Morgunblaðið - 31.07.1999, Qupperneq 55

MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
LAUGARDAGUR 31. JÚLÍ 1999 §5
+ Guðný Þorkels-
dóttir fæddist í
Hjarðarhaga á Jök-
uldal 28. júní 1905.
Hún lést á Elli- og
hjúkrunarheimilinu
Grund í Reykjavík
24. júlí síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru hjónin Bene-
dikta Bergþóra
Bergsdóttir, f. 8.6.
1885, d. 7.4. 1978,
og Þorkell Jónsson,
f. 1.6. 1877, d. 6.12.
1922, bóndi á Arn-
órsstöðum á Jökul-
dal. Systkini Guðnýjar eru: Sól-
veig, f. 27.3. 1907, d. 24.8. 1934;
Jón, f. í mars 1908, dó á fyrsta
ári; Margrét, f. 4.11. 1909, maki
1 Lúðvíg Þorgrímsson, látinn;
maki 2 Þorsteinn Vilhjálmsson,
látinn; Jón, f. 23.4. 1911, d. 29.5.
1996; Bergur, f. 12.7. 1912, d.
5.8. 1961, maki Þórey Björns-
dóttir, látin; Sigríður, f. 30.11.
1914, d. 22.5. 1930; Jón Sigurðs-
son, f. 17.6. 1916, d. 22.6. 1916;
Loftur, f. 23.12. 1917, maki
Margrét Hallsdóttir, látin;
Svanfríður, f. 30.1. 1919, maki
Eyjólfur Guðmundsson; Guðrún
Sigurbjörg, f. 6.3. 1920; Arnór,
f. 26.5. 1921, maki Hulda Ingv-
arsdóttir. Systir Guðnýjar, sam-
mæðra, er Ragna S. Gunnars-
dóttir, f. 20.10. 1929, maki
Sveinbjörn Jóhannsson.
Guðný var elst þrettán systk-
ina. Hún var heima til 17 ára
aldurs en fór þá til Seyðisfjarð-
ar og lærði þar fatasaum hjá
Mig langar til að kveðja Guðnýju
systur mína með örfáum línum.
Háöldruð kona farin að heilsu og
kröftum getur ekki fengið betri gjöf
en hvíldina. Við brottför náinna ætt-
ingja rifjast jafnan upp ótal margt
sem hefur legið í gleymsku um ára-
bil. Ég var litla barnið í systkina-
hópnum, en Guðný elst og þess
vegna minnist ég hennar aðeins sem
fullorðinnar stúlku, stundum dálítið
virðulegrar og strangrar, en þó æði
oft hláturmildrar og spaugsamrar og
umfram allt syngjandi í tíma og
ótíma. Guðný hafði sérlega fallega
söngrödd og hefði eflaust getað náð
lengra á því sviði ef hún hefði verið
ung í dag. A tímabili söng hún í kór-
um hér í Reykjavík og hafði af því
óblandna ánægju. Það áraði ekki til
söngnáms á hennar uppvaxtarárum.
Hún missti föður sinn 17 ára gömul
og var þá að læra að sauma á Seyðis-
firði. Sá missir varð henni ákaflega
sár og bjó hún lengi að því.
Um tvítugt nam Guðný við
Kvennaskólann á Blönduósi einn vet-
ur og bjó hún að því námi alla ævi,
bæði hvað snerti handavinnu og mat-
argerð. Guðný vann við margskonar
störf um ævina og mun það of langt
mál að telja, svo óskyld sem þau
voru, eins og síldarsöltun og mat-
ráðskonustörf, svo nokkuð sé nefnt.
Þegar Guðný var rúmlega sextug
keypti Jón bróðir okkar íbúð í Safa-
mýri og lagði Guðný í hana að hluta
til. Þau systkinin önnuðust móður
okkar síðustu æviár hennar uns hún
fór á öldrunardeild í Hátúni og and-
aðist þar 93 ára. Jón fluttist í íbúðir
aldraðra á Egilsstöðum, en Guðný
bjó ein í Safamýrinni í mörg ár. Þar
eignaðist hún góða vini, bæði leigj-
endur og sambýlisfólk sem reyndist
henni mjög vel og aðstoðaði hana á
margan hátt. Öllu þessu fólki langar
mig að færa bestu þakkir.
Guðný var náttúruunnandi og
hafði mikla ánægju af ferðalögum.
Inni í dalnum ennþá sólin skín,
þar ennþá kveða fiiglar ljóðin sín,
þar ég áður átti sporin mín.
Frá æskudögum íifir minning þín.
Það er ein minning sem stendur
upp úr öllum öðrum hjá mér og hún
er frá því að ég var fimm ára gömul
vaknaði einn morgun og sá að á
veggnum yfir rúminu mínu hékk
skrautlegt íiát, blátt á litinn, með
barnamyndum utan á og loki á hjör-
um. Það hékk í festi sem átti að hafa
Rósu Vigfúsdóttur,
og siðan í vinnu við
algeng sveitastörf.
Um tvítugt var hún
í Kvennaskólanum
á Blönduósi einn
vetur. Guðný gekk
til ýmissa verka um
ævina, meðal ann-
ars var hún ráðs-
kona um tíma hjá
bræðrum sínum á
Arnórsstöðum. Hún
vann um skeið á
Korpúlfsstaðabúinu
og handmjólkaði
þar fjölda kúa dag-
lega og gekk iðulega til Reykja-
víkur að loknu dagsverki. Hún
vann á fleiri býlum í grennd við
Reykjavík, bæði Breiðholti og
Fífuhvammi. Um árabil var hún
matráðskona á ýmsum stöðum.
Þá fór Guðný stundum í sfld og
vann í frystihúsum.
Jón, bróðir Guðnýjar, keypti
íbúð í Safamýri 51 í Reykjavík
og lagði Guðný í hana að hluta.
Þau tóku móður sína þangað til
sín og sáu um hana uns hún fór
á ellideild í Hátúni þar sem hún
andaðist 93 ára að aidri. Jón
fluttist í eldriborgarahús á
Egilsstöðum og eftir það bjó
Guðný ein í Safamýrinni uns
hún farin að heilsu og kröftum
fór á EUi- og hjúkrunarheimilið
Grund og dvaldi þar síðustu tvö
árin.
títför Guðnýjar fer fram frá
Grensáskirkju þriðjudaginn 3.
ágúst og hefst athöfnin klukkan
13.30.
um hálsinn. Þetta ílát var nefnt
berjatína, því þetta var á þeim tíma
sem menn tíndu ennþá ber, en rifu
þau ekki upp með járngöddum af
íynginu. Það spilli ekki ánægjunni að
ílátið var fullt af súkkulaðikaramell-
um. Ég, fávíst barn, hafði aldrei séð
neitt svona fallegt eða svona gott.
Guðný hafði komið um nóttina, hún
var þá búin að vera að vinna í
Reykjavík og færði litlu systur þessa
dýrmætu gjöf. Ég man ennþá mynd-
ina á tínunni og súkkilaðikaramellur
eru ennþá besta sælgæti sem ég fæ.
Guðný systir mín var ekki allra,
eins og sagt er, en hún var trölltrygg
þar sem hún tók því. Hún var í eðli
sínu hjálpsöm og höfðingi í öllum út-
látum, hún safnaði ekki auði en hafði
nóg fyrir sig, allavega á seinni árum.
Hún var frændrækin og kunni því
illa hvað maður stóð sig stundum illa
í ættfræðinni.
Guðný giftist ekki né eignaðist af-
komendur, en hún hlúði oft að æsku-
fólki bæði skyldu og vandalausu.
Farin að heilsu og kröftum fluttist
Guðný á Elli- og hjúkrunarheimilið
Grund fyrir rúmum tveimur árum.
Þar fékk hún góða umönnun sem ég
vil þakka öllum sem að henni hlúðu.
Guðnýju systur minni þakka ég
samíylgdina og óska henni góðrar
ferðar á ókunnum brautum.
Ragna S. Gunnarsdóttir.
Guðný frænka er dáin. Hún var
orðin 94 ára þegar hún lést. Aldurinn
bar hún vel og var teinrétt og tiguleg
í fasi allt fram á síðustu ár. Margir
muna hana líka glæsilega uppábúna,
ýmist á upphlut eða peysufötum,
með sitt mikla og fallega hár, upp-
sett af mikilli snilld.
Kjarkur og þor voru hennar aðals-
merki, sem sýndi sig meðal annars í
því að hún vildi hugsa um sig sjálf
svo lengi sem stætt var. Það sannað-
ist best þar sem Guðný fór, að aldur-
inn er afstæður. Komin fast að átt-
ræðu dreif hún sig á sundnámskeið
hjá eldri borgurum og fór að læra að
synda. Einnig man ég að hún sagði
mér um þetta leyti að hún væri á
ensku-námskeiði. Svo ekki sé minnst
á þann draum sem hún lét rætast að
kaupa sér píanó.
Guðný föðursystir var ógift og
barnlaus, en lét sig miklu varða
systkinabörn sín, sem hún átti mörg.
Guðný er því samofin bernskuminn-
ingunni, því hún var með eindæmum
dugleg að ferðast og fara í heim-
sóknir. Eitt minningarbrot kemur
upp í hugann sem tengist persónu-
leika hennar. Hún hafði verið í heim-
sókn hjá Svönu systur sinni og bað
Svana hana að fara varlega á leiðinni
heim, þar sem hálka væri mikil.
„Hafðu ekki áhyggjur af mér, ég stíg
þá bara fastar til jarðar,“ voni henn-
ar tilsvör.
Síðustu árin sem Guðný bjó í Safa-
mýri dvaldi hún oft hjá mér og fjöl-
skyldu minni á jólum. Ég mun
geyma og gleðjast yfir fallegri minn-
ingu um hana. Uppábúna, sitjandi 1
eldhúsinu, syngjandi jólasálma með
sinni fallegu söngrödd, meðan ég út-
bjó jólamatinn.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(V. Briem.)
Birna Bergsdóttir.
Langur ævidagur er liðinn. Hann
hófst þegar lítil stúlka kom í þennan
heim á Jökuldalnum árið 1905. Hún
hlaut nafnið Guðný. Ný öld var rétt
hafin. Fyrstu stormar hennar þustu
yfir vöggu litlu stúlkunnar og fyrstu
sporin tók hún á gengnum götum
margra alda kynslóða.
En það var komin ný sólai'sýn.
Beint samband við önnur lönd, góð
skip og allt fór að taka á sig nýjar
myndir. Litla stúlkan varð stór og sá
og heyrði það sem á gekk, það var
bara um að gera að fylgjast með og
verja sig falli. Við segjum núna
tækni og vísindi ruddu veginn. Inn á
þær nýju götur ætla ég ekki með
þessum línum. Þeir sem til þekkja
held ég, að muni taka undir með mér
að það megi tileinka Guðnýju vísuna
hans Þorsteins Erlingssonar, þar
sem hann segir:
Enginn ratar ævibraut
öllu skuggum fjarri.
Sigurinn er að sjá í þraut
sólskinsbletti stærri.
Guðný var lengst af skert á heilsu
sem gerði það að allar götur voru
henni ekki jafnfærar. En hún hélt
samt sína leið og bað ekki um hjálp,
fann sólskinsbletti og brosti við
þeim. Hún var glaðlynd, hafði frá-
bært minni og góða greind. Þegar
hún á efri árum gat farið að sinna
ýmsum hugðarefnum sér til gamans,
svo sem hannyrðum, bar handbragð-
ið vott um færni og góðan smekk. Og
yfir Guðnýju var einhver jafnvel svo-
lítið dularfull reisn. Hún skartaði
líka því fallegasta höfuðhári sem ég
hef séð um mína nær áttatíu ára
gengnu daga. Ég held að þótt hún
aldrei hafi borið í það greiðu hefði
það ekki haggast. Það var kúfþykkt,
fagurlega liðað og á gráa litinn sló
gullnum blæ. Hún hafði eftirtektar-
verðar fallegar hendur og fætur.
Þegar hún vildi láta taka eftir sér,
fuku orðin svo að fáir lögðu í
andsvör. Þannig man ég hana við
leiðarlok. Á hinn bóginn voru sam-
skipti okkar mest í spjalli og kannski
hef ég ekki í annan tíma talað og
hlustað á aðra manneskju meira eða
lengur. Við drukkum saman margan
kaffisopann. Hún flaug með mig yfir
Jökuldalinn fram og aftur. Hún
þekkti fólk, staði og málefni eins og
flett væri í orðabók. Margar sagnirn-
ar kitluðu mig í magann; mér fannst
ég vera að velta niður brekkurnar að
sjálfri Jökulsá. Það var ekki í þjóð-
sagnastíl, allan tímann var hún í
samfylgd, eða rétt við veginn. Við
fórum báðai' jafnsnemma úr Safa-
mýri 51. Það ætluðum við samt
aldrei að gera. Við bjuggum í land-
nemahúsi og undum staðnum mjög
vel. Við áttum sameiginlegt að ætla
að pússa okkur í íslenskum búningi
og fara með glaum og gleði yfir kom-
andi aldamót. Nú kveðjumst við
þeim einu faðmlögum sem aldrei
verður raskað, og allt fær óhaggað
að standa.
Fjölskylda mín kveður hana. Hún
var einn af föstu punktunum í Safa-
mýrinni. Var okkur öllum hlý og góð.
Við minnumst þess með vinai'hug.
Systkinum hennar og þeirra fjöl-
skyldum sendum við kærar kveðjur
og þökkum ánægjuleg kynni. Megi
öllum vel farnast.
Jónína Jónsdóttir.
GUÐNY
ÞORKELSDÓTTIR
t
Faðir okkar, tengdafaðir, afi og langafi,
RAGNAR SIGURÐSSON,
elliheimilinu Grund,
áður Bræðraborgarstig 3,
verður jarðsunginn frá Fossvogskapellu
þriðjudaginn 3. ágúst kl. 13.30.
Elfs Heiðar Ragnarsson, Helga Soffía Gísladóttir,
Ragnar Ragnarsson, Sigrún Árnadóttir,
barnabörn og barnbarnabörn.
t
Ástkær eiginmaður minn, faðir okkar, tengda-
faðir, afi og langafi,
FINNUR G. K. DANÍELSSON
fyrrverandi skipstjóri,
Víðilundi 20,
Akureyri,
sem lést á hjúkrunarheimilinu Seli mánudaginn
26. júlf, verður jarðsunginn frá Akureyrarkirkju
þriðjudaginn 3. ágúst kl. 13.30.
Guðmunda Pétursdóttir,
Guðmundur Finnsson, Hallbera Ágústsdóttir,
Valur Finnsson, Arna Dóra Svavarsdóttir,
barnabörn og langafabörn.
t
Ástkær eiginmaður minn, faðir okkar, tengda-
faðir og afi,
GUÐMUNDUR ÓLAFSSON
frá Dröngum,
Borgarholtsbraut 27,
Kópavogi,
verður jarðsunginn frá Kópavogskirkju mið-
vikudaginn 4. ágúst kl. 13.30.
Jarðsett verður í Gufuneskirkjugarði.
Blóm og kransar vinsamlega afþakkaðir, en þeim, sem vilja minnast
hans, er bent á að láta hjúkrunarheimilið Sunnuhlíð njóta þess.
Valborg V. Emilsdóttir,
Ólafur Kristinn Guðmundsson, Herdís Jónsdóttir,
Kristjana Emilía Guðmundsdóttir, Jón Hilberg Sigurðsson,
Unnsteinn Guðmundsson, Hildigerður Skaftadóttir,
Rósa V. Guðmundsdóttir, Kári Þórðarson,
Kristín Björk Guðmundsdóttir, Friðbjörn Örn Steingrímsson
og fjölskyldur.
t
Útför eiginmanns míns, föður okkar,
tengdaföður og afa,
OLAFS OLSEN
flugstjóra,
Melgerði 35,
Kópavogi,
fer fram frá Kópavogskirkju miðvikudaginn 4.
ágúst kl. 10.30.
Lilja Enoksdóttir,
Sigrún Olsen, Þórir Barðdal,
Linda Olsen, Jónas Sveinsson,
Edda Olsen, Gunnar H. Gunnarsson,
Kjartan Olsen,
Erna Olsen, Gunnar Guðnason
og barnabörn.
t
Elskuleg móðir okkar, amma, langamma og
langalangamma,
ELSA GUÐMUNDSDÓTTIR,
áður til heimilis
á Holtsgötu 35, Reykjavík,
sem lést föstudaginn 23. júlí sl., verður
jarðsungin frá Útskálakirkju, Garði, miðviku-
daginn 4. ágúst kl. 14.00.
Guðni E. Gestsson, Margrét Sigurðardóttir,
Helgi Gestsson, Árný M. Jónsdóttir,
Guðmundur Gestsson, Sólveig Daníelsdóttir,
Ingibjörg Gestsdóttir, Páll Kristófersson,
Jenný Steindórsdóttir, Halldór Guðmundsson,
barnabörn, barnabarnabörn
og barnabarnabarnabarn.
.................................... t