Gefn - 01.01.1871, Blaðsíða 81

81
það ^ mílu styttra en Parrý komstlengst 1827; þeir halda
að í kríngum jarðarmöndulinn sé tómur ís, en annars er
margt enn ókannað; má hér nefna tildæmis, að 1707 þókt-
ust menn frá Spíssbergi sjá land nokkurt í austurátt, fjöll-
ótt og tvær gnýpur hærri en hitt; menn hafa og séð fugla
fljúga flokkum samau frá norðurströnd Spíssbergs og norð-
ureptir, í maimánuði, og halda menn þeir hafi flogið eitt-
hvað til að verpa; oggefur þetta grun um land í norðurátt
með dýrum og jurtum. Grænland er og enn alveg ókunnugt
hið innra. Nordenskjöld fór og norður í fyrra, og Englar,
Svíar og Rússar búa sig út til að kanna heimsskautslöndin
enn á ný; Ameríkumenn hafa og búið sig út og eru ætlaðir
til þess af þeirra hálfu meir en 200,000 dalir; eiga þessar
landaleitir að gerast í sumar eða svo fljótt sem unnt er.
Yér höfum þannig gefið stutt, og þó áreiðanlegt, yfirlit
yfir þekldngu vorra tíma á norðurhluta hnattarins, og er þessi
ritgjörð, eins og aðrar vorar ritgjörðir, frumrituð ') og af-
') það er: samantekin eða samin eptir ýmsum bókum, enn ekki
beinlinis þýdd. Rit eru frumrituð þó menn ekki finni sjálfir
upp á öllu sem menn segja frá.
Á bls. 58 nef eg sagt, að í „fundinn Noregr“ sé Gandvík
látin vera sama sem Helsíngjabotn. þetta er rángt, því í
sögunni stendur svo: . . . „Kvenlánd; þat er fyrir austan hafs-
botn þann, er gengr fyri móts við Gandvík; þatkölluvér Hels-
íngjabotn". Að „Gamvik" sé sama orðið og „Gandvík11, þykir
mer enn líklegt; en það er heldur ekki óliklegt, að vesturhluti
hvíta hafsins, næst Svíaríki ogFinnlandi, hafi líka heitiðGand-
vík, hann heitir nú víkin Iíandalskaja; austurvíkin, sem Vina
fellur í, er kend við Vínu (Dwina) eða þá Arkangel, og syðsta
víkin við Önega. Sjálfur flóinn kallast allur „hvítahafið“, Bjeloje-
more, og þá er Gandvík ekki allt þetta haf, heldur partur af
því. Sögurnar segja optar en einusinni, að menn hafi farið
framhjá Gandvík og þá komið ti! Vínu, ogþetta getur velkom-
ið heim við það sem hér er sagt. Eg nenni nú ekki að rita
meir um þetta að sinni, hvorki um hvort Gandvíkur nafni sé
nokkuð jafnandi við Carambicum mare, eða ganta eða kanna
og eiginlega merki Gæsavík; örnefni eru optast nær torskiiin;
6