Morgunblaðið - 11.12.1999, Síða 50

I
óO LAUGARDAGUR 11. DESEMBER 1999
Viðskipti
án vegvísa
„Fulltrúar netfyrirtækja lifa oghrœrast
í nýrri veröld sem hefur ekki enn verið
kortlögð. Viðhorfið er að prófa sig áfram
með nýjar leiðir, enda má næsta örugg-
lega ganga útfrá því að gömul kort séu
gagnslítil. “
Hefðbundinn-
gósentími fjölmiðla er
nú genginn í garð
með tilheyrandi
auglýsingaflóði. Ein áberandi
nýjung í fjölbreyttri flóru
auglýsenda eru netfyrirtæki af
öllum stærðum og gerðum sem
auglýsa þjónustu sína grimmt í
prentmiðlum, útvarpi og sjón-
varpi. Markmiðið er að fá neyt-
endur til þess að undirbúa jólin
að sem mestu leyti fyrir framan
tölvuna. Ymsir merkismenn
taka undir boðskapinn, enda
fátt væn-
VIÐHORF
Eftir Hönnu Kat-
rínu Friðriksen
legra til ár-
angurs
þessa dag-
ana, vilji
menn vera taldir með mönnum,
en tala fjálglega, vinsamlega og
af þekkingu um Netið. Banda-
ríkjaforseti lýsti því til dæmis
yfir nýlega að hann ætlaði að
kaupa sínar jólagjafir á Netinu
að þessu sinni, í fyrsta skipti
vel að merkja. Clinton er ekki
einn um að taka þetta skref
núna, þvi hefur verið spáð að
fyrir komandi jól muni um fjór-
ar milljónir bandarískra fjöl-
skyldna bætast í hóp þeirra
sem nota Netið til jólainnkaupa.
Fréttir af vinslitum auglýs-
ingastofa og netfyrirtækja hafa
verið töluvert áberandi í banda-
rískum fjölmiðlum að undan-
förnu. í stuttu máli má rekja
vinslitin til þess að þarna mæt-
ast fulltrúar gamalla og nýrra
tíma í viðskiptum. (Hér er
kannski ástæða til þess að biðja
fulltrúa auglýsingastofa forláts
á því að kenna þá við gamla við-
skiptahætti. Allt er í heiminum
hverfult.) Eigendur netfyrir-
tækja sækjast stíft eftir við-
skiptum við vel þekktar auglýs-
ingastofur með gott orðspor í
harðri samkeppni, en stofurnar
kvarta undan því að vera með-
höndlaðar eins og hver önnur
skrautfjöður. Það skipti eigend-
ur netfyrirtækjanna meira máli
hvaða nafn þeir hafa á auglýs-
ingasamningunum en hvað við-
komandi auglýsingastofa er
raunverulega fær um að leggja
til málanna.
Vandinn virðist liggja í hinum
sterku andstæðum. Hjá auglýs-
ingastofum er það sérstakt um-
kvörtunarefni hve lítinn skiln-
ing og áhuga forsvarsmenn
netfyrirtækja sýni á mikilvægi
markaðssetningar og stöðug-
leika vörumerkja. Mönnum hrýs
hugur við því að leggja mikla
vinnu og fé í að hanna ákveðna
ímynd sem líkleg er til þess að
verða að engu þegar „Netfólkið"
verður eirðarlaust og vill gera
eitthvað annað, eftir því hvernig
vindurinn í sýndarheiminum
blæs. Þá er „Netfólkið“ þekkt
að því að vinna langan og
strangan vinnudag og hefur iðu-
lega lítinn skilning á því að aðr-
ir hafi eitthvað við það að at-
huga að funda á
sunnudagsmorgnum eða fljúga
milli landshluta fyrir 20 mín-
útna fund. Þriðja atriðið sem
vegur þungt er að vegna þess-
arar miklu eftirspurnar eftir
r þjónustu auglýsingastofa sem
rekja má beint til uppgangsins
á Netinu geta stofurnar leyft
sér að velja og hafna, jafnvel
risasamningum, ef þeim sýnist
viðskiptavinurinn líklegur til
leiðinda.
Undanfarið hafa stórar og
þekktar auglýsingastofur sagt
upp samningum við netfyrir-
tæki upp á tugi milljóna dollara.
Þótt ástæðurnar séu án efa
mun fleiri en hér hafa verið
nefndar er hægt að greina
ákveðinn undirtón; nýi heimur-
inn og sá gamli ná ekki nægi-
lega vel saman. Fulltrúar net-
fyrirtækja lifa og hrærast í
nýrri veröld sem hefur ekki enn
verið kortlögð. Viðhorfið er að
prófa sig áfram með nýjar leið-
ir, enda má næsta örugglega
ganga út frá því að gömul kort
séu gagnslítil.
Auglýsingamál eru langt frá
því eini þáttur hefðbundinna
viðskipta sem hefur þurft nýrr-
ar kortlagningar við í kjölfar
netvæðingar. Siðfræðingar, og
almennt þeir sem láta sig varða
siðferði í viðskiptum, hafa lengi
haft áhyggjur af áhrifum auk-
innar tæknivæðingar þar á. Sið-
ferðilegt innsæi fólks markast
að miklu leyti af því umhverfi
sem það hefur alist upp í og
þeim áhrifum sem það hefur
orðið fyrir. Aldagömul reynsla
mannkynsins er gagnabankinn
sem leitað er í. En þegar tækn-
iþróunin er orðin slík að menn
standa frammi fyrir gjörókunn-
ugu starfsumhverfi og þurfa að
mæta nýjum kröfum í sam-
keppninni er hætt við að inn-
sæið dugi skammt. Þessum nýju
aðstæðum hefur verið mætt af
krafti, enda fjölgar stöðugt á
Netinu heimasíðum með hald-
góðum upplýsingum og ráðleg-
gingum sem tengjast viðskipt-
um og siðfræði, ekki síst með
tilliti til nýrra tíma. Fræðilegir
fyrirlestrar eru víða haldnir um
efnið og viðskiptasiðferði í nýju
umhverfi vegur sífellt þyngra í
námskrám helstu viðskiptahá-
skóla.
Ein af stórum freistingum
Netsins tengist því hve hægt er
þar um vik með alla upp-
lýsingaöflun. Skilin milli eigin
efnis og annarra verða á stund-
um lítt sjáanleg. Sú staðreynd
að Netið býður upp á nær ótak-
mörkuð tækifæri til þess að
nálgast fræðilegar upplýsingar
um nær hvaðeina sem vill, þar á
meðal doktorsritgerðir og nið-
urstöður vísindalegra kannana,
gerir að verkum að mörgum
reynist erfitt að standast þá
freistingu sem ritstuldur er.
Kennarar hafa til dæmis haft
áhyggjur af nemendum við rit-
gerðasmíð en nú hefur þeim
áskotnast ágætis vrjpn í barátt-
unni, sjálft Netið. Á heimasíð-
unni Plagitarism.org er boðið
upp á leið til þess að skanna rit-
gerðir og bera þær saman við
milljónir síðna á verald-
arvefnum til þess að kanna
hvort um ritstuld sé að ræða.
Þar með er hætt við að menn
falli á eigin bragði.
MINNINGAR
RAGNHEIÐUR S.
VILMUNDARDÓTTIR
+ Ragnheiður Sig-
ríður Vilmundar-
dóttir fæddist í
Kjarnholtum í Bisk-
upstungum 10. sept-
ember 1926. Hún lést
30. nóvember síðast-
liðinn. Foreldrar
hennar voru
Vilmundur Gíslason,
bóndi í Kjarnholtum,
og Þorbjörg Stefanía
Guðjónsdóttir frá
Óttarsstöðum í
Hraunum í Garða-
hreppi. Ragnheiður
var elst fjögurra
barna þeirra hjóna, en þau voru
auk Ragnheiðar: 2) Gísli, símvirki,
f. 25. janúar 1928, d. 2. desember
1991. Eftirlifandi kona hans er
Sigríður Stefánsdóttir. Börn
þeirra eru fjögur, Guðrún, Vil-
mundur, Hafliði Stefán og Guðný.
3) Elín, f. 9. nóvember 1929, gift
Stefáni Ólafí Jónssyni og eiga þau
þtjú börn, Kristínu, Þorbjöm
Tjörva og Jón Þránd. 4) Vilborg, f.
29. júlí 1931, gift Þorsteini Gísla-
syni, og eiga þau fjögur börn, Vil-
mund, Gisla, Hrefnu Björgu og
Þorbjörgu Stefam'u.
Foreldrar Ragnheiðar fluttust
frá Kjarnholtum árið 1934 að
Króki í Garðahverfi í Garða-
hreppi og þar ólst Ragnheiður
upp f skjóli foreldra sinna. Hún
gekk í barnaskóla fyrst á Bjama-
stöðum í Bessastaðahreppi og sið-
an í barnaskóla Garðahrepps á
Garðaholti er hann tók til starfa
þar. Síðan lá leiðin f
Flensborgarskóla í
Hafnarfirði. A þriðja
ári í skólanum veikt-
ist hún af berklum,
sem komu upp í skól-
anum, og varð að
hætta námi. Henni
auðnaðist að ná
heilsu að tveimur ár-
um liðnum og fór þá
að stunda vinnu.
Hinn 28. júní 1946
giftist Ragnheiður
Bergi Karli Magnús-
syni frá Katrínarkoti
í Garðahverfi, f. 19.
janúar 1916 á Bala f Gnúpverja-
hreppi, d. 1. maí 1983. Bergur var
framkvæmdastjóri Hestamanna-
félagsins Fáks frá 1961 til dauða-
dags. Þeim hjónum varð ekki
bama auðið. Ragnheiður og Berg-
ur hófu búskap sinn í Reykjavík
og byggðu sér hús í Drápuhlfð 25
og bjuggu allan sinn búskap þar.
Árið 1992 fluttist Ragnheiður að
Reykholti í Biskupstungum og bjó
þar, þar til hún veikist fyrir einu
og hálfu ári.
Ragnheiður var húsmóðir í
mörg ár. Einnig vann hún ýmis
störf utan hcimilis, m.a. á sauma-
stofum, í matvælaiðnaði og við
matsölu Kvennaskólans f Reykja-
vík.
títför Ragnheiðar Sigríðar fer
fram frá Skálholtskirkju í dag og
hefst athöfnin klukkan 13.30.
Jarðsett verður á Stóra-Núpi.
Elsku Ragga amma. Það er erfitt
að kveðja þig þrátt fyrir veikindi þín
undanfarið. Upp í hugann skjótast
ótal góðar minningar um þig og
stundirnar sem við áttum saman. Það
var svo gott að búa hjá þér í Drápu-
hlíðinni, við í kjallaranum, þú á efstu
hæðinni. Alltaf gat maður leitað til
þín, þú skildir allt og oft varst þú sú
eina sem gast huggað. Hjá þér fékk
hugmyndaflugið að njóta sín, upp úr
steinafötunni spruttu alls konar bæir
og borgir, hestastyttan stóra varð að
öðlingsgæðingi á ferðalagi um landið
og við lestur apabókarinnar var mað-
ur komin í ævintýri í regnskógum
Afríku. Það skemmtilegasta var þó
örugglega að koma í sumarbústaðinn
til þín á Bergsstöðum. Þar var farið í
berjamó, kveikt upp í kamínunni, þar
skoðuðum við hestana þína, lékum
okkur í klettunum og ekki brást það
að eitthvað gott var að borða. Á með-
an við bjuggum ennþá í bænum fór-
um við til þín á sprengidaginn og
borðuðum saltkjöt ogbaunir. Iðulega
endaði kvöldið á því að við fórum inn í
saumaherbergi og saumuðum ösku-
poka, og þó að við flyttum út á land
fengum við alltaf senda öskupoka
fyrir öskudaginn frá ömmu Röggu.
Álla tíð lagði hún áherslu á að við
kynnum að meta móðurmál okkar og
í mörgum afmælis- og jólapökkum
hennar voru íslenskar ljóðabækur,
sögur og ævintýri. Eftir að við flutt-
um til Vopnafjarðar var alltaf jafn-
mikið tilhlökkunarefni að fá ömmu
Röggu í heimsókn. Þó að stundimar
með þér eftir að við fluttum aftur
suður hafi ekki verið eins og við hefð-
um kosið vegna veikinda þinna er
söknuðurinn mikill og við kveðjum
þig nú með lítilli bæn;
Vertu yfir og allt um kring
með eilífri blessun þinni.
Sitji guðs englar saman í hring
sænginniyfirminni.
(Sig.Jónsson.)
Þínar
Sigri'ður Elsa og
Margrét Lilja.
Elsku Ragga amma. Nú hefur þú
fengið hvíldina, eftir langvarandi
veikindi.
Við viljum minnast þín fyrir hlýjar
og skemmtilegar stundir. Takk fyrir
allt og allt.
Leiddu mína litlu hendi,
ljúfi Jesú, þér ég sendi
bæn frá mínu brjóstí sjáðu,
blíðiJesú,aðmérgáðu.
Guð og englamir geymi þig.
Biraa, Gi'sli og Ragna.
Sásemeftirlifir
deyrþeimsemdeyr
en hinn dáni lifir
íhjartaogminni
mannaerhanssakna.
Þeireruhimnamir
honum yfir.
(HannesPét.)
Elsku Ragga mín.
Minningarnar streyma, ég aldrei
mun gleyma.
Eg man þegar ég bjó í kjallaran-
um, lítil telpa, þið Bergur á efri hæð-
inni, ég trítlandi upp og niður, dekr-
uð á báðum hæðum.
Eg man þegar ég var lítil, sitjandi
á gólfinu, þræðandi tölur upp á band,
þú að sauma í saumavélinni og fórst
með vísur og kvæði. Þær vom alveg
ótrúlega margar vísurnar sem ég
kunni í þá daga. Uppáhaldsvísan
okkar var „Telpan og ég“. Það er svo
stutt síðan við rifjuðum það upp, með
yngri dóttur minni.
Eg man öll tuskudýrin sem þú
saumaðir: hunda, ketti og mýslur
sem ég ásamt öllum bömum úr fjöl-
skyldunni fengum. Að ógleymdu fal-
legu grænu kápunni.
Eg man ferðalögin með ykkur
Bergi austur fyrir fjall, í minning-
unni þekktuð þið fólk á hverjum bæ.
Svo fór ég með ykkur á veitingastað í
fyrsta sinn, það var alveg ógleyman-
legt.
Eg man þegar ég flutti úr kjallar-
anum, búin að eignast lítinn bróður.
Það er ekki svo langt síðan þú sagðir
mér að þú hefðir átt erfitt með að
heimsækja okkur á Dunhagann,
söknuðurinn var svo mikill. Þér var
ekki gefið að eignast böm en þú
kunnir svo sannarlega að láta þau
finna kærleikann.
Ég man allar ferðimar upp í sum-
arbústað bæði sem bam, og seinna
fullorðin með fjölskylduna, endalaus-
ar sumarveislur, berjamó, náttúra-
skoðun, brauði laumað í hestana,
spjallað saman, verið til.
Ég man eftir sumardvölinni í Dan-
mörku. Þið lögðuð ykkar af mörkum
til að sú sæla sumardvöl yrði ánægju-
legri og lengri en ella.
Ég man ökuferðina okkar austur á
Vopnafjörð til Villa og Sigrúnar.
MORGUNBLAÐIÐ
Hvað þú fræddir mig um ísland,
sagðir mér frá öllum hestaferðum
þínum vítt og breitt.Við stoppuðum
oft, bæði til að hvíla ófædda barnið
sem ég gekk með og þú að fá þér
„smók“ og kannski bara til að ferðin
okkar góða tæki aðeins lengri tíma.
Ég man þegar þú gafst mér
gullhringinn hennar langömmu
minnar, sem þú geymdir þar til ég
eignaðist yngsta barnið mitt, hana
Rögnu.
Ég man hvað við gátum spjallað,
grátið og huggað hvor aðra þegar
pabbi varveikur.
Ég man hvað við gátum komið þér
á óvart þegar þú varst sjötug. Þú lést
þig „hverfa“ í felur til mín,
en þú slappst nú ekki alveg. Það
var ótrúlegt hve margir ættingjanna
áttu erindi á Álftanesið þetta kvöld.
Þú varst nú líka glöð og þakklát fyrir.
Ég man í síðasta skiptið sem við
hittumst áður en þú veiktist, hress og
kát á páskum í afmælisfagnaði í fjöl-
skyldunni, hrókur alls fagnaðar.
Ég man síðasta samtalið okkar,
daginn áður en þú veiktist á dánai--
degi Bergs.
Nú er orðið hálft annað árið frá
deginum er þú veiktist, ekki varð aft-
ur snúið til eðlilegs lífs og eitt er víst
að það var ekki þinn háttur að vera
aðgerðalaus og láta aðra hugsa um
þig, það var á hinn veginn.
Elsku Ragga mín, þakka þér sam-
fylgdina, ég veit það verður vel tekið
á móti þér. Ég bið að heilsa.
Þín
Guðrún (Dúdda).
Elsku Ragga.
Nú er langri og erfiðri þrauta-
göngu þinni lokið og ég veit að þú ert
hvíldinni fegin. Ég kveð þig, Ragga
mín, með þessu kvæði.
Og nú fór sól að nálgast æginn,
og nú var gott aó hvíla sig,
og vakna upp úngur einhvem daginn
með eilífð glaða kríngum þig.
Nú opnar fángið fóstran góða
og faðmar þreytta bamið sitt;
hún býr þar hlýtt um bijóstið móða
og blessar lokað augað þitt.
Hún veit, hve bjartur bjarminn var,
þótt brosin glöðu sofi þar.
(Þ.E.)
Guðgeymiþig,
Guðný Gi'sladóttir.
Hvunndagshetja hefur kvatt.
Kynni okkar ná svo langt sem minni
mitt nær. Hún var gift föðurbróður
mínum, Bergi Magnússyni. Þau vora
barnlaus en mjög bamgóð. Bergur
dó fyrir liðlega sextán áram, skyndi-
lega. Það var þungt högg fyrir
Rögnu. Þau áttu sameiginlegt áhuga-
mál og ríkt, hesta og hestamennsku.
Ég laðaðist að þeim ungur, var þar
heimagangur og fór snemma að
skottast með þeim á hesti, bæði í
Reykjavík og fyrir austan fjall, í
paradís okkar, Tungum og Hrepp-
um. Þannig liðu tugir ára. Snemma
komu til sögunnar konan mín og
börnin okkar þrjú. Hestarnir og
sveitirnar vora okkar sameiginlegi
vettvangur svo úr urðu tíð samskipti,
náin vinátta og sterk væntumþykja.
Nú er þessum þætti lokið með dauðs-
falli Rögnu, sem því miður mátti þola
það á annað ár að vera rúmliggjandi
ósjálfbjarga. Það átti illa við skap-
ferli hennar.
Ragna var um margt sérstæð
kona. Hún var afburða myndarleg í
verkum sínum, sama hvort það laut
að matseld, saumaskap eða öðram
heimilisrekstri. Hún var Ijóðelsk, las
mikið og vissi margt. Hún var
hreinskiptin, skapmikil en afskap-
lega raungóð. Hún hafði sterka rétt-
lætiskennd. Ragna var hestlagin í
betra lagi, sterkbyggð og gaf körlum
ekkert eftir í langferðum á hestum.
Fáir hafa farið víðar um hálendið.
Hún var einn af burðarásum Fáks
um langa tíð ásamt manni sínum.
Eftir lát Bergs, kvaddi hún
Reykjavík og keypti sér húsnæði
austur í Reykholti í Biskupstungum,
en þar áttu þau hjón fyrir jörðina
Bergstaði ásamt vinahjónum úr
Fáki. Ég og fjölskylda mín voram
tíðir gestir eystra. Ætíð var höfðing-
lega tekið á móti okkur, ekkert of
gott, ekkert of mikið.