Morgunblaðið - 19.09.2000, Qupperneq 48

48 ÞRIÐJUDAGUR 19. SEPTEMBER 2000
m-----------------------------
UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ
fe
Svar við grein Finns
Arnasonar, fram-
kvæmdastjóra Nýkaups
FINNUR Árnason,
framkvæmdastj óri
Nýkaups, tekur upp
hanskann íyrir sinn yf-
irforstjóra í grein sem
hann sendh- frá sér í
Morgunblaðinu 15.
i sept. Það liggur alveg
ijóst fyrir hvað Jón As-
geir Jóhannesson lét
hafa eftir sér í Mbl. og
hvað hann leiðrétti og
hvað hann leiðrétti ekki
og sé ég ekki ástæðu til
þess eða nenni að fara
frekar útí það efni en
bendi þeim félögum enn Özur
og aftur á það að gera Lárusson
ekki fullyrðingar Jóns
Asgeirs að mínum.
Hvað varðar fullyrðingar Finns um
vitneskju mína um viðskiptalqör
Baugs eða annarra verslana hjá sín-
um kjötbirgjum eru útí hött. Telur
Finnur mig ekki staril mínu vaxinn ef
;ég viti það ekki. Verð ég að segja að
það er alveg ný vídd á því máli. Mér
sem starfsmanni sauðfjárbænda ber
skylda til þess að afla mér upplýsinga
um það hvað afurðastöðvar borga
bændum fyrir sauðfé,
en hvað afurðastöðvar
selja svo verslunum
kjötið á er alveg undir
samningum þeirra
tveggja komið og ekki
hef ég fengið að blanda
mér í það á nokkum
hátt eða verið upplýstur
um þau kjör er þar eru í
gangi. Það er algjör
missMlningur sem kem-
ur fram hjá Finni að
áherslur í Bændahöll-
inni séu breyttar og það
að ég hafi ekki áhuga á
samstarfi með þeim. Fg
hef mikinn áhuga á
samstarfi með Finni og
hans mönnum og er honum alveg
sammála um að það skipti miklu máli
að framleiðendur, afurðastöðvar og
smásalar hafi með sér gott og skil-
virkt samstarf til þess að ná sem best-
um árangri í sölu og ná sem hag-
kvæmasta verði sem allir geti unað
við þvl þar, eins og Finnur bendir
réttOega á, er um sameiginlega hags-
muni þessara þriggja aðila að ræða.
Það vantar reyndar mikið á það að
*
Alþjóðlegur
Hjartadagur
ALÞJÓÐA Hjarta-
sambandið (World
Heart Federation) efn-
ir í fyrsta sinn til al-
þjóðlegs hjartadags
þann 24.september.
Hann er haldinn í sam-
vinnu við Alþjóða heil-
brigðismálastofnunina
(WHO) og UNESCO í
yfir 90 löndum.
Hjarta- og æðasjúk-
dómar eru algengasta
dánarorsök bæði á ís-
landi og annars staðar í
heiminum. Þeir taka
gháan toll af þeim sem
veikjast og fjölskyldum
þeirra og útheimta
mikinn kostnað fyrir heilbrigðiskerf-
ið. Tilgangur með deginum er að
auka vitund almennings um áhættu-
þætti hjarta- og æðasjúkdóma.
Skilaboðin eru þau að hjarta- og
æðasjúkdóma er að stórum hluta
hægt að koma í veg fyrir.
Reglubundin hreyfing verður í
brennidepli. Alþjóða hjartasam-
bandið valdi reglubundna hreyfingu
þar sem hún er verndandi þáttur
gegn hjarta- og æðasjúkdómum og
ein sú einfaldasta og besta leið sem
almenningur getur farið til að draga
úr líkunum á að fá þessa sjúkdóma.
;jHreyfing í samtals 30 minútur dag-
lega skiptir máli hjá fólki á öllum
aldri. Þjóðin fylgist spennt með af-
reksfólki í íþróttum á Ólympíu-
leikunum. Skilaboð Hjartadagsins
eru aftur á móti þau að þú þarft ekki
að keppa á leikunum fyrir hjartað.
Þau eru sett þannig fram að flestir
ættu að geta farið eftir þeim.
Sérstaklega er mælt með göngu-
ferðum. Þær eru flestum einfaldar í
framkvæmd.
Góðir skór og klæðnaður eftir að-
stæðum er það sem þarf. Þær henta
vel þeim sem ekki hafa stundað
‘fireyfingu í lengri tíma og er kyrr-
setufólk hvatt til að fara varlega af
stað.
Með því að huga að göngu daglega
uppgötva flestir að framkvæmdin er
ekki flókin. Líklegt er að með tíman-
um verði hreyfingin sem stunduð er
fjölbreyttari. Fólk er hvatt til að
stunda þá hreyfingu sem það hefur
ánægju af.
Ástrós
Sverrisdóttir
Hjartavöðvinn er
mikilvægasti vöðvi
líkamans. Með hverjum
hjartslætti sér hjartað
frumum líkamans íyrir
næringu og súrefni.
Heilbrigt hjarta er lyk-
illinn að heilbrigðum
líkama. Hjartað þitt
þarf á þjálfun að halda
til að vera í góðu formi.
Ef þú hreyfir þig reglu-
lega, borðar heilsusam-
legt fæði, fylgist með
líkamsþyngd og sleppir
reykingum verður
hjartað þitt heilbrigð-
ara og þér mun líða
betur. Hafir þú mælst
með hækkaðan blóðþrýsting, hækk-
un á blóðfitu eða skert sykurþol er
reglubundið eftirlit mikilvægt.
Hreyfing
Hreyfíng er verndandi
þáttur gegn hjarta- og
æðasjúkdómum, segir
Astrós Sverrisdóttir,
og ein einfaldasta og
besta leiðin til að draga
úr líkunum á að fá
þessa sjúkdóma.
Hugsaðu vel um hjartað þitt. Þú
miklar kannsM fyrir þér ofangreinda
þætti.
Einhvers staðar skal byrja. Því
ekM að byija á göngutúrum daglega
og áður en þú veist af verður ganga
orðin ómissandi hluti af athöfnum
daglegs lífs.
Prófaðu þessa vikuna að ganga í
samtals 30 mínútur á dag og vittu til,
þú munt halda Hjartadaginn nk.
sunnudag hátíðlegan.
Heimasíða dagsins er www.world-
heartday.com. Heimasíða Hjarta-
vemdar er www.hjarta.is
Höfundur er hjúkrunurfræiíingur,
fræðslufulltrúi HjnrUi verndur.
Verðlagsmál
Baugsmenn verða að
átta sig á því að í sam-
starfí tveggja aðila, seg-
ir Ozur Lárusson, geng-
ur ekki að annar aðilinn
ati hinn auri án þess að
hann beri hönd fyrir
höfuð sér.
bændur geti unað við sinn hlut í dag
eins og komið hefur fram í fjölmiðlum
og má teljast með ólíkindum hvernig
þeir fara að við það að fæða sig og
Mæða á meðan aðrir aðilar sem koma
að afsetningu afurðanna sMla góðum
arði. Finnur hefur einnig áhyggjur af
sölumálum kindakjöts og er það gott
því alltaf þarf að vera vakandi yfir
sölu- og birgðamálum en ég vil benda
á það að nú í haust eru birgðir af
dilkalqöti í sögulegu lágmarM og sala
hefur ekM verið meiri um margra ára
skeið og skýrist það af gæðum og
hreinleika kjötsins sem fólk er alltaf
að verða sér betur meðvitandi um.
EkM kæri ég mig um að standa í
sMtkasti við forsvarsmenn Baugs og
voru greinaskrif mín ekM ætluð til
þess. En Baugsmenn verða að átta
sig á því að í samstarfi tveggja aðila
gengur ekM að annar aðilinn ati hinn
auri án þess að hann beri hönd fyrir
höfuð sér og er eðlilegra að tveir við-
sMptaaðilar tali saman á jafnréttis-
grundvelli án yfirlætis eða hroka því
slíkt kann aldrei góðri lukku að stýra.
Það sem íyrir mér vakir og ég tel að
sé öllum hollt er að rýna aðeins í eigin
barm og athuga hvort megi gera bet-
ur. Skoða hvar kostnaðurinn falli til
og hvort hægt er að laga eitthvað
þannig að það komi öllum til góða.
Læt ég hér mínum skrifum um
lambalæri án hækils lokið.
Höfundur er framkvæmdastjóri
Landssamtaka sauófjárbænda,
Bændahöllinni v/Hagatorg.
Netið og
stjórnmálin
EITT af megin-
verkefnum Samfylk-
ingarinnar er að efla
lýðræðið og lýðræðis-
lega umræðu í land-
inu. Því hefur Sam-
fylkingin riðið á vaðið
og haldið úti öflugum
netmiðlum síðustu
misserin. I vor hóf
Samfylkingin, fyrstur
og einn íslenskra
stjórnmálaflokka,
rekstur vefrits sem er
uppfært með fréttum
og greinum fimm
daga vikunnar; Sam-
fylking.is.
Gróska og Pólitík.is
Gróska var einn af frumkvöðlum
í rekstri pólitískra netmiðla á ís-
landi.
Gróska.is hefur verið rekin af
krafti í tæp tvö ár og hafði til að
mynda miklu hlutverki að gegna
við stofnun og tilurð Samfylking-
arinnar. Öflugasta og hvassasta
stjórnmálaumræðan á sér nú stað
á Netinu og ekki síst á þeim vefrit-
um sem ungliðar flokkanna halda
úti. Að ógleymdum afar snjöllum
skrifum á borð við þau sem Egill
Helgason og Hrafn Jökulsson
halda úti á vefjum sínum á Strik.-
is.
Pólitík.is er nýtt vefrit ungra
jafnaðarmanna sem hóf göngu sína
15. september síðastliðinn.
Pólítik.is leysir af hólmi vefrit
Grósku sem nú rennur í sama far-
vegi og pólitík.is undir þeim
merkjum. Að þessu leyti er Netið
nú þegar orðið ómetanlegt í póli-
tískri umræðu og mun gegna æ
stærra hlutverki í framtíðinni.
Vefrit á borð við Pólitík.is og Sam-
fylking.is eru að verða burðarásinn
í pólitískri umræðu á íslandi og þá
sérstaklega á meðal ungs fólks.
Vefritin eru nýtt og óvægið aðhald
á stjórnmálamennina, enda þora
þeir sem um stjórnmál fjalla að
vera mun djarfari í skrifum sínum
heldur en í dagblöðunum.
Öllum tryggður
aðgangur
Telja má öruggt að í framtíðinni
fari pólitíkin í æ ríkari mæli fram
á Netinu. Þannig hef-
ur þróunin verið í
Bandaríkjunum þar
sem sprottið hafa upp
framúrskarandi vefrit
á liðnum árum sem
hafa teMð forskotið í
þeirri oft léttvægu og
yfirborðskenndu um-
ræðu sem fram fer
þar í landi. Nægir að
nefna rit á borð við
Slate.com því til
stuðnings og sönnun-
ar. Eins fer fjársöfn-
un þarlendra stjórn-
Björgvin G. málamanna æ meira
Sigurðsson fram á vefsíðum fram-
bjóðendanna.
fslendingar eru í fremstu röð
meðal þjóða hvað varðar aðgengi
almennings að Netinu og notkun á
Vefrlt
Vefritin eru nýtt og
óvægið aðhald á stjórn-
málamennina, segir
Björgvin G. Sigurðsson,
enda þora þeir sem um
stjórnmál fjalla að vera
mun djarfari í skrifum
sínum heldur en í
dagblöðunum.
því. Eftir fáein ár mun vonandi
hvert mannsbarn á landinu hafa
aðgang að Netinu og geta nýtt sér
tækifæri þess. Því er það eitt af
höfuðviðfangsefnum Samfylkingar-
innar að tryggja aðgengi allrar
þjóðarinnar að upplýsingabraut-
inni óháð búsetu. Það höfum við
undirstrikað með því að leggja
áherslu á það að í væntanlegri
einkavæðingu Landssímans verði
grunnnetið áfram í eigu þjóðarinn-
ar. Þannig tryggjum við öllum að-
gang að upplýsingahraðbraut
framtíðarinnar.
Höfundur er framkvæmdastjóri
Samfylkingarinnar.
Afnemum arðránid, krefj-
umst réttmætra launa
Á SAMA tíma og margar opinberar Að hækka laun op- inberra starfsmanna Launakjör
stofnanir búa við slíka manneklu að til vand- varðar bæði réttlæti og hagkvæmni. Það Að hækka laun opin-
ræða horfir gengur maður undir manns hönd til að vara ríkið og sveitarfélögin við að ganga of langt til móts við starfsmenn sína. Það er ljóst að þessi mannekla stafar fyrst og fremst af of lágum launum. Vel menntað fólk með reynslu af vandasömum störfum hjá opinberum stofn- unum segir frá því að getur ekki verið hag- kvæmt að reka starf- semi við þær aðstæð- ur að sífellt skorti það sem til þarf. Þvotta- hús hættir ekki að nota þvottaefni þótt berra starfsmanna, seg- ir Einar Ólafsson, varð- ar bæði réttlæti og
i hagkvæmni.
\j : það hækki í verði en hins vegar virðist ekki mega greiða hærri laun til að geta veitt öldruðu fólki nauðsyn- lega umönnun. Þá er hætt við að jafnvægið raskist í efnahagslífi sér auði meðan aðrir, sem sinna ýmsum nauðsynlegum störfum, fá ekki þau laun sem þeim ber. Ef það veldur einhverjum efna- hagslegum hamförum að afnema þetta arðrán og borga vinnandi
Einar Ólafsson
börn þeirra, varla útskrifuð úr
framhaldsskólum, fá hærri laun
við einföld og ábyrgðarlítil störf,
þetta fólk má sitja undir athuga-
semdum á borð við: Þú hlýtur nú
að geta fengið eitthvað skárra að
gera en þetta. Margir halda þó
áfram, þeir hafa menntað sig til
þessara starfa, hafa áhuga á þeim,
líkar vel við vinnustaðinn og svo
framvegis, því að vissulega snýst
starfið um fleira en launin. En
margir gefast þó upp þegar betur
launuð störf bjóðast.
þjóðarinnar!
Opinberir starfsmenn eða annað
láglaunafólk þarf auðvitað ekki að
taka mark á svona tali. Þessi hóp-
ur ber ekki einn ábyrgð á efna-
hagsmálum þjóðarinnar meðan
ýmsir aðrir raka saman fé á braski
eða við störf í fyrirtækjum sem
njóta stundarvelgengni vegna sér-
stakra aðstæðna.
I íslensku samfélagi, eins og um
allan heim, er gríðarlegt arðrán og
fer sívaxandi. Þetta arðrán felst í
því að sumir hafa færi á að raka að
fólki mannsæmandi laun, sem
þetta samfélag stendur vissulega
undir, þá er þetta samfélagskerfi
eitthvað gallað eða eitthvað að
stjórn þess. En það er fullvíst að
opinberir starfsmenn og láglauna-
fólk almennt ber ekki ábyrgð á því
og ætti því að geta sett fram sínar
kaupkröfur án nokkurs samvisku-
bits.
Höfundur er i samninganefnd
Starfsmannafélags
Reykjavíkurborgar.