Morgunblaðið - 18.09.1999, Blaðsíða 12

12 LAUGARDAGUR 18. SEPTEMBER 1999
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Úrskurðarnefnd skipulags- og byggingarmála staðfestir byggingarleyfí barnaspítala á Landspítalalóð
Framkvæmdir við nýjan barnaspítala hófust í nóvember í fyrra. Töluverðar tafir hafa síðan orðið á framkvæmdum vegna mótmæla íbúa, en gert
er ráð fyrir að spítalinn verði tekinn í notkun 2001.
Kæruefnum ná-
granna öllum hafnað
ÚRSKURÐARNEFND skipulags- og bygging-
armála hefur hafnað kröfum nágranna um að
byggingarleyfi vegna bamaspítala á lóð Land-
spítalans verði ógilt.
Nefndin telur að heimilt hafí verið að veita
byggingarleyfi fyrir mannvirkinu að undan-
genginni grenndarkynningu óháð því hvort fyrir
lá staðfestur deiliskipulagsuppdráttur af lóðinni
eða ekki.
Þetta var í annað skipti sem úrskurðarnefnd-
in fjallar um málefni bamaspítalans. I febrúar
sl. felldi nefndin byggingarleyfið úr gildi þar
sem grenndarkynningu þeirri, sem fram hafði
farið vegna fyrirhugaðrar byggingar barnaspít-
alans, hefði verið svo áfátt að ekki hefði verið
unnt að leggja niðurstöður hennar til grundvall-
ar ákvörðun byggingarnefndar um að veita leyfi
fyrir byggingunni.
Að lokinni nýrri grenndarkynningu þar sem
íbúar níu húsa í nágrenninu gerðu athugasemd-
ir við byggingaráformin var byggingarleyfi gef-
ið út að nýju. Kærendur skutu samþykkt bygg-
ingarnefndar tO úrskurðarnefndar skipulags- og
byggingarmála að nýju. Nefndin hafnaði kröfu
kærendanna um stöðvun framkvæmda en setti
framkvæmdunum ýmis skiiyrði, m.a. um að
steypuvinna hæfist ekki meðan málið var til
meðferðar og um framkvæmd sprenginga í
granni lóðarinnar.
Form og efni
í seinni kæra sinni gerðu þeir ýmsar ítarleg-
ar athugasemdir við efni málsins og töldu undir-
búning byggingarinnar á lóð Landspítalans
ófullnægjandi að efni og formi, m.a. gerðu þeir
athugasemdir við ýmis atriði varðandi nýju
grenndarkynninguna og það að samningsbund-
inni endurskoðun deiliskipulags á Landspítala-
lóðinni væri ekki lokið. Þá var hljóðvist og
mengun við nýja spítalann talin yfir viðmiðunar-
mörkum og öll málsmeðferð borgaryfírvalda að-
fínnsluverð og andstæð stjómsýslulögum.
I niðurstöðum kæranefndarinnar kemur m.a.
fram að seinni grenndarkynningin hafi verið
reist á lögmætum grandvelii. „Telur úrskurðar-
nefndin og að kynningin hafi verið í samræmi
við ábendingar þær, sem fram komu í fyrri úr-
skurði nefndarinnar. Þannig var í kynningunni
sýnt það skipulag, sem samþykkt var fyrir
Landspítalalóð í ársbyrjun 1976, svo og þær
breytingar á því sem verið var að leggja til
vegna byggingar bamaspítalans, en jafnframt
voru kynntar byggingamefndarteikningar fyr-
irhugaðrar nýbyggingar," segir í úrskurðinum.
Ef litið sé til kynningargagna, lengdar kynning-
artíma og þeirra fyrirspurna, sem kærendur
gerðu og svarað var, verður að telja að fullnægt
hafi verið ákvæðum laga um að grenndarkynn-
ing skuli vera ítarleg.
Nefndin fellst heldur ekki á með kærendum
að ekki hafi verið gerð fullnægjandi grein fyrir
málum varðandi bflastæði á Landspítalalóðinni
við kynninguna.
Um að samningsbundinni gerð nýs deiliskipu-
lags á lóðinni sé ekki lokið segir að skipulags-
vinnan varði ekki einungis byggingu barnaspít-
ala heldur felst í henni heildarendurskoðun á
byggingarmagni, fyrirkomulagi mannvirkja,
umferðaræða og bflastæða á allri lóðinni. „Verð-
ur ekki fallist á að nauðsynlegt hafi verið að
ljúka gerð þessa nýja heildarskipulags Land-
spítalalóðar áður en tekin yrði afstaða til um-
sóknar um byggingarleyfi fyrir barnaspítala,"
segir í úrskurðinum.
Hljóðvist og loftmengun
innan marka
Kærendur gerðu athugasemdir við að hljóð-
vist við barnaspítalann stæðist ekki meginreglu
um leyfileg mörk hávaðamengunar og að loft-
mengun hafi samkvæmt upplýsingum heil-
brigðiseftirlits á stundum farið yfir viðmiðunar-
mörk við fyrirhugaðan barnaspítala. „Sam-
kvæmt fyrirliggjandi umsögn og útreikningum
Verkfræðistofu Sigurðar Thoroddsen, sem úr-
skurðarnefndin telur mega leggja til grundvall-
ar við úrlausn um álitaefni varðandi hljóðvist,
er ekki farið fram úr viðmiðunargildum hljóð-
stigs samkvæmt gildandi reglum miðað við spár
um umferð og að um nýbyggingu í eldri byggð
er að ræða. Þá liggur fyrir staðfesting Holl-
ustuvemdar ríkisins þess efnis að niðurstöður
mælinga á loftmengun á horni Miklubrautar og
Snorrabrautar hafi verið innan viðmiðunar-
marka mengunarvarnareglugerðar frá því þær
mælingar hófust. Samkvæmt þessu verður ekki
talið að brotið hafi verið gegn ákvæðum gild-
andi reglugerðar um hljóð- og loftmengun við
útgáfu hins umdeilda byggingarleyfis," segir
nefndin.
Ekki er heldur fallist á að borgaryfirvöld hafi
brotið gegn rannsóknarreglu, jafnræðisreglu og
hæfisreglum stjórnsýslulaga við meðferð máls-
ins eða að vanrækt hafi verið að leita lögskyldra
umsagna um málið.
Þurfa að sæta uppbyggingu
á stofnanasvæði
Þá segir nefndin m.a. að lóð Landspítalans sé
í eigu ríkisins og merkt stofnanasvæði á gild-
andi aðalskipulagi. „Hefur lóðin verið ætluð til
sjúkrahúsbygginga allt frá árinu 1926, en það ár
var hornsteinn lagður að byggingu Landspítal-
ans. Eigendur íbúðarhúsa þeirra, er síðar risu
andspænis Landspítalalóðinni, vestan Baróns-
stígs, hafa ætíð mátt gera ráð fyrir því að upp-
bygging ætti sér stað á lóðinni, svo sem raunin
hefur orðið. Era hús fæðingar- og kvensjúk-
dómadeildar spítalans þær byggingar á lóðinni
sem standa næst Barónsstíg, á móts við hús
kærenda, og er íyrirhuguð bygging barnaspít-
ala vestan þeirra bygginga og tengd þeim. Úr-
skurðarnefndin telur að kærendum hafi mátt
vera Ijóst að á lóð Landspítalans gæti komið tfl
frekari bygginga sem áhrif hefðu á næsta ná-
grenni. Þurfa þeir, sem eigendur fasteigna í
námunda við stofnanasvæði, að sæta því að eðli-
leg uppbygging eigi sér stað á svæðinu, í sam-
ræmi við þarfir þeirrar starfsemi sem um ræðir,
m.a. byggingu stórra og umfangsmikflla mann-
virkja. Úrskurðarnefndin telur að bygging
bamaspítala á fyrirhuguðum stað á lóðinni sé
hvorki stærri né meiri framkvæmd en búast
hefði mátt við og verður að ætla að í deOiskipu-
lagi hefði verið gert ráð fyrir möguleika á við-
bygginu við fæðingar- og kvensjúkdómadefld-
ina, með líkum hætti og gert er á óstaðfestum
sérappdrætti af lóðinni frá 1976,“ segir í úr-
skurðinum.
„Með hliðsjón af þvi sem að framan er rakið
verður fyrirhuguð bygging barnaspítala ekki
talin umfangsmikil miðað við skilgreinda land-
notkun lóðarinnar og eðli þeirrar starfsemi sem
þar fer fram. Er það því niðurstaða úrskurðar-
nefndar að heimilt hafi verið að veita byggingar-
leyfi íyrir mannvirkinu að undangenginni
grenndarkynningu með stoð í 7. mgr. 43. gr.
skipulags- og byggingarlaga, óháð því hvort fyr-
ir lá staðfestur deOiskipulagsuppdráttur af lóð-
inni eða ekki,“ segir ennfremur.
Ólafur ísleifsson
segir um úrskurðinn
Mikil
von-
brigði
„Eg lýsi miklum vonbrigðum með
þennan úrskurð og forsendur
hans,“ segir Ólafur ísleifsson,
talsmaður kærenda í nágrenni
Landspitalans. „Hann kemur þó
ekki að öllu leyti á óvart í ljósi
þess þunga sem stjórnvöld hafa
lagt á mál þetta. Eg á bágt með
að skilja af hverju nefndin þurfti
þrjá og hálfan mánuð til að kom-
ast að þessari niðurstöðu fyrst
hún virðist hafa verið gefin fyrir-
fram.“
Ólafur sagði að Skipulagsstofn-
un og skipulagsstjóri ríkisins
hefðu tekið undir með íbúum að
málsmeðferð og undirbúningur
borgaryfirvalda hafi ekki verið
fullnægjandi. „Nefndin leiðir hins
vegar hjá sér að taka efnislega á
röksemdum íbúa og sumum atrið-
um er ekki sinnt eins og til dæmis
því að reisa á barnaspítala í að-
fiugsleið nýs alþjóðaflugvallar í
Reykjavík,“ segir hann.
„Ekki verður annað séð en að
nefndin hafi einhverra hluta
vegna breytt um afstöðu frá fyrri
úrskurði þegar hún felldi úr gildi
byggingarleyfið," sagði Ólafur. „I
fyrri úrskurði sagði nefndin borg-
aryfirvöld þurfa að kynna íbúum
framtíðarskipulag Landspítalalóð-
ar. Nú virðist hún telja duga að
kynna óstaðfesta séruppdrætti af
lóðinni frá 1976.“
Ekki þörf á deiliskipulagi
Hann sagðist vekja sérstaka at-
hygli á því, sem segir í hinum
nýja úrskurði, að ekki þurfi
deiliskipulag til að byggja barna-
spftala á þessum stað því ætla
megi að í nýju deiliskipulagi sem
unnið er að hefði verið gert ráð
fyrir byggingunni. „Svona rök-
semdir dæma sig náttúrlega sjálf-
ar,“ sagði Ólafur.
„Ég hvet alla áhugamenn um
skipulagsmál og umhverfismál til
að kynna sér þessa tvo úrskurði.
Vonir sem höfðu vaknað um að
úrskurðarnefnd myndi auka
réttaröryggi á sviði skipulags- og
byggingarmála og að hún yrði
einstaklingum vörn gegn yfir-
gangi stjórnvalda eru nú brostn-
ar. Urskurðurinn sýnir að fólk
getur sparað sér þá fyrirhöfn að
ónáða þessa nefnd, a.m.k. ef það á
í höggi við stjórnvöld," sagði
hann.
Ólafur sagði að nágrannarnir
væru ekki andvígir byggingu
barnaspítala í sjálfu sér. „Allir
vilja að barnaspítali rísi en það er
raunalegt að honum skuli hafa
verið valinn staður á þröngri lóð,
sem girðir fyrir stækkunarmögu-
leika og þar sem umferðar- og
bflastæðamál eru sprungin að
dómi borgaryfirvalda sjálfra, sem
raunar virðast telja sig engar
skyldur hafa við borgara í máli
sem þessu. Barnaspítala á að reisa
í næsta nágrenni við alþjóðaflug-
völl þar sem ríkir hávaða- og loft-
mengun frá umferð bfla og flug-
véla. Staðurinn sem spítalanum er
valinn á þröngri lóð þýðir að hann
rúmar ekki öll veik börn. Eins og
kunnugt er verður geðveikum
börnum úthýst úr hinum nýja
barnaspítala vegna plássleysis.
Veikt barn er veikt barn, og
barnaspítali sem gerir upp á milli
veikra barna rís kannski naumast
undir nafni, enda ekki allra barna
spitali eins og yfirlæknir barna-
og unglingageðdeildar komst að
orði í Morgunblaðsgrem fyrir
nokkru," sagði Ólafur ísleifsson.