Skírnir - 01.12.1913, Qupperneq 36

324
Nokkrar athugasemdir.
mínum. Hann getur ekki klórað ifir það, að Alþingis-
samþiktin frá 1302 segir, að nefndarmenn vilji »sverja
Hákoni konungi land og þegna eftir þeim eiðstaf, sem
s t e n d u r í b ó k v o r r i« (þ. e. Jónsbók) og vitna þeir þar
með í Bóndaeið Jónsbókar, sem er einn kapítuli í Kon-
ungserfðum hennar. Það sem E. A. tilfærir á móti þessu
eru eintómar vífilengjur og hártoganir. Sem dæmi þess,
að slíkar tilvitnanir í lögbók sje lítið að marka, nefnir
hann brjef frá 1480 (ísl. Fornbrs. VI, nr. 264), er segi,
að »vor landslagabók útvísi, að enginn skuli vera
hjer hirðstjóri, nema innlendur sje«, enn í landslagabók-
inni standi ekkert um það efni. Hjer má nú segja, að
röng tilvitnun í brjefi frá 1480 sannar als ekki, að hin
umrædda tilvitnun í samþiktinni 1302 sje röng, og það
því síður, sem hún kemur heim við öll bestu handrit
Jónsbókar og útgáfur hennar. Enn hjer er annað verra á
seiði. E. A. fellir úr brjefinu frá 1480 orð, sem máli
skifta Þar stendur svo: »vor landslagabók ok sátt-
m á 1 i útvísar, at hjer skuli enginn hirðstjóri vera í landit
nema sá hjer er innlendur« o. s. fr. (ísl. Fornbrs. VI,
283. bls.). Þeir sem brjefið rita vitna hjer jafnframt lög-
bókinni í Alþingissamþiktina frá 1300, sem sumir kalla
»Gamla sáttmála«, því að í sumum handritum hennar er
þess krafist, að hirðstjórar skuli vera íslenskir (Ríkisrjett.
Isl. 8. bls. neðanmáls). Tilvitnunina má því að nokkru
leiti til sanns vegar færa. Það er E. A., sem hefur
rangfært hana og síðan beitt henni sem vopni í
deilu sinni við mig!
í Skírni 84. árg. 1910 á 226. bls. átaldi jeg það hjá
E. A. sem hann hafði sagt í Andv. 35. árg. á 161. bls.,
að vitnisburður nefndarmanna um, að bóndaeiðurinn standi
í Jónsbók, sanni ekki meira en það, »að þeir hafi verið
búnir að skrifa eiðstaf þann, sem þeir hiltu konung eftir,
inn í Jónsbókarhandrit sín«. Og jeg leifði mjer af því
tilefni að spirja höf., hvort hann þá hugsaði sjer, »að
allir nefndarmenn, 84 talsins, hafi haft með sjer hver sitt
Jónsbókarhandrit til Alþingis 1302«. Auðvitað bar jeg