Morgunblaðið - 11.12.1999, Síða 51

MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
LAUGARDAGUR 11. DESEMBER 1999 51;
Ég finn það best núna hversu snar
þáttur samveran með þeim ágætu
hjónum hefur verið í lífshlaupi mínu.
Fyi-ir kom að við Ragna riðum ein út.
Ég minnist ferðar á fögrum sumar-
degi úr Tungum yfir í Eystri-Hrepp.
Glæsilega var hún ríðandi, þekkti öll
kennileiti, þuldi ljóð stórskáldanna í
áningum og var afar natin við hrossin
öll. Seinna urðu verkaskipti hjá okk-
ur, þá las ég fyrir hana ljóðaperlur.
Hún þá sjúk og farlama, gat ekki
mælt orð af vörum, kinkaði kolli og
brosti veikt.
Við fráfall Bergs fannst mér
reyndar bresta strengur í brjósti
hennar. En ekki var kvartað. Hún
hafði sitt ákveðna göngulag og hélt
reisn sinn vel þar til veikindi buguðu
hana í fyrra.
Það er sorg í okkar húsi. Dauðinn
nú var henni líkn. Við kveðjum góðan
vin og mannkostakonu og biðjum
henni blessunar Guðs. Systrum
hennar, ættingjum og vandamönnum
öllum vottum við dýpstu samúð.
Margrét og Kristján.
Föðursystir mín og vinur, Ragn-
heiður Vilmundardóttir, er látin. Þar
sem ég hef ekki tök á því að vera við-
staddur útför hennar, vil ég með ör-
fáum orðum minnast hennar og
þakka henni fyrir allt.
Ragga, þegar þú ert farin burt úr
þessum heimi þá hugsa ég til baka
um allt sem þú hefur gefið mér í
veganesti til að ég hefði bæði gagn og
gaman af lífinu.
Ragga, þú kenndir mér að um-
gangast og bera virðingu fyrir dýr-
um, þú kenndir mér að skilja þeirra
mál. Takk, Ragga. Ekki veit ég hvað
ég væri að gera í dag ef kunátta þín
og tilfinningar hefðu ekki verið til
staðar.
Ragga, þú gafst mér innsýn í þá
mannræktarstefnu sem þú lifðir eft-
ir, að lifa einn dag í einu og láta mitt
líf og vilja lúta handleiðslu Guðs,
samkvæmt okkar skilningi hver Guð
er. Takk, Ragga. Ekki veit ég hvar
mitt líf væri í dag ef þín andlega
þekking og reynsla á lífinu hefði ekki
komið litlum en stórum bróðursyni
til bjargar.
Takk, Ragga, fyrir allt og hvíl þú í
friði.
Þinn bróðursonur,
Hafliði Gislason.
Látin er góð vinkona okkar, Ragna
á Bergsstöðum eins og við kölluðum
hana. Lokið er rúmlega eins og hálfs
árs erfiðum veikindum hennar sem
fyrirvaralaust hrifu þessa þróttmiklu
konu úr dagsins önn.
í rúm 50 ár hefur hún verið nálæg
fjölskyldunni. Oft rifjaði hún upp
þegar hún í fyrsta sinn hitti elsta
bróður okkar þá fjögurra eða fimm
ára strák norður á Vöglum í Fnjóska-
dal. Þangað kom hún að sumarlagi
ásamt unnusta sínum, Bergi Magn-
ússyni, í heimsókn til föður okkar og
afa. Sameiginlegur áhugi á hestum
og hestamennsku og félagsmálum
hestamanna batt fjölskyldurnar síð-
ar traustum vináttuböndum.
Fyrh’ réttum 32 árum festu Ragna
og Bergur ásamt foreldrum okkar og
þrem öðrum fjölskyldum kaup á
jörðinni Bergsstöðum í Biskupstung-
um. Sumarlandi þar sem draumurinn
um ræktun hrossa og gróðurs átti að
rætast. Aðeins tveim áram eftir
kaupin á Bergsstöðum féll faðir okk-
ar frá. Þá stóðum við ásamt móður
okkar frammi fyrir því að ákveða
hvort halda ætti áfram því starfi sem
hafið var. Afram var haldið og næstu
árin voru Bergur og Ragna okkur
unga fólkinu hollir og tryggir ráð-
gjafar og vora fús að hjálpa og leið-
beina hvort heldur var um bygging-
arframkvæmdir eða hestamennsku.
Má því segja að nærvera þeirra á
Bergsstöðum, sem aldrei bar skugga
á, hafi hjálpað okkur mikið við að láta
drauminn um sumarlandið rætast
um síðir.
Börnin hændust mjög að þeim og
vora fljót að finna vinarþel og um-
hyggju hjá Rögnu. Ferðir ungviðis-
ins yfir í bústað til hennar vora hluti
af sumarævintýrinu og nutu börnin
okkar og seinna barnabörnin þess að
þiggja þar góðgæti.
Nýr kafli í sambandi okkar hófst
vorið 1983 eftir að Bergur féll frá.
Ragna ásamt mágkonu sinni Unni
ákvað að slást í för með okkur og fara
ríðandi austur að Bergsstöðum með
hrossin í sumarhaga. Hélst sá siður
fram undir að hún flutti austur í
Tungur, í sumarlandið, og settist að í
Reykholti. Þessar ferðir voru okkur
öllum mikið ánægjuefni og lærdóms-
ríkar. Hún var ólöt að segja unga
fólkinu til um góða hestamennsku.
Enda var hún einstakur dýravinur og
kom það mjög fram í öllu atlæti sem
hross hennar nutu. Ungviðið sem í
dag er fullorðið fólk kunni að meta
þær ábendingar sem hún miðlaði í
þessum ferðum. Ragna kynntist líka
nýrri hlið á hestamennskunni í þess-
um ferðum sem tók stundum á þolin-
mæðina, en hún tók því öllu með mik-
illi ró. En það var allt umstangið við
að koma 8-10 hrossum, oft 12-14
börnum, 8 fullorðnum og 4-5 bílum
þessa leið. A tveimur, stundum
þremur, dögum mjakaðist lestin
austur yfir fjall og áfram austur um
vorgrænar sveitirnai-. Yngsta fólkið
þurfti oft að fara á bak og af baki og
var því áð í tíma og ótíma. Það hélt
nákvæmt bókhald yfir hve oft hver
væri búinn að fara á bak. Ungling-
arnir í hópnum sem töldu sig færa í
flestan sjó vora oft komnir með sár á
rass eða læri að kvöldi dags. Helst
þurftu allir að taka lokasprettinn í
kvöldsól heim að Bergsstöðum. Þetta
vora ógleymanlegar ferðir og í minn-
ingunni umvafnar sól og hlýju.
Ragna var öflug kona og höfðingi
heim að sækja. Henni var margt til
lista lagt og fékkst um árabil við út-
skurð. Islensk ljóðlist og alþýðukveð-
skapur var henni sérstaklega hug-
leikinn og gat hún miðlað honum á
áhrifaríkan hátt, enda virkur þátt-
takandi í kvæðamannafélagi. Hún
var áhugasöm um allt sem varðaði
þjóðleg málefni og var ótrúlega
minnug. Frásagnir hennar hvort
heldur voru af samskiptum manna
eða löngu liðnum atburðum vora
skemmtilegar og ljóslifandi. Við
Bergsstaðabúar minnumst sumar-
dags fyrir nokkram áram þegar við
héldum upp á 25 ár veru okkar á
Bergsstöðum og hún ávarpaði við-
stadda og rifjaði upp liðna tíma, við
sýrukerið á Bergsstöðum.
Senn era komin aldamót og
þúsaldamót. Við þau miklu tímamót
er Ragna komin í sumarlandið eilífa
sem hún þráði og við vitum að hún
nýtur dvalarinnar þar. Um leið og við
vottum hennar nánustu samúð okkar
þökkum við fyrir langan og litríkan
kafla í lífi okkar í samfylgd Rögnu.
Sæmundsen-systkinin
og fjölskyldur.
Hjartans Ragga okkar. Söknuður-
inn ríkir þegar við kveðjum þig að
sinni. Sálin þín stóra og hjartað sem
rúmaði fleiri en upp verður talið, -
ást þín var mikil. Það var eitthvað svo
stórt og mikið við þig, sem laðaði að
sér bæði menn og málleysingja.
Við hjónin voram svo heppin þegar
við byrjuðum að búa að við fengum
leigt niðri hjá Röggu og Bergi í
Drápuhlíð 25, þar var okkur svo
sannarlega tekið opnum örmum. Við
voram bæði í námi og það var ekki
ónýtt að fá að nýta bókasafnið á efri
hæðinni, svo ekki sé minnst á volgu
skonsurnar, pönnukökurnar og allt
hitt sem var smeygt inn um dyra-
gættina hjá okkur. Öll góðu ráðin,
sumarbústaðaferðirnar og samver-
ustundirnar. I íslenskunámi mínu við
Háskóla íslands var hluti deildarinn-
ar á efri hæðinni í Drápuhlíðinni, þar
var fræðimaðurinn sjálfmenntaður,
víðlesinn fróðleiksbrunnur, - það var
Ragnheiður. Hún var þeirri góðu
gjöf gædd að hún talaði ekki um
menn heldur málefni og það var
sjaldan komið að tómum kofunum.
Ragga kunni ógi-ynni kvæða, Ijóða og
vísna, og var vel að sér í öllu er snerti
íslenskar bókmenntir og íslenskt
mál.
Islenskar bókmenntir, náttúra
landsins og íslenskir gæðingar í
hrossastétt vora henni hjartfólgin
hugðarefni, og í hestaferðum um
óbyggðir landsins hefur hún vafa-
laust svalað þrá sinni efth’ nálægð við
þetta þrennt, enda vora náttúraljóð
hennar uppáhald.
Dætur okkar hjóna urðu báðar að
börnum og litlum stelpum í Drápu-
hlíðinni.
Sigríður Elsa átti hlýtt skjól hjá
Röggu ömmu og Begga afa uppi á
lofti, og var mjög fljót að komast upp
á lag með að skríða upp stigana. Sú
ástúð sem þar varð til var heit og
sönn. Margrét Lilja okkar kynntist
ekki Begga afa því hann var farinn til
himna er hún fæddist, en báðar áttu
þær Röggu ömmu að.
Ragga var listakokkur og það fór
enginn svangur frá henni, hvort sem
sá hinn sami hafði dvalið heima hjá
henni eða í sumarbústaðnum á
Bergsstöðum.
Aratuginn okkar á Vopnafirði vor-
um við landfræðilega nokkra vega-
lengd frá ástvinum okkar, Ragga
kom þó austur og heimsótti okkur og
við sóttum hana heim í Biskupstung-
urnar, hjartfólgna staðinn hennar.
Við stríddum henni stundum á því að
hún tjáði okkur ást sína í sultu eftir
að við fluttum austur, - því þau voru
ófá kílóin, sem hún sendi okkur ár-
lega af rabarbarasultu í plastfötum.
Vorið sem við hófum búferlaflutn-
inga suður fékk Ragga heilablóðfall
og sá tími sem við hlökkuðum til að
eiga með henni og öðrum ástvinum
okkar eftir að við kæmum heim var
ekki lengur fyrir hendi hvað Röggu
ömmu varðaði, ekki eins og við höfð-
um hugsað okkur. Hún fékk aldrei
málið aftur, máttinn né sjónina, en
þótti vænt um að láta lesa fyrir sig.
Hin hlýja nærvera Röggu var þó
ætíð til staðar og faðmurinn hennar
mjúki.
Nú hefur þú hlotið frið. Þú kenndir
okkur samferðafólki þínu svo ótal-
margt, við vissum að þú sigldir ekki
alltaf lygnan sæ frekai’ en margir
aðrir, en sterk varstu, heiðarleg og
yndisleg. Bænin þín var stutt en
áhrifarík: „Guð gefi mér æðruleysi til
að sætta mig við það sem ég fæ ekki
breytt. Kjark til að breyta því sem ég
get breytt og vit til að greina þar á
milli. Þú hafðir það æðruleysi, þann
kjark og það vit sem til þurfti. Guð
veri eilíflega með þér á sólskinslend-
um sínum og takk fyrir allt og allt.
Sigrún og Vilmundur.
Það var í sumarbústaðnum á
Bergsstöðum eitt rigningarkvöld í
ágúst, sem ég hitti Rögnu í fyrsta
sinn. Ekki datt mér þá í hug að kynni
mín af henni ættu eftir að verða svo
mikil, náin og ljúf, sem raun varð á.
Stuttu eftir þetta flutti ég inn á
heimili hennar í Drápuhlíðinni og þar
átti ég mitt annað heimili næstu tvo
vetur. Ég hafði ekki búið þar lengi
þegar okkur varð ljóst að við áttum
ýmis sameiginleg áhugamál. Milli
þess sem við saumuðum hvor í kapp
við aðra, dreifandi tvinnaspottum og
títuprjónum um alla íbúð, sem ég
mun nú hafa verið mun verri með,
töluðum við um hesta sem við höfð-
um báðar mikið yndi af.
Ég stend í ævarandi þakkarskuld
við Rögnu fyrir þá uppfræðslu sem
hún veitti mér um íslenska menningu
og siði sem mér, útlendingnum, var
ókunn og framandi. Ég hélt áfram að
nýta mér hennar miklu lífsreynslu og
þekkingu, og hringdi oft til hennar og
leitaði ráða. Sama var um hvað ég
spurði, alltaf svaraði hún af sömu
hlýjunni og einlægninni.
Ragna las mikið og var vel að sér í
bókmenntum. Hún var hafsjór af vís-
um og kvæðum. Ófáar stundirnar
sátum við saman í eldhúsinu drekk-
andi kaffi í lítravís og hún las kvæði
fyrir mig eftir mörg bestu Ijóðskáld
Islendinga. Þá eru mér ógleymanleg-
ar árlegar ferðir okkar upp í Hval-
fjörð.
Þá keyrði ég bilinn en hún las og
skýrði hið magnaða kvæði Davíðs
Stefánssonar um Helgu Jarlsdóttur.
Strax frá fyrsta degi á heimili
Rögnu lét hún mig finna að ég ætti
þar heima. Hún leyfði mér að kynn-
ast sinni stóru og notalegu fjölskyldu
og fyrir það er ég þakklát. Eftir að
hún ílutti austur í Biskupstungur
urðu ferðir hennar fleiri til mín. Allt-
af kom hún og eldaði með mér rétta-
súpuna í stóra pottinum sem hún gaf
mér. Hún gaf sér góðan tíma til að
tala við bömin enda voru þau hænd
að henni.
Við leiðarlok kemst aðeins að
söknuður, þakkir, þakkir.
Bolette.
JÓHANNA
EINARSDÓTTIR
+ Jóhanna Einars-
dóttir fæddist að
Fjósakoti í Miðnes-
hreppi 11.
1907. Hún lést á
Landakotsspítala 5.
desember síðastlið-
inn. Foreldrar henn-
ar voru Einar Ólafs-
son, f. að Landakoti í
Miðneshreppi, og
Agústa Jónsdóttir, f.
að Réttarholti á
Skagaströnd. Systur
Jóhönnu eru:l) Jón-
ína Helga, f. 23.1.
1909. Eiginmaður
hennar er Sigurður Breiðíjörð ÓI-
afsson, d. 1998.2) Guðný Olafía, f.
20.10. 1917. Eiginmaður hennar
er Lárus Sumarliðason. Dóttir Jó-
hönnu er Guðrún, f. 13.12. 1931.
Faðir hennar var Veturliði Guð-
mundsson, f. 18.4. 1894, d. 29.5.
1977. Eiginmaður Guðrúnar er
Steingrímur Davíð Steingríms-
son, f. 6.6. 1932. Þau eiga þijú
börn: Steingrím, f. 15.5. 1959; Jó-
hönnu, f. 21.8.1960; og Gunnhildi,
f. 15.7.1964.
Jóhanna giftist 4. júní 1938
Sveini Hallfreði Sig-
urjónssyni, f. 30.1.
1907, d. 22.1. 1994.
Sveinn fæddist að
Hólakoti á Reykja-
strönd. Hann fluttist
12 ára að Skefils-
stöðum á Skaga.
Foreldrar hans voru
Sigurjón Jónasson, f.
9.9. 1877, d. 10.11.
1959, og Margrét
Sigurlaug Stefáns-
dóttir, f. 16.4. 1876,
d. 20.2. 1960. Bræð-
ur Sveins, Jónas
Viggó, Stefán Þor-
steinn, Benedikt og Gunnar Sigro-
ar, eru látnir. Jóhanna og Sveinn
eignuðust eina dóttur, Auði
Bertu, f. 14.3. 1941, d. 10.6. 1983.
Eftirlifandi eiginmaður hennar er
Sigurður Wium Árnason, f. 5.1.
1935. Sonur þeirra er Sveinn
Wium, f. 30.10. 1977. Fyrir hjóna-
band eignaðist Sveinn tvo syni,
Gunnar og Björgvin, sem er lát-
inn.
Utför Jóhönnu fer fram frá
Keflavíkurkirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 14.
Jóhanna ólst upp hjá foreldram
sínum til tólf ára aldurs, þá var hún
tekin í fóstur af Jóhönnu Jónasdótt-
ur og Bjarna Jónssyni að Litla-
Vatnsnesi við Keflavík. Var hún hjá
þeim hjónum í u.þ.b. sjö ár og reynd-
ust þau henni vel. Síðan var hún í
vistum á ýmsum stöðum, m.a. hjá
Einari í Garðhúsum í Grindavík. Ár-
ið 1931 var hún í vist hjá Sigurði og
Birnu á Kirkjuvegi í Keflavík og þar
fæddi hún dóttur sína, Guðrúnu.
Með dóttur sína unga fór hún út í
Viðey og var vinnukona þar, síðan
var hún hjá Grétu Bjömson í Lauga-
tungu í Laugardal í Reykjavík. 1935
gerðist hún ráðskona að Nesjum í
Grafningi hjá Gunnþórunni Hall-
dórsdóttur og Guðrúnu Jónasson, og
var þar í þrjú ár. Þar kynnist hún
síðan væntanlegum eiginmanni sín-
um, Sveini, sem gerðist þar ráðs-
maður. Hann hafði þá verið á
Bændaskólanum á Hvanneyri frá
1924-1926.
Sveinn og Jóhanna fluttust til
Keflavíkur og byggðu sér hús að
Suðurgötu 42, þar fæddist dóttir
þeirra, Auður Berta árið 1941. Þau
bjuggu þar fram á áttræðisaldur en
þá réðust þau út í að byggja sér hús
að Oðinsvöllum 19 þar í bæ. Þar
héldu þau heimili fram á síðasta dag.
Jóhanna var mjög gestrisin og gott
var að koma á heimili þeirra. Hún
var mikil handavinnukona og hafði
gaman af bæði blóma- og trjárækt
sem og Sveinn og unnu þau saman
að því. Þau áttu sumarbústað við
Lögberg þar sem þau gróðursettu
mikið af trjám og voru þar mikið á
sumrin.
Jóhanna vann mikið utan heimilis,
að mestu við fiskvinnu, fyrir utan
þau ár sem þau hjónin ráku þvotta-
hús í Keflavík með miklum myndar-
brag.
Sveinn vann við smíðar á sumrin
og við fiskvinnslu á vetrum. Vann
hann á Keflavíkurflugvelli þar til
hann fór á eftirlaun.
Síðustu árin sem Sveinn lifði var
hann heilsuveill og annaðist Jóhanna
hann til síðasta dags.
Jóhanna var heilsuhraust, þar til
fyrir stuttu en hún lést eftir mánað-
arlegu á spítala.
Blessuð sé minning þeirra hjóna.
Guðrún Veturliðadóttir.
Drottinn er minn hirðir, mig mun
ekkertbresta.
A grænum grundum lætur hann mig hvfl-
ast
leiðirmigaðvötnum,
þar sem ég má næðis njóta.
Hann hressir sál mína,
leiðir mig um rétta vegu
fyrir sakir nafns síns.
Jafnvel þótt ég fari um dimman dal
óttast ég ekkert illt,
þvíþúerthjámér,
sproti þinn og stafúr hugga mig.
Þú býr mér borð frammi fyrir fjendum
mínum;
þú smyr höfuð mitt með olíu;
bikar minn er barmafullur.
Já, gæfa og náð fylgja mér
alla ævidaga mína,
ogíhúsidrottinsbýég
langa ævi.
(23. Davíðssálmur)
Elsku amma, hvíl í friði
Gunnhildur Davíðsdóttir.
Það eru margar yndislegar minn-
ingar sem við barnabörnin eigum frá
heimili ömmu og Sveins í Keflavík.
Nú era þau saman á ný og vil ég því
minnast þeirra með ljóði Davíðs
Stefánssonar, Endurfundir:
Er vorið kemur sunnan yfir sund
með söng í hjarta, gneistaflug um brár,
þá breytast öll hin löngu liðnu ár
í ljósan dag, í heiða morgunstund.
Við Qallsins rætur á ég h'tinn lund
og leyndardóm, sem enn er hreinn og skær
og heillað getur svip þinn, nær og nær,
og nafni þínu gefið hold og blóð,
laugað í dögg og dagsins morgunglóð.
Sú fegurð öll, sem fyrir sjónir bar
á fómum vegi, birtist vinum tveim,
sem ennþá muna yndislegan heim - -
semeinusinnivar.
Og endurfundum fagna sálir tvær,
sem frjálsar teyga angan þína, jörð,
og seltuna við silfurbláan fjörð.
Við stöðvum tímans vald og vængjablak -
eitt andartak, eitt andartak.
(Davíð Stef.)
Góður guð blessi minningu þeirra.
Jóhanna Davíðsdóttir.
Formáli
minningar-
greina
ÆSKILEGT er að minningar-
greinum fylgi á sérblaði upp-
lýsingar um hvar og hvenær sá,
sem fjallað er um, er fæddur,
hvar og hvenær dáinn, um for-
eldra hans, systkini, maka og
börn, skólagöngu og störf og
loks hvaðan útför hans fer
fram. Ætlast er til að þessar
upplýsingar komi aðeins fram í
formálanum, sem er feitletrað-
ur, en ekki í greinunum sjálf-
um.