Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1913, Side 20

22
þrælum Hjörleifs. Eru þau munnmæli að öllum líkindum allsendis
óáreiðanleg, sennilegast röng, nema um örnefnið Halldórsskoru,
sunnan í Dalfjalli, einn af þrælunum hét einmitt Halldórr. Um
Halldórsskoru segir síra Jón Austmann svo: »Sunnan á móti niður
í hömrum fjalls þessa (o: Dalfjalls) er hilla nefnd Halldórsskora,
litlu grasi en mikiili Baldursbrá vaxinn. í ofanferð þangað niður
í tóna tjáist mjög so voðalegt og tæpt um að tebla, hvörsvegna
hinn mannvænlegasti piltur, sem þangað vildi komast enn fór lítið
afvega, hrapaði ofann fyrir, samastaðar geysiháu hamra, í minni tíð
hér þatin 11. October árið 1833«. — Nú má ganga að þvi vísu að
þeirra af nöfnum þrælanna, er Landbn. greinir, hafi einmitt þess
vegna verið getið, að sömu nöfn voru til í örnefnum á Heimaey;
má því óhætt ætla að þar hafi verið örnefni kend við Skjaldbjörn,
Geirröð og Drafditt, Dufþak og Halldór, — hverir sem þeir annars
hafa verið og hvort heldur þau munnmæli hafa verið rétt eða eigi, að þeir
hafi verið meðal þræla þeirra er þeir Ingólfur drápu. Nafnið Hall-
dór er svo algengt að ekki er víst um að örnefnið Halldórsskor sé
svo fornt sem vera ætti, ef sögnin í Lnb. ætti að hafa stuðst við
það; en séu til á Heimaey örnefni kend við Skjaldbjörn, Geirröð eða
Ðrafditt, má reiða sig á, að þau séu að minsta kosti eins gömul og
sögn Lnb um þrælaheitin. Að nokkrar af úteyjunum dragi nöfn
sín af þrælunum, kemur ekki til nokkurra mála.
3. Landnám.
Sturla lögmaður Þórðarson virðist hafa haft allglöggar sagnir úr
Vestmannaeyjum, er hann reit frásögnina um þræladrápið þar í
Landnámabók sína. Má því ætla að sögusögn hans um landnám
þar í eyjunum sé ekki á slæmum heimildum bygð, en hún er
svona:1) »0»mr anaudgi son Bardar Barekss(onar) brodir Hallgrims
Svidbalka bygdi fyst VestmaNeyiar eN adr var þar veidistaud ok nitil
vetroeta edr engi. hans d(ottir) var Halldora er atti Eilifr Vala-
brandsson«. Hvergi gerir Sturla lögmaður frekar grein fyrir Ormi,
né heldur þessum ættingjum hans, eða tengdasyni, en faðir Eilífs
þessa mun vera Val(l)a-Brandr sá, er Sturla getur í 344. og 379. kap.
sem sonar Ásdísar (Áldísar) dóttur Ófeigs gi’ettis, Einarssonar, öl-
visson barnakarls. Kona Valla-Brands, og líklega móðir Eilífs, þótt
þess muni hvergi getið, var Þuríðr dóttir Ásnýjar Flosadóttur, Þor-
bjarnarsonar hins gaulverska, sem Sturla greinir í 359. kap.
Maður Ásnýjar, og líklega faðir Þuríðar, er í 315. kap. Land-
’) Kap. 351, Landnámabók I—III, bls. 220.