Morgunblaðið - 16.09.2000, Qupperneq 84

Cisco Systems
P A R T N E R
SILVER CERTIFIED
Tæknival
D0LC
+ Borðtölvur
+ Fartölvur
+ Netþjónar
563 3000 + www.ejs.is
MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNl 1,103 REYKJAVÍK, SÍMl 5691100, SÍMBRÉF5691181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 5691122, NETFANG: RITSTJ<SMBLJS, AKUREYRI: KA UPVANGSSTRÆTII
LAUGARDAGUR 16. SEPTEMBER 2000
VERÐ í LAUSASÖLU150 KR. MEÐ VSK.
A frímerki
*
í Uganda
FRÍMERKI með mynd af Halldóri
Laxness var nýlega gefið út í
Afríkuríkinu Uganda en tilefnið
var að senn eru eitt hundrað ár
liðin síðan Núbelsverðlaunin voru
fyrst afhent. Frá þessu er sagt í
september-hefti Nordisk Filateli
sem gefíð er út af samtökum
sænskra frímerkjasafnara. Hall-
dór Laxness fékk Nóbelsverð-
launin í bókmenntum árið 1955.
í frásögn Nordisk Filateli kem-
ur fram að undanfarið hafí þrem-
ur norrænum Nóbelsrithöfundum
hlotnast sá heiður að vera settir
á frímerki í afar fjarlægum lönd-
um.
Auk Halldórs er hér annars
vegar um að ræða sænska rithöf-
undinn Verner von Heidenstam
(1859-1940), sem fékk Nóbels-
verðlaunin árið 1916, en and-
litsmynd af honum var nýlega
sett á frímerki í Grenada. Hins
vegar er um að ræða Danann
Johannes V. Jensen (1873-1950),
sem fékk Nóbelsverðlaunin í bók-
menntum árið 1944, en mynd af
honum var sett á frímerki á
Maldíveyjum í N-Indlandshafí.
Að sögn Magna Magnússonar í
safnaraversluninni Hjá Magna er
þetta ekki í fyrsta sinn sem póst-
málastofnanir fjarlægra landa
heiðra íslendinga með þessum
hætti. Þannig mun t.d. hafa verið
gefið út frímerki á Kúbu fyrir um
35 árum með mynd eftir lista-
manninn Erró í kjölfar þess að
hann hafði heimsótt landið.
Notkun á bráðaþjónustu Landspítalans jókst um 12,5% í fyrra
Þörf á að
bæta aðstöðu
INGIBJÖRG Pálmadóttir, heilbrigð-
is- og tryggingaráðherra, segir ljóst
að bæta þurfi aðstöðu slysa- og
bráðadeildar Landspítalans í Foss-
v.vogi og færa hana til nútímalegra
horfs. Samkvæmt nýrri skýrslu
Landspítalans um afleiðingar öldu al-
varlegra slysa á rekstur og fjárhag
spítalans kemur fram að álag á bráða-
deOdirnar hefur aukist mikið í ár og í
fyrra. Magnús Pétursson, forstjóri
Landspítalans, segir að þessi aukning
hafi áhrif á alla starfsemi spítalans.
í skýrslunni kemur fram að beinn
kostnaður Landspítalans við þau
miklu slys sem urðu á íyrrihluta árs-
ins var 39,6 mUIjónir króna. Ingibjörg
sagði að hún myndi kynna skýrsluna
á næsta fundi rfldsstjórnarinnar.
Hún sagðist hafa rætt þessi mál í rík-
isstjórninni í síðasta mánuði og sagð-
ist vita að stjómin hefði skflning á að
þessi alvarlegu slys hefðu reynt mikið
á rekstur og fjárhag spítalans. „Það
er þegar hafin undirbúningsvinna, af
hálfu spítalans, að því að bæta að-
stöðu slysadeildar í Fossvogi. Það er
ljóst að það þarf að koma aðstöðunni
þar í nútímalegra horf. Við erum með
frábært starfsfólk sem hefur staðið
sig einstaklega vel í þessum erfiðu
slysum í sumar. Aðstaðan þama er
hins vegar ekki nægUega góð og hana
þarf að bæta,“ sagði Ingibjörg.
Mikilvægum krabba-
meinsaðgerðum frestað
í skýrslunni kemur fram að inn-
lögnum sjúklinga, sem slösuðust í
umferðarslysum, á slysa- og bráða-
móttökuna í Fossvogi fjölgaði um
31% á síðasta ári. Innlögnum hefur
enn fjölgað á þessu ári. Magnús Pét-
ursson sagði að þessi aukning í bráða-
þjónustu Landspítalans hefði áhrif á
aUa starfsemi spítalans. Bráðaþjón-
ustan sogaði tU sín bæði fjármuni og
mannafla af öðram deildum. Hann
sagði að þegar slysaaldan reis sem
hæst í sumar hefði spítalinn neyðst tfl
að fresta mikflvægum krabbameins-
aðgerðum. Magnús sagði umhugsun-
araert að komum sjúklinga á bráða-
þjónustudeUdir Landspítalans hefði
fjölgað um 12,5% í fyrra á sama tíma
og höfuðborgarbúum fjölgaði um 2%.
Spítalinn benti á þetta í skýrslunni og
óskaði eftir að stjórnvöld létu athuga
sérstaklega hverju þetta sætti og
hvemig væri skynsamlegast að
bregðast við. Það væri augljóst að
þetta væri ekki eðlileg aukning.
■ Beinn kostnaðarauki/42
Morgunblaðið/RAX
A réttar-
veggnum
Umsagnaraðilar lýsa áhyggjum af frárennslismálum og hættu
á grunnvatnsmengun vegna fyrirhugaðrar byggðar við Elliðavatn
Landeigendur fá lóðirnar
RÉTTAÐ var í Skaftholtsrétt í
Gnúpveijahreppi í gær, en unnið
hefur verið að því undanfarið að
endurhlaða þessa gömlu rétt sem
skemmdistíjarðskjálftanum 17.
júní. íbúar sveitarinnar og aðrir
velviljaðir unnu sjálfboðavinnu við
að endurreisa réttina og var lagt
kapp á að almenningurinn yrði til-
búinn fyrir réttir í haust.
Það tókst og voru menn að vonum
ánægðir er þeir tylltu sér á réttar-
vegginn að loknu dagsverki í gær.
MITSUBISHI
CRRI5MR
LANDEIGE NDUM við Vatnsenda
verður úthlutað öllum þeim bygg-
ingarlóðum sem gert er ráð fyrir í
þeim skipulagstillögum um byggð
við Elliðavatn, sem nú eru til með-
ferðar í Kópavogi. Gengið er út frá
samþykkt óbreyttra skipulagstil-
lagna í eignarnámssátt milli aðil-
anna og er lóðaúthlutunin hluti
endurgjalds bæjarins til þeirra
fyrir eignarnám 90,5 ha spildu úr
Vatnsendalandi.
Franz Jezorski fasteignasali tel-
ur að verðmæti byggingalóðanna
sem um ræðir sé 422-442 m.kr.
Að auki greiðir bærinn 290 m.kr.
með yfirtöku skulda og útgáfu
skuldabréfa, afsalar til landeig-
enda um 32,5 hektörum lands í
Vatnsendakrókum og Miðmun-
darmýri og veitir þeim heimild til
byggingar 8 hesthúsalengna í
Heimsenda án endurgjalds.
Fráveitumál í brennidepli
Frestur til að skila athugasemd-
um til Kópavogsbæjar vegna hinna
umdeildu skipulagstillagna við Ell-
iðavatn rann út í gær. Ekki feng-
ust upplýsingar um fjölda inn-
sendra athugasemda í gær en auk
fjölmargra eigenda sumarhúsa og
íbúðarhúsa og annarra hagsmuna-
aðila hafa ýmsar stofnanir og sam-
tök gert athugasemdir.
Margir þessara aðila láta í ljós
áhyggjur af áhrifum þess að yfir-
borðsvatni frá byggðinni verði
veitt út í Elliðavatn og umhverfis-
nefnd borgarinnar og Stangveiðifé-
lag Reykjavíkur telja t.d. þörf á
frekari rannsóknum á áhrifum
byggðar á vatnasviðið, en það er á
náttúruverndarskrá.
Sprungusvæði með hættu
á grunnvatnsmengun
Náttúruvernd ríkisins er meðal
þeirra aðila, sem sendu inn athuga-
semdir, samkvæmt lagaskyldu, og
sagði Árni Bragason, forstjóri
stofnunarinnar, umhugsunarvert
hvort menn vilji fara að stíga þau
skref á þessu svæði að reisa sex
hæða hús, sem eru í hróplegu
ósamræmi við svæðið að öðru leyti.
I ítarlegri umsögn Landverndar
kemur m.a. fram að Elliðavatns-
svæðið sé á virku sprangusvæði
sem ástæða sé til að ætla að sé
miklu sprungnara en virðist við
fyrstu sýn eða lauslega könnun.
„Það hefði í för með sér aukna
hættu fyrir stöðugleika bygginga,
einkum stórra og hárra. Auk þess
greiða sprungurnar leið menguðu
vatni frá yfirborði niður til grunn-
vatns. Talið er að grunnvatn undan
svæðinu renni í átt til svæðisins
umhverfis Vífilsstaðavatn, en við
það eru m.a. núverandi vatnsból
Garðabæjar,“ segir í umsögninni.
Jafnframt lýsir Landvernd, eins og
fleiri umsagnaraðilar, áhyggjum af
því að mengað yfirborðsvatn frá
svæðinu, ásamt lekum frá fráveit-
um, gæti einnig borist til Elliða-
vatns og haft skaðleg áhrif á lífríki
þess nema nauðsynlegar ráðstaf-
anir verði gerðar hvað varðar söfn-
un og fráveitu slíks vatns af veg-
um, lóðum og bílastæðum.
■ Samþykkt/13
■ Áhyggjur/14