Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Árgangur

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1921, Blaðsíða 33

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1921, Blaðsíða 33
33 að hann hafi fyrstur bygt hana. — Páll lögmaður andaðist í þessu tjaldi sínu á alþingi 2 árum áður, 18. júli 1727. Magnús varð lögmaður sunnan og austan 1732, 3 árum áður en búðaskipunin var rituð. Hann gegndi þessu embætti hálfan þriðja tug ára, til 1756, að því ári meðtöldu, en 1757 varð hann, fyrstur allra is- lenzkra manna, amtmaður og gegndi því embætti til æviloka; dó 3. nóv 1766. — Eftir að hann var orðinn amtmaður hefir hann sjálfsagt verið í »amtsmannsbúð« timburhúsi því er reist hafði verið á Þingvelli skömmu áður1. Magnús var settur amtmaður 1752 og hefir sennilega verið í amtmannsbúð á þeim þingum2. Þeir B. G. og S. G. marka búð þessa (13.) á uppdrætti sína og kalla hana búð Hjalta Skeggjasonar, S. G. þó með ?, og gizkar á, að hún hafi fremur verið búð Hjaltdæla; sbr. útg. í Alþst., með búðaskránni, og bls. 19 í því riti. Setja þeir þetta nafn samkvæmt katastasis frá 1700, þar sem svo stendur: Hialta Skeggiasonar bud var næst nordur undan Lögrettunne. — Raunar verður það hvorki rengt nje sannað, að Hjalti hafi haft búð hjer. — En á spássíunni á uppdrætti sínum hefir S. G. ritað: Magnúsar Step- hensen = Hjalta; og á frumuppdrætti þeim er getið var á bls 21, skrifar S. G. við þessa tótt: Magnúsar Stephensem búð. Þetta er óefað rjett. Ölafur Stephansson amtmaður og stiftamtmaður, faðir Magnúsar, var tengdasonur Magnúsar Gíslasonar og bar Magnús nafn móðurföður síns. Um það leyti, er Magnús Gíslason varð skipaður amtmaður, var Olafur tengdasonur hans skipaður varalög- maður (17. apr. 1756) og var það unz hann var 1764 skipaður aðstoðarmaður Magnúsar amtmanns, tengdaföður síns; hafði hann jafnframt fyrirheit um amtmannsembættið eftir hann og tók við því þá er hann dó. Sennilega hefir hann haft búð Magnúsar Gisla- sonar eftir hann og síðan tekið við amtmannsstofu eftir hann, 1766. 1) Sbr. ferðabók Eggerts og Bjarna bls. 1030: „Paa den veatlige Bredde af Aaen, staaer Lavretten, nnomstunder opbygget af Temmer ligesom og det Huus, som Amtmanden bruger, medens Altbinget staaer, og hvor Overretten holdes". Sbr. enn fremur ísl. beskr I., bls. 148. — Á meðal annara upplýsinga, er S. G. hefir eftir Árna byskupi Helgasyni um Þingvöll (ca. 1792), sbr. hjer að framan, bls. 23, stendur: „Þar stóð þá amtmannsbnð, sem kölluð var amtmannsstofa, hvítt og skinið timburhús; það stóð nálægt lögrjettunni (sagði hann)“. — I afskrift þeirri af búðarskipuninni frá 1700, sem S. G. nefnir útskýring Guðmundar Skagfjörðs (sbr bls. 18—19) stendur: „Gissurs hvíta búð var þar sem amtmanns tjaldaða búð stóð 1750, en þar sem timburhúsið nú stendur var búð Geirs goða, hvar Kristófór Heide- mann setti sina búð 1700“. — Yerður vikið að þessu nánar siðar, er rsett verður um búðatóttirnar i Þinginu, 28. og 30. búð. 2) Um þá'Pál og Magnús lögmenn. Sjá Safn II., 144—147 og 151—153. 3
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.