Morgunblaðið - 31.07.1999, Page 37

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 31. JÚLÍ 1999 37
Morgunblaðið/Baldur Sveinsson
EIN af þotum Gunnars er nú í leigu hjá Atlanta, Tristar-þotan Úlfar Þórðarson, sem hér sést lenda á Keflavíkurflugvelli.
f Stundum koma þannig aðstæður upp i
lífinu að hlutirnir gerast næstum af sjálfu
sér og þannig var það þarna fyrir mig.
Ég hafði ekki gert neina hernaðaráætlun
en þarna var tækifærið komið og ég sneri
mér að nýjum verkefnum. á
nokkrar tókum við sundur. Ég hef
líka keypt vélar frá Japan, átta
MD 81 vélar frá Japan Air Sy-
stem, sem er innanlandsflugfélag
þeirra. Jafnaðarverð þeirra var
milli 10 og 12 milljónir dollara. Það
var fyrir fjórum árum og fæ ég
síðustu tvær afhentar í september
og október. Einnig keypti ég af
Japan Airlines ásamt írsku fyrir-
tæki 20 DC-10-40 þotur, það var
allur flotinn sem JAL átti af þess-
ari gerð. Við erum þegar búnir að
taka við þremur, selja tvær þeirra
og þá þriðju á að afhenda nú í
ágúst. Þetta eru farþegavélar sem
við breytum í fraktvélar á Ítalíu og
það kostar 7 til 7,5 milljónir doll-
ara að breyta þeim eða kringum
500 milljónir íslenskra króna.
Verkið felst einkum í því að setja
í þær stórar fraktdyr og síðan
styrkja gólf þeirra. Við réðum
sérstaklega fólk í því skyni að sjá
um þennan pakka, við gerðum
bara samninginn og fylgjumst
með að allt gangi vel en aðrir sjá
um daglega framkvæmd verksins
sem taka á fimm ár og við stofn-
uðum um það sérstakt fyrirtæki.“
Þannig segist Gunnar aðeins
hafa tvo menn í vinnu, fjármála-
mann sem sér um hvers kyns út-
reikninga og samninga og síðan
skrifstofustúlku til aðstoðar. Önn-
ur vinna er keypt út, svo sem lög-
fræðilegur frágangur vegna
samninga og þannig hefur hann
t.d. samning við tæknimann sem
hann tryggir ákveðin verkefni á
ári hverju og getur sent út um
heim til að taka út vélar, skoða og
meta. Hann vill losna sem mest
við yfirbyggingu og stjórnendur.
Höfuðstóll
Reksturinn byggir Gunnar upp
með því að hafa annars vegar fyrir-
tækið Transreeo í Liechtenstein
sem sér um alla stjómun og dag-
lega samhæfingu vegna leigu, við-
gerða og annarrar þjónustu við vél-
arnar en eigandi eru síðan félög
sem skráð eru í ýmsum löndum þar
sem skattar eru lágir, eins og til
dæmis á Jómfrúreyjunum bresku.
„Það er mjög mikilvægt því annars
verður erfitt að byggja upp höfuð-
stól. Ég leita ennþá eftir lánafyrir-
greiðslu hjá banka í svo til öllum
viðskiptum mínum en ég fæ náttúr-
lega betri ávöxtun á eigið fé ef ég
get velt því áfram. Fyrir síðustu
kreppu, kringum 1991, var hægt að
fá lánað um 90% í kaupverði flug-
vélar en það er ekki hægt í dag.
Menn eru heppnir ef þeir geta
fengið 75% en auðvitað fer þetta
eftir umfangi, hversu samningur er
langur, hver aðilinn er og svo fram-
vegis. Það er auðveldara að fjár-
magna kaup á vél frá SAS en frá
félagi í Litháen svo dæmi sé tekið.
Ég nota banka í Lúxemborg en
líka önnur fjármálafyrirtæki og
banka í öðrum löndum, svo sem
Svíþjóð, Austurríki, Þýskalandi,
Hollandi og Bandaríkjunum og
þannig reyni ég að dreifa bankavið-
skiptunum en flesta bankana hef
ég skipt við margoft.“
Gunnar segist vera heldur minna
á ferðinni í dag en hann var á
fyrstu árunum þegar hann var að
byggja upp viðskiptin, núna megi
afgreiða mikið með tækniþægind-
um nútímans. „Það er hins vegar
nauðsynlegt að hitta öðru hverju
rétt fólk svo það gleymi manni ekki
alveg. Sérstaklega er það mikil-
vægt varðandi Japana. Þangað
verð ég að fara einu sinni á ári til
að halda sambandi og það gerir
enginn fyrir mig. En það er áhuga-
vert að skipta við Japana, það tek-
ur sinn tíma en þeir eru traustir í
viðskiptum. Ef þeir segjast ætla að
afhenda flugvél ákveðinn dag þá
gera þeir það. Þeir hafa þá sér-
stöðu að frumrit allra samninga við
þá eru á japönsku. Við ræðum sam-
an á ensku en oft er líka túlkað en
samningur við þá er alltaf á
japönsku og við hliðina liggur
frammi þýðing frá löggOtum
skjalaþýðanda. Við allar aðrar
þjóðir gerum við samningana á
ensku.“
Ánægður hjá Loftleiðum
og Cargolux
„Þetta varð nokkuð langur tími í
Lúxemborg miðað við tveggja ára
samninginn við Loftleiðir í upphafi
en ég bjó í Lúxemborg frá árslok-
um 1962 þar til um mitt ár 1984 að
ég fluttist til Liechtenstein. Ég
hafði mjög gott starf sem flug-
vélstjóri hér heima en mér fannst
rétt að fara út fyrst félagið þyrfti á
mér að halda þar. Ástæðan var
annars vegar sú að ég talaði þýsku
og hins vegar að ég var einhleypur
og átti því auðvelt með að fara. Ég
leit á þetta sem nýjan þátt í lífinu
og það er alltaf áhugavert að koma
einhverju í gang frá upphafi. Lúx-
emborg liggur í miðri Evrópu og
ég taldi mig geta fengið góða
reynslu og lært mikið á þessu verk-
efni. Þegar umsamin tveggja ára
ráðning var liðin hélt þetta áfram
og þá voru umsvifin hjá Loftleiðum
farin að aukast mjög og allt stækk-
aði þetta meira en mig grunaði að
yrði. Ég sá að með þvi að halda
áfram og vinna sómasamlega átti
ég möguleika á því að vinna mig
upp í fyrirtækinu.
Ég hef alltaf tekið þá stefnu í líf-
inu að kynna mér aðstæður á
hverjum stað og semja mig að
þeim þegar maður starfar í mörg-
um og ólíkum löndum. Lykilatriði
er að læra viðkomandi tungumál
og þá kemur hitt á eftir. Ef menn
líta líka frekar á jákvæðu hlutina
þá líður manni sjálfum miklu betur
heldur en ef maður einblínir á þá
hluti sem eru ekki eins og maður
vildi hafa þá.“
Á árunum hjá Loftleiðum og
Cargolux öðlaðist Gunnar marg-
háttaða reynslu og þekkingu í
gegnum samskipti sín við flugfélög.
Fremur fá flugfélög starfræktu t.d.
CL44 vélar, Monsana, sem Loft-
leiðir voru með á þessum árum og
oft urðu félög að fá lánaða vara-
hluti hvert hjá öðru og vera liðleg
og lána öðrum. Gunnar var líka
mikið á ferðinni vegna verkefna-
leitar fyrir verkstæðið í Lúxem-
borg og síðar til að selja Monsana
og má segja að á þessum árum hafi
hann safnað í sarpinn fyrir það sem
síðar varð. Árið 1981 hætti Gunnar
hjá Cargolux og hann rifjar upp
með hvaða hætti það varð:
„Seint á áttunda áratugnum var
kreppa í fluginu en þá hafði Car-
golux nýverið fest kaup á 747-þot-
um fyrir fraktflugið. Félagið stóð
heldur tæpt á þessum tíma og hlut-
hafar vildu ekki leggja meira fé í
það og því nauðsynlegt að leita að
nýjum. Stjórnin leitaði víða og tal-
aði við marga. í framhaldi af því
kemur inn maður frá Lýbíu, A. Na-
yed, sem bjó á Ítalíu og ég hafði
verið í sambandi við. Ég vissi að
hann hafði áhuga á að fjárfesta í
flugvélum. Ég kynnti honum allar
aðstæður hjá Cargolux og þegar
hann tók ákvörðun komu lögfræð-
ingar til skjalanna og hann lagði
fram að mig minnir um 7 milljónir
dollara sem þýddi að hann eignað-
ist 25% hlut í félaginu og fékk þrjá
stjómarmenn. Hann gerði mig að
einum fulltrúa sínum í stjóminni
og hinir vora lögfræðingur hans og
ítalskur samstarfsmaður.
Þama var ég kominn í þá að-
stöðu að vera bæði undirmaður og
yfirmaður framkvæmdastjórans,
Einars Ólafssonar, sem honum
fannst ekki þægilegt og varð ég því
að velja á milli. Ég valdi stjórnar-
setuna enda taldi ég mig aftur vera
á tímamótum hjá Cargolux, búinn
að vera í þessu starfi í mörg ár og
byggja upp verkstæðið frá gmnni
sem stóð í mikium blóma og ágastt
að hætta þegar allt lék í lyndi. Ég
var þá rúmlega fertugur og hafði
gengið með þá hugmynd að gerast
einhvem tímann sjálfstæður og
þarna vora þau tímamót. Stundum
koma þannig aðstæður upp í lífinu
að hlutirnir gerast næstum af
sjálfu sér og þannig var það þarna
fyrir mig. Eg hafði ekki gert neina
hernaðaráætlun en þama var tæki-
færið komið og ég sneri mér að
nýjum verkefnum."
Heim?
„Ég get nú ekki séð fyrir mér
mikil umsvif í flugvélakaupum og
sölum hérlendis í bili. Ég leigði Am-
grími Jóhannssyni, sem ég hef
þekkt í mörg ár, vél árið 1985 fyrir
Air Arctic sem hann rak þá og við
höfum unnið töluvert saman síðan.
Meðal annars hefur flugfélagið hans
Atlanta leigt og keypt Tristar 1011
vélar af mér. Við voram um tíma
með vélar sem við höfðum keypt frá
Cathay Pacific og höfðum ekki alltof
mikil verkefni fyrir og Atlanta vant-
aði vélar á þessum tíma. Við gerð-
um þá samninga sem vora báðum
aðilum hagstæðir. Það er ekkert
meira í bígerð á næstunni. Ég er
hins vegar alltaf tilbúinn að líta á
slík mál hjá honum eða öðram fyrir-
tækjum ef þau kæmu upp.
Varðandi fjárfestingar hérlendis
hef ég aðeins fjárfest í hlutabréfum
en ekki í neinu sem tengist flugi
eða ferðaþjónustu og ekki heldur
sjávarútvegsfyrirtækjum, ég ætla
að halda mig í dálítilli fjarlægð frá
þeim sviðum. Þetta era kannski
helst fyrirtæki sem ég held að eigi
framtíð fyrir sér og styrkist á
næstu tveimur til fimm árum. Fyr-
ir utan þetta hef ég aðeins fjárfest í
fyrirtækjum í Bandaríkjunum sem
ekki eru komin á markað, þar hef
ég lagt fram fjármagn í félagi við
aðra og er það einkum fyrirtæki
sem vinna að þróun og framleiðslu
lækningatækja. En þannig er þetta
í áhættufjárfestingum, menn
leggja fram fé og bíða í þrjú til
fimm ár þar til þeir geta farið að
eiga von á arði.“
Gunnar er á því að íslendingum
væri hollt að láta verða af því að
koma hér upp frísvæði eða alþjóð-
legu viðskiptasvæði sem laða
myndi hingað alþjóðleg fyrirtæki.
„Hér er allt umhverfið að verða
mjög alþjóðlegt og það væri til
dæmis hægt að reka viðskipti eins
og ég er með héðan ef ekki væri
fyrir skattamálin. Við höfum fjár-
málafyrirtæki, lögfræðinga og ann-
að, gætum þurft að kalla til sér-
fræðinga á ýmsum sérstökum svið-
um en væri skattheimta hér færð
verulega niður ættum við rnikla
möguleika á þessum sviðum. írar
era að búa sig undir að lækka
skatta á fyrirtækjum almennt í
12,5% og það munar miklu frá 40
til 50% skattheimtu flestra Evr-
ópulanda."
Utsalan
hefsl hriðjudaginn 3. ðgúst kl. 7.00
Ioppskórinn
Veltusundi við Ingólfstorg - sími 552 1212
Ath. vörur frá Steinari Waage
skóverslun