati, henni fannst alltaf aðrir
hafa það erfiðara. Hún var hugsun-
arsöm, hjartahlý og hjálpsöm svo af
bar. Og alltaf í góðu skapi, alltaf
hress og kát, með spaugsyrði á vör-
um. Öðrum vildi hún hjálpa og sýna
trygglyndi og hlýju. Hún þurfti
aldrei neins, enginn átti að hafa
áhyggjur af henni. Einhver myndi
nú segja að svona sérstök gæti eng-
in manneskja hafa verið - en Helga
var það, og hún var sjálfri sér lík
ailt til endaloka.
Ég kynntist Helgu fyrir mörgum
árum, í gegnum Maríu, vinkonu
mína og hálfsystur Helgu. Ég kom í
fylgd með Maríu á heimili þeirra
Helgu og Hilmars, sem þá bjuggu í
raðhúsi í Breiðholti. Það var hlýr
andi á heimilinu, vinkonu Maju syst-
ur afar vel tekið, eftir svo sem fimm
mínútur var eins og við hefðum öll
þekkst áratugum saman. Þau voru
samhent hjón, Helga og Hilmar, og
ákveðin í að búa sér og bömum sín-
um eins notalegt heimili og þau
framast gátu, voru alltaf skemmti-
leg, glettin og hress. Og börnin
þeirra falleg og geislandi, þau
bjuggu auðsjáanlega við gott öryggi
í faðmi foreldra sinna. Stuttu áður
en Helga dó færði Andrea, dóttir
hennar, móður sinni fallegt kvæði
með morgunkaffínu, hún hafði samið
það sjálf, setti á blað það sem tung-
an mátti ei mæla. Orða er stundum
vant - en pappímum má trúa fyrir
öllu. María, vinkona mín, las þetta
kvæði upp fyrir mig í síma. Sú móðir
sem fær svona fallegt kvæði með
morgunkaffinu hefur verið heimsins
besta móðir, Ekkert minna.
Sjálf hafði Helga misst móður
sína þegar hún var 14 ára og Hilm-
ar, eiginmaður hennar, hafði alist
upp í skJóH einstæðrar móður. Þau
þekktu bæði þá reynslu að hafa bara
annað foreldranna hjá sér og vissu
að þótt þeirra eigin einstæðu for-
eldrar hefðu lagt sig alla fram um að
veita bömum sínum það sem þau
mögulega gátu, þá er bæði börnum
og foreldrum dýrmætt að geta sam-
einast um uppeldið og umönnunina.
Þau lögðu því alla sína alúð í uppeldi
og umönnun barna sinna, vildu þeim
bara allt hið besta, óskuðu þeim
bara alls hins besta, gerðu fyrir þau
allt sem þeim var mögulegt.
Fyrir réttum þrem áram missti
Helga manninn sinn. Síðustu árin
hafði hann verið óvinnufær eftir
bílslys og þau veikindi drógu hann
smátt og smátt til dauða. En lengi
lá hann heima og naut hjúkrunar og
umönnunar eiginkonu sinnar.
Stuttu áður en Hilmar dó, sagði
Helga mér að nú væri hún að reyna
að fá pláss fyrir Hilmar á hjúkrun-
arheimili, hann væri orðinn svo
mikill sjúklingur að hann þyrfti orð-
ið umönnun allan sólarhringinn. Og
henni fannst hún ekki geta hjúkrað
honum nægilega vel, enda í fullri
vinnu utan heimilis. Ekki svo að
skilja að henni fyndist sér nein vor-
kunn að sinna sjúklingi allan sólar-
hringinn með fullri vinnu utan
heimilis, nei, nei, henni fannst hann
þurfa faglegri aðstoð en hún gat
veitt. Svona var Helga. En áður en
til þess kæmi að Hilmar fengi pláss
á hjúkrunarheimili dó hann, rétt
fyrir jól eins og Helga nú. Þetta er
því í annað skipti á réttum þrem ár-
um að börn þeirra og aðrir ástvinir
þurfa að halda jól í skugga sorgar.
Nokkm eftir að Hilmar dó, hafði
hún orð á því við systur sína, að þótt
Hilmar hefði verið búinn að vera
svona lengi mikið veikur þá hefði
henni þótt hún missa fótfestu þegar
hann dó. Segir það allt um hlýju
þeirra hvors til annars. Nú halda
þau jól saman.
Samgangur okkar Helgu var mis-
mikill frá ári til árs, stundum liðu
nokkur ár á milli þess sem við hitt-
umst eða heyrðumst, en alveg sama
hvar og hvenær ég rakst á Helgu og
hversu langt hafði liðið á milli, alltaf
var eins og við hefðum verið að
kveðjast fyrir fimm mínútum. Mér
þótti Helga með ágætari manneskj-
um sem ég hef kynnst, hún kom
alltaf til dyranna eins og hún var
klædd, alltaf víðáttuhress og kát,
brosandi, hlæjandi, gerandi jgott úr
öllu og grín að sjálfri sér. Eg held
að hún hafi bara aldrei verið í vondu
skapi og slíkur eiginleiki er sjald-
HELGA
KRIS TJÁNSDÓTTIR
gæfur. Og þess utan mátti hún ekk-
ert aumt sjá, vildi alltaf gera öllum
gott, góðhjörtuð og trygglynd.
Og svo undur þakklát þeim sem
sinntu um hana í veikindunum, bæðr
nánustu ættingjum og vandalausum.
Helga vann við ýmislegt um æv-
ina, nokkuð lengi við verslunarstörf,
rak um tíma verslunina Bakhúsið í
Hafnarfirði, en starfaði síðustu ævi-
ár sín sem baðvörður í sundlaugun-
um í Laugardal. Hún var starfandi
þar þegar veikindi hennar byrjuðu.
Fyrsta sjúkdómsgreiningin var að
þetta væri bara „millirifjagigt". Síð-
ar kom í ljós að á ferðinni var annar
og mun alvarlegri sjúkdómur. En
alltaf bar Helga sig vel. Undirrituð
kom þá í Laugardalslaug því sem--
næst daglega og var alltaf gaman að
hitta Helgu þar, með sitt ljúfa við-
mót og hressilega tal, rösk að bjarga
málum þegar þess þurfti. Hún var
auðsjáanlega vinsæl og vel látin,
jafnt af samstarfsfólki sem gestum.
Þegar talið barst að veikindum
Helgu, var hún alltaf að hressast,
alltaf að skána, nú væri hún farin að
prófa þetta eða þetta náttúrulyfið
eða eitthvað þess háttar, hún fyndi
að nú væri hún sko alveg að ná sér.
Henni þótti samt slæmt hvað hún
átti orðið erfitt með að vera í vinn-
unni, hún hafði orðið lítið úthald. En
hún harkaði sér samt í vinnuna og
það mun lengur en hún hafði nokkra
heilsu til. Gafst ekki upp fyrr en í
fúlla hnefana. Hún var líka hvort eð
er staðráðin að sigi-a í þessari bar-
áttu. Þannig var Helga.
Ég votta börnum hennar og
barnabörnum, föður, systkinum og
öllum öðrum aðstandendum hennar
mína innilegustu samúð. Þeir missa
sem eiga - og ástvinir Helgu áttu
mikið og hafa þess vegna misst svo
mikið. Blessuð sé minning hennar.
Guðrún Jóhannsdóttir.
Helga er látin á besta aldri. Það
kom okkur ekki sérlega á óvart þar
sem hún greindist með alvarlegan
sjúkdóm skömmu eftir andlát eigin-
manns síns, Hilmars, sem lést 3.
desember 1995. Eftir stranga lækn-
ismeðferð fékk hún bata að nokkru
leyti og var alltaf vonast til að sjúk-
dómurinn tæki sig ekki upp aftur,
en þó fór svo í nóvember 1997 og
vom þeir mánuðir erfiðir og langir
þar til yfir lauk. Helga tók þessu
öllu með mikilli ró og æðruleysi eins
og við var að búast af henni, þvi við
andlát Hilmai-s stóð hún eins og
klettur með börnunum.
Með nokkram fátæklegum orðum
viljum þakka Helgu samfylgdina því
hún hefur kennt okkur svo margt í'
mannlegum samskiptum og um lífið
sjálft, hún hafði svo mikið að gefa.
Margs er að minnast frá þeim 24 ár-
um sem vinskapur okkar hefur
staðið, ferðalaga bæði innan- sem
utanlands og margs, margs fleira
sem ekki verðm' upp talið hér.
Við vitum að góður Guð hefur
tekið henni hlýjum höndum. Megi
minningin um hana lengi lifa.
Kristjáni, Maríu, Andreu, Ingvari
og Hilmari Þór og fjölskyldum
þeirra vottum við okkar dýpstu
samúð á þessum erfiðu stundum og
vonum að Guð styrki ykkur og
styðji í sorginni.
Jón Iljartarson og fjölskylda.
Kæra vinkona.
Margs er að minnast,
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tið.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin stríð.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(V. Briem.)
Elsku Helga mín, mikið er ég
þakklát fyrir allar góðu stundirnar
sem við áttum saman og alltaf munt
þú eiga þinn stað í hjarta mínu. ,
Þín alltaf
Sólveig (Solla).