Morgunblaðið - 18.09.1999, Qupperneq 39

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 18 SEPTEMBER 1999 39
^ Reuters
Afall á meðgöngu eyk-
ur líkur á stúlkubarni
Mcdical Tribune News Service
KONUR sem verða fyrir sál-
rænu áfalli um það leyti sem
þær verða barnshafandi eru
líklegri til að eignast stúlku-
barn en dreng, samkvæmt
niðurstöðum danskrar rann-
sóknar. Af öllum konum, sem
eignuðust börn í Danmörku á
árunum 1980-1992, eignuðust
þær, sem urðu fyrir alvarlegu
áfalli um það Ieyti sem þær
urðu barnshafandi, færri
drengi en aðrar konur, eða
49%, samanborið við 51,2 af
hundraði.
Dr. Dorthe Hansen, barna-
læknir við John F. Kennedy-
stofnunina í Glostrup, stýrði
rannsókninni og greint var frá
niðurstöðum hennar í British
Medical Journal. Þar sem allir
sem fæðst hafa í Danmörku
síðan í lok áttunda áratugar-
ins hafa kennitölu gátu vís-
indamennirnir tengt fæðing-
arskár við sjúkraskrár fjöl-
skyldumeðlima barnsins. f
rannsókninni voru fæðingar-
skrár bornar saman við skrár
yfir dauðsfoll og sjúkra-
hússkomur maka og barna
kvennanna.
Ef maki eða barn konu
hafði látist, eða veikst alvar-
Iega á því ári sem hún varð
barnshafandi skiigreindu vís-
indamennirnir það sem alvar-
legt áfall. Hansen sagði að við
aðrar rannsóknir hefði komið
í Ijós, að andlát náins ættingja
karlmanns gæti dregið úr eig-
inleikum sæðisfrumna þeirra
til skamms t.ima. Tengsl álags
og getnaðar séu þó enn óljós,
og kenningar um hvað ráði
kyni barns séu að litlu leyti
byggðar á rannsóknarniður-
stöðum.
Líkamsrækt góð fyrir
krabbameinssj uklinga
Presslink
Líkamsrækt á þátt í bættri líkamsstarfsemi og líðan krabbameinssjúk-
linga, auk þess að hún eykur líkamsstyrk þeirra og úthald, jafnvel þótt
þeir væru í meðferð.
Mcdical Tribune News Service
FLESTIR krabbameinssjúklingar
gætu notið góðs af líkamsrækt,
jafnvel á meðan lyfja- eða geisla-
meðferð stendur, samkvæmt könn-
un á birtum niðurstöðum 24 rann-
sókna.
„Það fyrsta sem fólk segir er að
það sé fráleitt að stinga upp á
þessu,“ sagði Kerry S. Courneya,
höfundur könnunarinnar og pró-
fessor í líkamsræktarfræðum við
Háskólann í Alberta í Kanada.
„Fólkinu er sagt að það sé í lyfja-
og geislameðferð við krabbameini
og það eigi að slaka á, ekki gera
neitt.“
I könnuninni, sem greint var frá í
tímaritinu Annals of Behavioral
Medicine, kom hvað eftir annað í
ljós, að líkamsrækt átti þátt í bættri
líkamsstarfsemi og líðan krabba-
meinssjúklinga, auk þess að auka
líkamsstyrk þeirra og úthald, jafn-
vel þótt þeir væru í meðferð. „Lík-
amsrækt á þátt í að minnka þreytu
og draga úr þunglyndi," sagði Cour-
neya.
Hvfld eykur þreytuna
Courneya sagði enn fremur að
flestir krabbameinslæknar mæltu
með því að sjúklingar taki því ró-
lega og hvílist á meðan meðferð
stendur. „Þetta ýtir undir víta-
hringinn og eykur þreytuna sem
lyfjameðferðin veldur,“ sagði hann.
„Tilmæli krabbameinslæknanna
gera því í rauninni illt verra.“
Courtneya líkti þessari uppgötv-
un á þætti líkamsræktar í krabba-
meinsmeðferð við uppgötvun
tengsla Iíkamsræktar og hjarta-
sjúkdómalækninga fyrir 30-40 ár-
um. „Þá voru sjúklingar rúmfastir
og sagt að taka því rólega. Núna er
líkamsrækt það fyrsta sem reynt er
að fá fólk til að gera.“
Courtneya sagði að í flestum
rannsóknunum, sem kannaðar voru,
hefði úrtak verið lítið og margar
hefðu staðið of stutt til að hægt
hefði verið að draga ályktanir af
þeim, en hann kvaðst engu síður
telja að könnunin væri nægilega
umfangsmikil til að sýna fram á að
frekari athugana væri þörf.
Mazda 323 F
Fjölskyldan velur Mazda!
Öryggi • ABS hemlalæsivöm • TCS spólvörn • Öryggisbeltastrekkjarar • Þrjú þriggja punkta
öryggisbelti í aftursæti • Loftpúðar fyrir ökumann og farþega • Hæöarstillanleg öryggisbelti •
Krumpusvæði að framan og aftan • Sérstyrkt farþegarými • Þriðja bremsuljósið hásett • Barnalæsingar
í afturhurðum • Ræsitengd þjófavörn • Mótstöðunemar á rúðuvindum • Þrír hnakkapúðar á
aftursæti • Þægindi • Glasahaldari • Framsætisbak sem breyta má í hentugt borð
• Vetrar- og sumardekk • Hæðarstilling á aöalljósum • Fullvaxiö
varadekk • Dagljósabúnaður • Samlæsingar m/tvöfaldri
læsingu • Útihitamælir • Vökva- og veltistýri •
Upphitaðir og rafttýröir hliðarspeglar • Allt að
421 lítra farangursrými • Aftursæti á sleða •
Tvískipt aftursæti • Afturrúöuþurrka með
tímarofa • Rafmagnsrúöuvindur framan og
aftan • Útvarp, segulband og fjórir hátalarar
• Geymsluhólf milli framsæta •
Hæðarstillanlegt
HF
Aðeins kr.
1.490.000
beinskiptur
Opið laugardag kl. 12-16
Skúlagötu 59, sími 540 5400 www.raesir.is
ísafjörður: Bítatangi ehf. Akureyri: BSA hf. Egilsstaöir: Bflasalan Fell Selfoss: Betri bílasalan Vestmannaeyjar: BifreiOaverkstæOi Muggs Akranes: Bllás Keflavík: Bílasala Keflavíkur
#
Otrúlega vel búinn bíll á einstöku verði