Skírnir - 01.01.1884, Blaðsíða 5

ALMENN TÍÐINDI.
7
en þar eystra má kalla, að hún liggi i landi. A Egiptalandi
dóu af henni rúmlega 30,000 manna. Bæði þjóðverjar og
Frakkar sendu nefnd visindamanna til Egiptalands, að kanna
eðli pestarinnar, og sjerilagi að uppgötva það smákvikindakyn,
sem menn ætla, að eigi mestan þátt í uppkomu hennar og
elnan. Um sjálfar uppgötvanirnar vitum sjer ekki annað að segja,
enn að Pasteur, hinn mikli læknir og líífæra vitringur Frakka,
hetir látið vel yfir þeim, sem væru menn nú nokkru nær enn
fyr, og líkt hefir annar vitringur, Koch að nafni, frá þýzkalandi
látið í ljósi. Bæði í saurindum sjúkra manna og i þörmum og
þarmhimnum hinna nýdauðu fann hann urmul af því smáyrmi,
sem fræðimenn kalla „basilla“ eða „bákteriur“, og sumt með
ókenndu móti. Hann efast ekki urn, að kvikindin standi i
sambandi við pestina, en kallar hitt ósannað, að í þeim sje
orsök hennar eða upptök fólgin. þær tilraunir sem gerðar voru
að setja kvikindin á önnur dýr (álíka og bólu), t. d. apa,
mýs og kanínur, sökuðu þau alls ekki. Koch og hans fjelag-
ar fóru frá Egiptalandi til Indlands, og ætla að halda þar
áfram rannsóknum sinum.
Um horf ríkja og þjóða sín á milli árið sem leið.
þegar menn leiða sjer fyrir sjónir þann hinn óheyrilega
herbúnað og framlögur til herafla á sjó og landi, sem menn í
öllum löndum álfu vorrar kosta meira og meira kapps um ár
af ári, má flestum til hugar koma, að annaðhvort þori fæstir
öðrum vel að trúa, eða sumir búist að heimta það með afla
sinum, sem enn þykir á slcorta til fulls frama og farsældar.
Viðkvæðið er enn hið sama hjá öllum — rithöfundunum,
stjórnvitringunum og hermönnunum — sem i fyrri daga, að
ekkert tryggi friðinn betur enn herbúnaðurinn. Auðvitað er,
að stórveldin, varðhaldsenglar friðarins, ganga hjer á undan
með „góðu eptirdæmi“, og hin stærstu vilja ekki minna hlita
enn eiga sjer tiltækar 1—2 millíonir hermanna, ef friðurinn
skyldi rofna. Alstaðar efla þau og reisa hafnarkastala með
ströndum, fjölga bryndrekum af mesta kappi og girða landa-
mæri sín með „virkjabeltum11, sem kallað er, en leggja svo járn