Skírnir - 01.12.1913, Side 14

302
Um vÍ8Índalíf á íslandi.
deild af félögunum, t. d. sögudeild og mittúrufræðisdeild,
en fyrst um sinn mundi þess óvíða þörf.
Félögin ættu öll að standa í sambandi við miðnefnd
eða yfírfélag í Reykjavík, og í þeirri nefnd ættu einungis
að vera fáir, úrvaldir og reyndir vísindamenn, og í sam-
bandi við þá ættu að vera forstöðumenn safna og félaga
þeirra, sem eg gat um.
Þeir sem í félögin ganga skuldbinda sig til að safna
fyrir þau því, sem fyrir þá er lagt, til lýsÍDgar á hérað-
inu eða bænum. Fyrst og fremst lýsingar á náttúrunni.
Sumir gætu safnað grösum, aðrir steintegundum eða skor-
kvikindum. Enn aðrir söfnuðu þjóðsögum, gátum, þulum,
upplýsingum viðvíkjandi einkennilegum venjum og alls
konar hjátrú. Enn aðrir safna drögum til sögu bæja og
kaupstaða, rita um húsabyggingar osfrv. Spurningalistar
Bókmentafélagsins frá miðri 19 öld, þegar verið var að
safna í sýslulýsingarnar, geta gefið mönnum góða bend-
ingu, og má þó um fleira spyrja en þar er gert.
Það má nú ekki við því búast, að félögin fyrst um
sinn geti prentað mikið af því sem fæst á þennan hátt,
enda má ganga að því visu, að mikið af þvi, einkum í
byrjuninni, verður ónýtt hrafl, sem enga þýðingu hefir
fyrir vísindin alment. En það getur haft mikla
þýðingu fyrir mennina sem safna. Ogá því
er enginn vafi, að talsverður hluti þess, sem safnað er í
hverju héraði, getur haft afarmikla þýðingu.
Náttúrugripi, sem safnað er, ætti sumpart að senda
til Reykjavikur á safn þar, sumpart ætti hvert félag að
styðja skólana innanhéraðs með því að koma þar upp
náttúrugripasöfnum, þó í smáum stil sé, þar sem slíkt get-
ur komið til tals. Ritgerðir og skriflegar athuganir ætti
stjórn félagsins að rannsaka og senda það sem henni
þykir nýtandi af því til miðnefndarinnar í Reykjavík, og
er landsbókasafnið bezti geymslustaðurinn fyrir það, sem
miðnefndin vildi halda þar; hitt væri sent aftur félags-
stjórnunum. Það sem miðnefndin vill láta prenta, ætti
hún svo að koma út í tímaritum þeim, sem hún á aðgang að.