Morgunblaðið - 16.09.2000, Blaðsíða 74

74 LAUGARDAGUR 16. SEPTEMBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
FÓLK í FRÉTTUM
RADIOHEAD
Spilaglaði bóka-
ormurinn
Það eru líklegast fáar plötur sem beðið er
eftir með jafn mikilli eftirvæntingu og
væntanleg skífa hljómsveitarinnar Radio-
head. Platan mun bera nafnið Kid A
og kemur út 2. október næstkomandi. Birg-
— ■ ■ ■
ir Orn Steinarsson hitti Jonny Greenwood,
* sem leikur á flesta hluti sem gefa frá sér
_________hljóð, eftir vel heppnaða_____
tónleika í Kaupmannahöfn.
HANDTAK Jonnys Green-
woods er afar vinalegt og
kurteislegt. Hann kreist-
ir höndina nægilega fast
til þess að greina megi viljastyrk í
fari hans en passar sig um leið að
beita ekki öllum styrk sínum. Bros
hans er hálf feimnislegt og það af-
hjúpar skakkar og jafnvel útstæðar
tennur hans sem fullkomna bóka-
ormsyfirbragðið.
Þennan laugardag klæddist hann
dökkum stuttermabol og gallabux-
um. Hárið var styttra og snyrtilegra
en venjulega.
Hann pantaði sér öl á hótelbamum
og greip með sér salthnetuskálina af
barborðinu og settist ásamt blaða-
manni í dimmasta homið sem þeir
gátu fundið.
„Ég hef verið að undra mig á þess-
ari spurningu," svarar Jonny bryðj-
andi salthnetu þegar blaðamaður
spurði hann út í þá stórtæku breyt-
ingu sem hefur orðið á tónlist sveit-
arinnar frá þvi að þeir gáfu út hina
margloíúðu OK Computer fyrir
þremur árum. „Fólk sem hefur heyrt
plötuna hefur verið að spyrja okkur
út í þetta en þessi sama spuming var
líka algeng þegar við gáfum út OK
Computer. Þá miðuðu allir þá plötu
við The Bends og spurðu eins. Við er-
um eiginlega í sömu stöðu og síðast.
Frá mínu sjónarhomi fmnst mér eins
og við höfum tekið upp þráðinn þar
sem við skildum við hann síðast.“
Finnst þér þá þessiplata ekki vera
það frábrugðin þeirri síðustu?
„Lokaútkoman var kannski frá-
bragðin. En þegar við byrjuðum þá
héldum við bara áfram frá síðasta
lokapunkti. Það má vel vera að við
höfum þá og þegar verið byrjaðir að
svipast um eftir nýjum vinnuaðferð-
um. Það er ekki eins og við höfum
haldið fund og ákveðið: „geram eitt-
hvað nýtt núna“ eða „tökum stakka-
skiptum". Þegar við byrjuðum að
taka upp OK Computer á sínum tíma
þá voram við enn með hugann við
The Bends, en síðan rekur þig í burt
á nýjar slóðir. Maður vill alltaf vera í
stöðugri þróun.“
Pannig að hver plata skilur ein-
hver blæbrigði eftir sig í tónlistinni
sem þið reynið svo að blanda við nýj-
arhugmyndir?
„Já, nákvæmlega. Síðan verður
það vonandi eins með plötuna sem
kemur á eftir.“
Gítarinn lagður á hilluna?
Það erv lög á nýju plötunni sem
hljóma mun meira eins og Aphex
Twin en Radiohead nokkurntímann.
Þannig að ykkur hlýtur aðhafa fund-
ist eins og þið væruð að fara áður
ótroðnar slóðir?
„Já, en síðan finnur maður hindr-
anir á veginum. Maður kynnist ýms-
um nýjum tækjum og tólum og nálg-
ast þau með þeim væntingum að þau
muni gefa manni algjört frelsi. Síðan
kemstu að því að allt er takmörkum
háð. Þannig að hljóðfærin geta verið
takmarkandi líka. Elektrónísk tón-
list er oft lík innbjrrðis en hún ætti í
raun og vera að vera síbreytileg mið-
að við þær kenningar að hún sé án
takmarka. Samt era svo margir að
gera svipaða tónlist með svipuðum
hljóðum. Þeir notast allir við hugbún-
að sem ætti að vera ótakmarkanleg-
ur en af einhverjum ástæðum verður
lokaútkoman alltaf svipuð öðru efni.
Þetta er bara eins og með allt annað,
þetta er svakalega spennandi fyrst
en síðan byrjar maður að reka sig á
hindranir. Við hoppuðum ekki út í
djúpu laugina í þeirri von að um-
breyta tónlist okkai-. Við prófuðum
bara nýja hluti og kynntumst kosti
þeirra og göllum. Hvort sem um er
að ræða tónlistarforrit eða fiðlur.“
Vitið þið þá á endanum hvað ber að
forðast og ýkið svo athyglisverðu
hlutina?
„Við leyfum okkur bara frekar að
verða spenntir yfir hlutunum. Maður
kynnist einhveiju nýju og þá finnst
manni það stórkostlegt. Svo þegar
maður hefur fiktað nægilega lengi þá
er maður búinn að læra á hlutinn og
þá hverfur spennan. Þetta gerist allt-
af þegar maður kynnist
nýjum hlutum svo verða
þeir bara að verkfæram
eins og allt annað.“
Þannig að þér finnst
vinnuaðferðin við gerð
þessarar plötu ekki vera
ólík þeirri sem þið notuð-
ust við á plötunni á und-
an?
„Þetta var sama ferlið.
Að semja lög sem okkur
líkaði öllum við og kom-
ast síðan að því hvemig
við viljum útsetja þau.
Þegar lögin era samin er
grannur þeirra mjög
mótaður en við eram
ekki búnir að ákveða hvort við ættum
að spila þau með hörpum, gítörum
eða einhveiju öðra.“
Svo þið þreifíð ykkur bara áfram
þegarþiðeruðað taka upplögin?
„Já. Við prófum líka þær hug-
myndir sem við höfum fengið eða
reynum að líkja eftir tónlist annarra.
Þetta er eins og að vera sífellt að leita
að einhverju. Þetta er svipuð hug-
myndafræði og útsetjararnir notuð-
ust við í gamla daga. Ég reyni þó að
forðast að bera mig saman við alvöra
tónlistarmenn, alvöra snillinga. En
sem dæmi á sjötta og sjöunda ára-
tugnum þegar fólk var að flytja
klassísk lög eftir t.d. mann eins og
Cole Porter þá var alltaf sérstakur
útsetjari ráðinn og þess vegna eru til
ótal margar útsetningar á sömu lög-
unum. Og engar tvær er eins. Mis-
munandi hraði, notuð mismunandi
hljóðfæri o.s.fr. og það er alveg frá-
bært. Við höfum alltaf haft mikinn
áhuga á þessu. Það er mikilvægt fyr-
ir okkur að aðskilja lög frá útsetning-
um. Það er ekki eins og einhver segi:
„Hei, tökum þetta lag“, svo tekur
hver upp sitt hljóðfæri og spilar. Við
reynum frekar að velta fyrir okkur
nokkram möguleikum til þess að
spila lagið og hver þeirra virki best.“
Það sem sló mig ef til vill mest við
Morgunblaðið/Tom Sheenhan
Jonny var búinn að klippa síðu
Iokkana þegar hann kom til
Danmerkur.
fyrstu hlustun plötunar var það að
það heyrast ekki gítarar né spilaðar
trommur fyrr en á þriðja lagi. Eruð
þið ekkert smeykir við að valda aðdá-
endum vonbrígðum?
„Við viljum að sjálfsögðu að fólki
sem líkar vel við hljómsveitina líki vel
við þessa plötu. Ef við væram aðeins
að gera tónlist fyrir okkur
sjálfa og okkur væri alveg
sama hvað öðrum fyndist
þá sæjum við líklegast
enga ástæðu til þess að
gefa hana út. Ég legg
aldrei traust mitt á hljóm-
sveitir sem segjast aðeins
vera að gera tónlist sjálfra
síns vegna. En á sama
tíma veltum við okkur
ekkert upp úr því hvað
fólki komi til með að finn-
ast fyrr en upptökunum
er lokið. Þá fer maður að
velta því fyrir sér hvemig
viðbrögð almennings
verða.“
Gítarleikur hefur alltaf verið eitt af
höfuðeinkennum hljómsveitarinnar
hingað til, það eru nú ekki mörg lög á
fyrri plötum sem eru án hans.
„Ég held að þetta sé bara tilviljun.
Mér verður flökurt við þá tilhugsun
að það sé einhver þarna úti sem spóli
alltaf til baka þegar hann hlustar á
lögin okkar bara til þess að heyra
eitthvert gítarsóló aftur. Það væri al-
veg hræðilegt. Þó að það þyki eðlileg-
ur hlutur að gera ef þú hefur gaman
af rokktónlist.“
Engar smáskífur,
engin myndbönd
Það hefur vakið mikla athygli að
þið haSð ákveðið aðgefa ekki út nein-
ar smáskífur eða tónlistarmyndbönd
með lögunum af þessari plötu. Hvað
eruð þið að reyna að gera með því?
Eruð þið að reyna að breyta mark-
aðslögmálunum?
„Nei, þetta er í rauninni bara eins-
konar uppreisn. Þú þekkir það að
fletta tónlistartímariti og á blaðsíð-
unum era myndir af hljómsveitum
horfandi upp á þig, haldandi á gítur-
um. Eða þegar hljómsveitir búa til
myndbönd og ráða til sín fallegar
konur í einn dag til þess að fegra það.
Okkur finnst þetta bara svo augljós-
lega viðurstyggilegt og fyrst við get-
„Mér verður
flökurt við þá
tilhugsun að
það sé einhver
þarna úti sem
spóli alltaf til
baka þegar
hann hlustar á
lögin okkar
bara til þess
að heyra eitt-
hvert gítarsóló
aftur.“