Skírnir - 01.12.1913, Side 15

Um vísindalif á Islandi.
303
Eg skal nefna dæmi þess sem gerá mætti.
Enn vantar okkur sögulega orðabók yíir íslenzka
tungu. Það er enginn einn maður fær um að semja hana.
En ef svona félög eru um alt land, má vinna mikið að
því starfi. Þá mundu þeir félagar, sem hefðu sérstakan
áhugá á málfræði, vera settir í orðabókarvinnu, sumir
látnir tína orð úr ritum, prentuðum og óprentuðum, aðrir
látnir safna mállýzkuorðum, sumir fara í gegnum prentuð
og óprentuð orðasöfn (t. d. ýmsir félagar í Reykjavík).
Alt safnið ætti svo að afhenda Landsbókasafninu. I
Reykjavík ætti svo miðnefndin eða sérstök nefnd, sem hún
setti (eg gæti t. d. hugsað mér móðurmálsnefnd Stúdenta-
félagsins gæti þar komið til greina), að raða seðlunum.
Þeir þyrftu allir að vera af sömu gerð og sniði, og auð-
vitað þyrfti miðnefndin eða orðabókarnefndin að senda út
nákvæm ákvæði um það og aðferðina í byrjuninni. Það
er víst, að mikið af þessu verki mundi verða óþarft, en
líka alveg áreiðanlegt, að á þennan hátt mundi þjóðin á
tiltölulega skömmum tíma og án tilfinnanlegs kostnaðar
fá fullkomið orðasafn yfir málið, og úr því mætti svo
vinna og semja mikla, sögulega orðabók, þegar hentugt
væri með féð og hægt væri að fá áreiðanlega menn til
að standa fyrir útgáfunni. Eg gæti nú samt trúað því,
að það yrði okkur ókleift um langan aldur, því kostnaður
við prentun og samningu slíkrar bókar yrði afarmikill.
En það væri mikið við það unnið, að hafa svo stórt safn,
þó óprentað væri, aðgengilegt í Reykjavík fyrir þá sem
vilja stunda íslenzku vísindalega. Það er líka mjög lík-
legt, að útlend söfn, sem leggja stund á íslenzk fræði,
mundu vilja kaupa afskriftir af þeim seðlum, sem teknir
væru í Landsbókasafnið, og mundi vera auðvelt að láta
vélrita seðlana og um leið taka nógu margar sérprentanir
af hverjum seðli. Á þennan hátt gæti talsvert fé
fengist1).
’) Það eru til vélar, sem geta tekið 20—30 þúsund sérprentanir,
og þær ern tiltölulega ódýrar.