Morgunblaðið - 11.12.1999, Side 55

MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
LAUGARDAGUR 11. DESEMBER 1999 55
Hún hlustaði alltaf á messurnar í út-
varpinu og frá því að við munum eftir
okkur þá hlustaði hún á upplestur
Passíusálmanna, það þurfti eitthvað
mjög mikilvægt að gerast til að hún
sleppti því. Þetta gerði hún á hverju
ári til þessa dags. Áhugi hennar á
spíritisma og öllu því sem laut að lífi
eftir dauðann var henni hjartfólginn.
Hún átti gott safn bóka um þau mál-
efni og snerist umræðan í eldhúsinu
hjá henni á dimmum vetrarkvöldum
oft um dulspeki en oft endaði afi
kvöldið með góðri draugasögu , ung-
um og öldnum til misjafm-ar ánægju.
Styrkur ömmu og æðruleysi kom
vel í ljós fyiár sjö árum þegar maður-
inn sem hún hafði búið með í rúm 50
ár féll frá. Við sem höfðum áhyggjur
af ömmu komumst að því að hún var
sterk eins og klettur og studdi fjöl-
skyldu sína í sorginni. Síðustu æviár-
unum eyddi amma á Skjólgarði, dval-
arheimili aldraðra á Höfn í
Hornafirði, þar sem henni leið vel og
naut einstakrar umönnunar starfs-
fólksins.
Það var örugglega ekki auðvelt að
yfirgefa sveitina sína eftir allan þenn-
an tíma. Hún vai' alltaf jákvæð og lét
fjölskyldu sína aldrei heyra annað en
hún væri ánægð með þessa ákvörð-
un. Hún sagði oft við okkur þegar
hún var spurð um flutninginn að hún
væri búin að kveðja Breiðdalinn en
hún geymdi sveitina sína í hjarta sér.
Undanfarin ár hefur fjölskyldan
sameinast í ferð til Hafnar í Horna-
firði um hvítasunnuna til að hitta
ömmu. Þetta hafa verið ómetanlegar
stundir fyrir okkur öll. Amma hefur
notið þessa tíma þar sem engin af
hennar nánustu býr á Höfn. Síðasta
hvítasunnuhelgi var í engu frábrugð-
in, við áttum yndislegan tíma saman,
það var borðað, spjallað og spilað, en
helsta tómstundagaman ömmu í
gegnum tíðina var að spila. Hulda
systir hennar kom með okkur austur
og höfðu þær alltaf mikla ánægju af
að hittast. Það er skrítið að hugsa til
þess að báðar þessar merkiskonur
séu komnar yfir móðuna miklu.
Nú styttist í nýja öld og brátt verð-
ur komin hvítasunna en þetta vorið
verður ekki fai-ið austur. En við höld-
um áfram að koma saman og heiðra
minningu merkishjónanna
Guðmundar Ámasonar og Kristínar
Bentínu Sveinbjörnsdóttur.
Elsku amma, við viljum þakka þér
samfylgdina og gott veganesti í lífinu.
Nú ertu komin í sveitina þína aftur.
Guð blessi minningu þína.
Hjördís og Guðmundur.
Ó Jesú, bróðirbesti
ogbarnavinurmesti
æ, breið þú blessun þína
ábamæskunamína.
Með blíðum bamarómi
mitt bænakvak svo hljómi
þitt gott bam gef ég veri
oggóðanávöxtberi.
(Páll Jónasson.)
Elsku langamma, þökkum þér fyr-
ir allt og allt.
Birgir Örn, Hrannar,
Hjörvar Steinn og Sigrún.
Kristín, eða Stína á Þverhamri
eins og hún var lengst af nefnd
manna á meðal í Breiðdal, andaðist á
Hjúkrunarheimilinu á Höfn í Horna-
firði 2. desember. Hún var fædd í
Gautavík en fluttist ung að Skriðu-
stekk í Breiðdal og ólst þar upp hjá
forelchum sínum, Ingibjörgu Magn-
úsdóttm' og Sveinbirni Eriendssyni,
ásamt sjö systkinum. Það fyrsta sem
ég man eftir Stínu er frá fium-
bernsku minni þegar hún var vinnu-
kona heima á Selnesi hjá foreldrum
mínum 1934-35 og ég þá þriggja til
fjögun'a ára. Það var einmitt á þess-
um tíma sem hún og bóndasonur á
næsta bæ, Guðmundur Arnason á
Þverhamri, felldu hugi saman og
gengu svo í hjónaband skömmu síðar.
Næstu þrjá áratugi og vel það var
ég flest ár nágranni heiðurshjónanna
þeirra Stínu og Guðmundar á Þver-
hamri. T.d. kenndi ég öllum sonum
þemra í bamaskóla, fimm að tölu.
Guðmundur og faðir minn gerðu út
árabát til fiskjar í „kompaníi" um
árabil. Tún og engjai' voru hlið við
hlið. Hestar gengu að láni milli
búanna eftir því sem þörfin kallaði.
Göngur og stúss margsinnis í sam-
eiginlegri rétt hrærðu fjölskyldunum
saman. Við þetta bættust svo heim-
sóknir milli bæja, ekki síst um hátíð-
ar, svo eitthvað sé talið. - Þetta var
auðvitað ekki neitt óvenjulegt í
mannlegum samskiptum þarna í fá-
sinninu, heldur miklu frekar hið al-
genga i samskiptum nágranna. Það
þarf því engan að undra að það urðu
fagnaðarfundir hjá okkur Stínu þeg-
ar hún fluttist hingað til Hafnar í
næsta nági’enni við mig. Fyrst í stað
var hún á dvalarheimilinu Skjólgarði
og kunni fljótt mjög vel við sig. Hún
tók virkan þátt í spilamennsku og
öðru því sem upp á var boðið. - Þegar
meira fór að halla undan fæti fluttist
hún yfir á Hjúkrunarheimilið hér.
Stína lét alltaf í ljós innilegan fögnuð
þegar við hjónin litum til hennar ann-
að eða bæði, en mest varð þó gleði
hennar skiljanlega þegar einhver
sonanna kom eða aðrir nákomnh’. -
Þegar slíkar heimsóknir stóðu fyrir
dyrum var það ætíð fyrsta frétt henn-
ar til okkar.
Eg er ekki fjarri því að heimsóknir
mínar til Stínu síðustu misserin hafi
verði dálítið blandaðar eigingirni, því
mest var rætt um liðinn tíma, og þar
vissi hún meh-a og lengra aftur en ég.
Þá bar á góma í endurminningunum
m.a. dvöl hennar sem vinnukonu á
mínu heimili endur fyrir löngu.
Stundum hlýtm- hjai-ta ungrar stúlku
að hafa slegið hraðar á þeim áium
þegar draumaprinsinn birtist. Ég
snáðinn skildi auðvitað ekki neitt í
neinu. En þær systur mínar sem voru
nokkrum árum eldri vissu auðvirað
hvað klukkan sló. Og þær voru auð-
vitað ekki neitt að fara með skoðanir
sínar og vitneskju í launkofa. Ég
minnist þess einu sinni að systur
mínar voru eitthvað að fleipra í þessa
veru svo Stína heyrði. Ég taldi víst að
henni væri mjög illa við svoddan
blaður og tók upp þykkjuna hennar
vegna og réðst gegn friðarspillunum.
Hvað svo sem það var, þá er það víst
að upprifjanir á þessu og fjölmörgu
svipuðu sem bar á góma er fundum
okkai' bar saman síðustu misserin
gladdi bæði og yljaði um hjartaræt-
urnar.
Við fráfall Kristínar Sveinbjörns-
dóttur hefur enn einn sveitungi minn,
sem setti svip á tilveruna í okkar
kæru sveit, Iwatt þessa heims vist.
Stína fyllti þann stóra hóp húsmæðra
sem gerðu stærstar kröfur til sinna
eigin verka, hvar og hvenær sem
þörfin kallaði. Með þessum fátæk-
legu orðum flyt ég sonum hennar og
fjölskyldum þeirra samúðarkveðjur,
frá okkur hjónunum og systkinum
mínum, með þakklæti fyrir allt hið
liðna.
Heimir Þór Gíslason.
Sumarið líður. Sumarið líður.
Það kólnar og kemur haust.
Bylgjumar byija að ólga
ogbrotnaviðnaust...
(Davíð Stef.)
„Nú bíð ég bara,“ sagði Kristín á
Þverhamri við mig daginn sem mað-
ur hennai', Guðmundur Árnason, var
til grafar borinn fyrir liðlega níu ár-
um. Augu hennai' hvíldu mild á mér,
horfðu djúpt í sál mína í kyrrlátu
æðruleysi þess er lokið hefur vissu
verki og leyst af hendi eftir bestu vit-
und - og bíður.
Nú er þeirri bið lokið. Kristín er
horfin til þeirra bústaða er bíða allra
jai'ðarbarna. Og ég vona, þegar þessi
orð era skrifuð, að húsfreyjan á Þver-
hamri hafi hitt bónda sinn og þau
gangi um nýja Grand, dragi að sér
angan grænnar töðu sem forðum, ilm
nýrrar töðu er þerrir eilífra sumra
strýkur.
Hvað gera þessi orð? Vissulega
harla lítið. Eru aðeins tilraun sálar að
kvitta fyrir nokkra samleið undii'
hamrinum háa, þar sem hver þuml-
ungur lands er heilög jörð í vitund
okkai' Þverhamarsmanna eins og við
köllumst gjarnan um í hverdeginum.
f því umhverfi og andi'úmslofti stóð
þeir saman og munu gera þó að skilji
ný landamæri, bæði þessa heims og
annars.
Nágranni minn og vinkona, hús-
móðirin af einum Þverhamarsbæn-
um, eiginkona eins míns besta vinar,
móðir strákanna er ég lék mér við,
starfaði með um árabil, er horfin úr
okkai' veröld en skilur eftir spor í
sverði og sál.
Hún Stína var góður granni. Ólst
upp á barnmörgu heimili. Hélt ung út
í heiminn og kynntist í hauströkkr-
inu, undh' stjörnubjörtum himni,
ungum manni og bast honum
ti'yggðaböndum. Það var vel ráðið
hjá báðum og vafalaust velþóknan-
legt þeim guði er ræður. Á þeim ár-
um var staða húsmóður skýrt mörk-
uð í íslensku þjóðlífi. Henni var falið
að annast heimilið innandyra; sjá um
ungböm í vöggu og fram eftir öllum
aldri, matseld og sauma, fataviðgerð-
ir og þvotta, á stundum mjalth' og á
sumram til sveita var hún virkur
þátttakandi í heyskap svo helstu at-
riðin séu nefnd. Vinnudagur í slíku
fyrirtæki oft ærið langur, enda fjölg-
aði heimilisfólki fljótt. Fimm drengi
ól húsfreyjan á Þverhamri og þeir
þurftu sitt, gengu ekki alltaf um há-
vaðalaust. Birtust ekki ósjaldan á
eldhúsgólfi moldugir, blauth’, einkum
í fætur, rifnir jafnvel blóðrisa - og
þar af leiðandi grátbólgnir. Það taka
engir aukvisar á slíkum málum. En
vissulega vora gleðidagarnir, sólar-
stundirnar, bæði úti og inni, miklu
mun fleiri. Bros, gamanyrði á vöram
ekki síst á tyllidögum, einkum stór-
hátíðum sem og töðugjöldum, rún-
ingsdögum á sumram sem og haust-
réttum.
Kristín á Þverhamri var í vissum
skilningi rík, ekki síst andlega. Átti
einstakan eiginmann, glaðlyndan og
drenglyndan - hjálpsaman og skiln-
ingsríkan er vildi sinni hústrú allt hið
besta, byggði með henni hús og bú að
Þverhamri, gat henni fimm syni. í
ranni þeirra réð samheldni ríkjum,
ást og eindrægni. Barnalán. Getur al-
mættið farið fram á meira - krafist
frekar? En þrátt fyrir annríki dag-
anna átti Stína til glettni í ríkum
mæli. Bar raunar meira á henni efth'
að húshald varð hægara. Já, hún
Kristín Bentína var einstaklega orð-
heppin - en aldrei hávær. Læddi sín-
um athugasemdum og uppástungum
að á sláandi máta eins og háttur er
húmorista af guðs náð - og kunna að
spila fimlega úr.
Þetta er liðið en lifir í hugskoti.
Dvelur þar, óumbreytanlegt, uns ég
leysi mínar festar. Það er gæfa hvers
manns að umgangast gott fólk, deila
með því eindrægni í sama túni, finna
að hjarta þess slær á réttum stað.
Kristín á Þverhamri hefur kvatt.
Þarf ekki lengur að setja sér að reka
ekki upp sársaukaóp þegar rauðbirk-
inn strákur nælir í bakhluta hennar
öskupoka - en stingur títuprjóninum
einum of langt. Hún ber ekki lengur
gómsætar rjómatertur og annað ilm-
andi bakkelsi á borð á jólahátíðinni.
Þó Stína væri ekki grautarskóla-
gengin var hún myndarleg húsmóðir
og kunni að reiða fram veislumat
þegai' með þm-fti. Hún kunni líka að
umgangast börn. Þegar kai'lmenn-
irnir á bæjunum spiluðu lomber með
gáska, gleði og stóram hlátram, spil-
aði Stína vist við yngra fólkið. Og þó
það spilaði illa af sér og það svo að
skeifa myndaðist á vöram, tókst
henni að láta slíkt verða að eins konar
kryddi í tilveranni. Oft var barn-
margt á heimili Stínu og Mumma.
Börn komu „að sunnan" til sumar-
dvalar og undu sér vel, lærðu að
vinna, skildu tilgang vinnunnar í
bland leikja, lærðu jafnframt að bera
ábyrgð á gerðum sínum. Vafalaust
býr þetta fólk, sem nú þyngist í spori,
að þessu veganesti. Það var mann-
bætandi að umgangast Stínu og
Mumma.
Ég geymi þetta allt og miklu,
miklu fleh’a þakklátui', glaðm' - sorg-
bitinn á þessum degi en veit að það
mun Stínu þykja mesti óþarfi: „Nú
bíðégbara."
Já, við bíðum öll en reynum á með-
an að lyfta huganum yfir kaldar stað-
reyndh'.
Nú læt ég nótt sem nemur. Orð
mín kveðja og þakklæti sem lítið
álegg í nestið hennar Stínu sem hún
ber á göngu sinni upp fjallið er teygir
tind sinn inn í bláa eilífðina.
Við hjónin biðjum vandamönnun-
um blessunai'.
... Kvæði mín em kveðjur.
Brimið brotnar við naust.
Ég kom að sunnan í sumar
og sigli í haust.
(Davíð Stef.)
Guðjón Sveinsson
í Mánabergi.
t
Ástkær móðir okkar, tengdamóðir, amma og
iangamma,
ODDNÝ SESSELÍA SIGURGEIRSDÓTTIR,
Álfabyggð 22,
Akureyri,
lést á Fjórðungssjúkrahúsinu á Akureyri föstu-
daginn 3. desember sl.
Útförin hefur farið fram í kyrrþey að ósk hinnar
látnu.
Þökkum auðsýnda samúð.
Guðný Ögmundsdóttir, Knú
Margrét Ögmundsdóttir, Sno
barnabörn og barna
t
Frænka okkar,
SÓLVEIG EINARSDÓTTIR
frá Húsatóftum
í Grindavík,
lést á Hrafnistu í Hafnarfirðir föstudaginn 19. nóvember.
Jarðarförin hefur farið fram.
Alúðarþakkir til starfsfólks á Hrafnistu í Hafnarfirðir fyrir frábæra um-
önnun.
Fyrir hönd aðstandenda,
Ólöf Guðsteinsdóttir Champion,
Guðrún Björk Guðsteinsdóttir,
Kristinn Þórhallsson,
Helga Hrönn Þórhallsdóttir,
Margrét Valdimarsdóttir.
t
Innilegt þakklæti til allra þeirra, sem sýndu
samúð, hlýhug og hjálp í veikindum, andláti og
útför
JAKOBSJÓNSSONAR,
Faxabraut 17,
Keflavík.
Sérstakar þakkir til Guðmundar Inga Eyjólfs-
sonar læknis og hjúkrunarfólks deildar 7A á
Sjúkrahúsi Reykjavíkur.
Kristín Gestsdóttir,
Hilmar Bjarnason,
Svavar Bjarnason,
Richard D. Woodhead
og systkini hins látna.
t
Elskulegu vinir.
Hinni einstöku hlýju og hugarþeli, sem að okk-
ur hefur streymt í undangengnum erfiðleikum
og við hinn sára missi, verður best líkt við
sunnanþey á íslensku vori. Það styrkir þá trú
okkar að Herdís hafi reynst vel í þessu lífi og
mun veita henni byr undir vængi sálarinnar á
nýrri vegferð. Megi hinn mikli höfundur lífsins
blessa ykkur öll.
Hafið hjartans þökk.
Þór Sigurðarson,
Stefán Þórsson,
Sigurður Þórsson,
Þórdís Þórsdóttir,
Þuríður Pétursdóttir,
Anna Sjöfn Stefánsdóttir.
t
Innilegar þakkir færum við öllum þeim sem
sýndu okkur samúð og hlýhug við andlát og
útför mannsins míns, föður okkar, fósturföður
og bróður,
HJARTAR M. SVAVARSSONAR,
Langholtsvegi 11.
Sólrún Sigurðardóttir,
Davíð Örn Hjartarson,
Ingvi Arnar Halldórsson,
Gísli Guðmundsson,
Kristín Svavarsdóttir,
Sveinn Svavarsson,
Árni G. Svavarsson,
Hulda Jónsdóttir
og fjölskyldur.
.....—....... rs