Morgunblaðið - 15.05.1999, Síða 49
MORGUNBLAÐIÐ
MENNTUN
LAUGARDAGUR 15. MAÍ 1999 49
Lestrarmiðstöð
í Bandaríkjunum
Svo vel vildi til að ég fékk ársorlof
frá kennslu um þetta leyti og ákvað
að kynna mér hvað væri að gerast í
málum rithamlaðra vestan hafs. Mér
fannst lítið vit í að vera að reyna að
flnna upp hjólið hér heima ef það
hefði þegar verið gert annars staðar.
Eg fékk inni í Harvard-háskóla og
mátti valsa um í lestrarmiðstöðinni
þar að vild, gi'amsa í skýrslum og
vera eins og heima hjá mér.
Kennslan í lestrarmiðstöðinni kost-
aði ekkert, biðlistar virtust endalausir
en aðeins örfáir útvaldir komust að.
Eins og flestir vita eru Bandaríkja-
menn prófaglaðir með afbrigðum og
þess voru dæmi að nemendur hefðu
þegar verið greindir sextíu sinnum
með sértæka námsei'fiðleika áður en
þeir komust að í Harvard. Enginn
fékk inngöngu nema hann hefði eðli-
lega greind og ætti ekki við sálræna
erfiðleika að etja. Reynslan hafði sýnt
að það væru lágmarksskilyrði ef ná
ætti einhverjum árangri. Sama hafði
ég reyndar heyrt áður í fyrirlestrum
sálfræðinga á Islandi. Nemendafjöldi
í lestrarmiðstöðinni takmarkaðist við
fjölda stúdenta sem áttu að kenna,
einn nemandi á hvem stúdent - sem
allir höfðu víðtæka kennslureynslu og
vom í framhaldsnámi við Harvard.
Kennt á klósettinu
Fyrir einskæra tilviijun kynntist
ég í háskólanum sérkennara sem
starfaði við einn þekktasta einka-
skóla fyrir dyslexíunemendm- í
Bandaríkjunum. Hann var, eins og
ég, í ársorlofi og þegar hann heyrði
um áhuga minn bauðst hann til að
reyna að fá leyfi handa mér til að
verja einum degi í þessum fræga
skóla. Hann vildi þó engu lofa.
Asóknin í að fá að fylgjast þar með
kennslu væri svo mikil að enginn
vinnufriður yrði í stofnuninni ef öll-
um beiðnum væri sinnt.
Er skemmst frá því að segja að ég
hlaut náð fyrir augum skólastjórn-
enda, sennilega út á þjóðernið, og
fékk að fylgjast með kennslu einn
dag í þessum gagnmerka skóla sem
rekinn var í fyrrverandi einbýlishúsi
einhvers auðkýfings. Slíkur var
íburðurinn að á neðri hæð var arinn í
flestum stofum og bað með hverju
svefnherbergi á efri hæð. Þar var
kennt í hverri kytru. Ég fékk t.d. að
fylgjast með einkatíma sem fór fram
í litlu baðherbergi þar sem kennar-
inn sat á klósettsetunni og mér var
boðið sæti á baðkerinu en nemand-
inn fékk til afnota eina stólinn sem
hægt var að troða inn í þessa óvenju-
legu kennslustofu. Þrátt fyrir þröng-
ar vistarverur sums staðar voru
skólagjöld þarna 20 þúsund dollarar
á vetri eða tæplega hálf önnur millj-
ón íslenskra króna. Þau greiddu for-
eldrar ef þeir höfðu efni á, að öðrum
kosti hljóp sveitarfélag nemandans
undir bagga.
Athyghsvert var að bera saman
kennsluaðferðir í lestrarmiðstöðinni
og þessum einkaskóla. I Harvard
urðu kennarar að fylgja þeirri fræði-
legu stefnu sem prófessorinn að-
hylltist og rökstyðja öll frávik frá
henni skriflega en í einkaskólanum
mátti nota öll ráð sem dugðu. Þar
var blandað saman ólíkustu stefnum
og á svipstundu skipt um aðferð ef
þurfa þótti. Hér gilti sama og í öðr-
um bandarískum skólum sem ég hef
kynnst: Þeir kennarar fengu að taka
pokann sinn sem ekki náðu viðun-
andi árangri í starfi.
Erfiðara að kenna enska
stafsetningu en íslenska
Það olli mér óneitanlega vonbrigð-
um að ég fann fáar kennsluaðferðir
sem nota mætti óbreyttar við
kennslu í íslenskri réttritun. Starfs-
systkin mín þar ytra stundu af öfund
þegar við bárum saman bækur okk-
ar. Þau sögðu nú lítinn vanda að
kenna nemendum að skrifa rétt ef
einhverjar reglur um uppruna og
skyld orð væru til stuðnings. Heldur
en ekkert höfðu verið samdar alls
konar þulur og vísupartar til að auð-
velda bandarískum nemendum að
stafa orð eins og tough, though og
through eða rímorð með mismun-
andi stafsetningu eins og leave og
receive. Taldist bjartsýnustu við-
mælendum mínum til að reglum
mætti beita við stafsetningu í mesta
lagi 30% enska orðaforðans. I ís-
lensku eru aftur á móti tiltölulega fá
orð sem styðjast ekki við einhverja
reglu þótt stundum vilji vefjast fyrir
mönnum að átta sig á því.
Jfr
I'*'*” \ Jlll 3
bi Jfe\\J
Morgunblaðið/Sverrir
Heimsókn á Morgunblaðið
HÓPUR 26 nemenda úr 9. bekk
frá Steinerskolen í Þrándheimi í
Noregi heimsótti Morgunblaðið
nýlega. Með þeim voru tveir
kennarar og tveir foreldrar.
Steinerskólinn er byggður upp á
sama hátt og Waldorf-skólarnir
og eru angi af þeirri skóla-
stefnu.
Krakkarnir voru hér í sex
daga og heimsóttu m.a. Waldorf-
skólann i Lækjarbotnum og fóru
á Þingveili, Gullfoss og Geysi og
létu vel af dvöl sinni hér. Heim-
sókn þeirra var í tengslum við
vinabæjarsamband Þrándheims
og Kópavogs. Aðalkennarinn í
hópnum heitir Audhild Schei.
• ÞRIÐJI árgangur af Ritmennt,
ársriti Landsbókasafns Islands -
Háskólabókasafns, er nýkominn út. í
ritinu er rúmlega tugur greina og
frásagnarþátta. Má ætla að einna
mest nýjung þyki að grein þar sem
bandariskur prófessor, Dick Ringler,
lýsir því strembna viðfangsefni að
þýða ljóð Jónasar Hallgrímssonar á
ensku, en þess er einnig minnst í rit-
inu að hann gekkst fyrir því að vef-
síða um Jónas var opnuð árið 1997, á
degi íslenskrar tungu 16. nóvember,
fæðingardegi skáldsins.
I ritmennt segir nú frá merkum
Nýjar bækur
bónda og fræðimanni, Jónatan Þor-
lákssyni frá Þórðarstöðum í
Fnjóskadal, en mikið af gögnum frá
honum er í handritadeildinni.
Ungur fræðimaður skrifar í ritið
um dagbækur í eigu handritadeildar.
Tímamóta í íslenskri blaðaútgáfu er
minnst með grein um Þjóðólf, fyrsta
nútímalega fréttablaðið á íslandi.
Fyrir skömmu fann kennari við
Háskóla Islands óvænt í safninu
prentað erfiljóð á grísku um ungan
Hafnarstúdent, Vigfús Jónsson. Um
er að ræða einblöðung í stóru broti
sem prentaður er 1695, og er þetta
eina þekkta eintakið.
Meðal styttri þátta eru frásagnir
sem tengjast Jóni á Bægisá og Stef-
áni frá Hvítadal. Einnig er sagt frá
dagbók úr íslandsferð 1833 eftir
breskan ferðalang.
Ymsilegt fleira er í bókinni.
Ritmennt er 160 blaðsíður og mik-
ið myndskreytt. Ritstjóri er Einar
Sigurðsson, en í ritnefnd þessa ár-
gangs eru Kristín Indriðadóttir, Þor-
leifur Jónsson og Ögmundur Helga-
son.
Húsbréf
Tuttugasti og fimmti útdráttur
í 2. flokki húsbréfa 1992
Innlausnardagur 15. júLí 1999
5.000.000 kr. bréf
Að þessu sinni voru engin 5.000.000 kr. bréf dregin út.
1.000.000 kr. bréf
92220210 92220559 92221050 92221174 92221486 92221757 92222556 92223124 92223204
92220231 92220613 92221053 92221186 92221498 92221789 92222574 92223152 92223241
92220362 92220696 92221076 92221214 92221514 92221967 92222768 92223178 92223319
92220409 92220796 92221081 92221355 92221589 92222288 92222801 92223186 92223371
92220458 92221037 92221163 92221412 92221614 92222335 92223101 92223192 92223383
100.000 kr. bréf 1
92250162 92250987 92251752 92252938 92254886 92255513 92256667 92257926 92258499
92250288 92251087 92251799 92253229 92255107 92255566 92256861 92257930 92258599
92250434 92251147 92251930 92253718 92255256 92255795 92256863 92258079 92258622
92250572 92251220 92252098 92254246 92255267 92256182 92257237 92258082 92258774
92250870 92251287 92252609 92254393 92255276 92256470 92257562 92258141 92259029
92250899 92251737 92252659 92254807 92255286 92256584 92257639 92258263
92250977 92251739 92252878 92254868 92255369 92256614 92257724 92258310
10.000 kr. bréf
92270061 92270824 92271339 92272854 92274049 92275717 92276206 92276818 92277578
92270169 92270850 92271479 92273316 92274723 92275819 92276210 92276979 92277774
92270535 92270919 92271491 92273633 92274808 92275872 92276303 92276997 92277804
92270553 92270951 92271492 92273641 92274971 92275891 92276563 92277006 92277974
92270589 92270958 92271638 92273868 92275171 92275975 92276579 92277118 92278002
92270608 92270989 92272404 92273921 92275324 92276049 92276727 92277499 92278142
92270800 92271283 92272646 92273968 92275650 92276154 92276778 92277543 92278263
Yfirlit yfir óinnleyst húsbréf:
100.000 kr.
10.000 kr.
(1. útdráttur, 15/07 1993)
Innlausnarverð 110.312,-
92254671 92257834
Innlausnarverð 11.031,-
92272529 92274115
100.000 kr.
10.000 kr.
(4. útdráttur, 15/04 1994)
innlausnarverð 117.486,- 92257174
Innlausnarverð 11.749,- 92275852
10.000 kr.
(5. útdráttur, 15/07 1994)
Innlausnarverð 11.964,- 92277882
1.000.000 kr.
10.000 kr.
(9. útdráttur, 15/07 1995)
Innlausnarverð 1.284.779,- 92221548
Innlausnarverð 12.848,- 92276604
10.000 kr.
(10. útdráttur, 15/10 1995)
Innlausnarverð 13.174,- 92276606
100.000 kr.
10.000 kr.
(11. útdráttur, 15/01 1996)
Innlausnarverð 133.754,- 92255076
Innlausnarverð 13.375,-
92276601 92277768
10.000 kr.
(14. útdráttur, 15/10 1996)
Innlausnarverð 14.310,-
92270753 92277781 92277993
92277780 92277885
10.000 kr.
(15. útdráttur, 15/01 1997)
Innlausnarverð 14.471,- 92275853
100.000 kr.
10.000 kr.
(16. útdráttur, 15/04 1997)
Innlausnarverð 147.330,-
92254809
Innlausnarverð 14.733,-
92275849 92276602
íbúðalánasjóður
1.000.000 kr.
100.000 kr.
10.000 kr.
(18. útdráttur, 15/10 1997)
Innlausnarverð 1.541.400,-
92220182
92220531
92220549
92220839
92222159 92223379
92223310
Innlausnarverð 154.140,-
92252550 92253476 92257388
Innlausnarverð 15.414,-
92274111 92276575
(19. útdráttur, 15/01 1998)
10.000 kr. Innlausnarverð 15.649,- 1 92273831 92276572
(20. útdráttur, 15/04 1998)
100.000 kr. I Innlausnarverð 159.894,- I 92253639
10.000 kr. I Innlausnarverð 15.989,-
(21. útdráttur, 15/07 1998)
10.000 kr. | Innlausnarverð 16.341,-
S2Z72U1B 92272Ö45 922/3U93 92Z73U97
(23. útdráttur, 15/01 1999)
100.000 kr. I Innlausnarverð 167.962,-
Oí^OOODO Ö^OOOO/
10.000 kr. | Innlausnarverð 16.796,-
922/4710 922/0001 9227/7/2
(24. útdráttur, 15/04 1999)
I Innlausnarverð 172.025,-
■ 92254272 92254374
I innlausnarverö 17.202,-
1 92272568 92274112 92274714 92278309
92273135 92274587 92278085
100.000 kr.
10.000 kr.
Útdregin óinnleyst húsbréf bera hvorki vexti né
verðbætur frá innlausnardegi. Þvi er áríðandi fyrir
eigendur þeirra að innleysa þau nú þegar og koma
andvirði þeirra í arðbæra ávöxtun. Húsbréf eru
innleyst í öllum bönkum, sparisjóðum og
verðbréfafyrirtækjum.
Suðurlandsbraut 24 | 108 Reykjavík | Sími 569 6900 I Fax 569 6800