Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Árgangur

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1921, Blaðsíða 55

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1921, Blaðsíða 55
55 34. Syðsta búðartóttin undir hallinum, 23,60 m. beint suðvestur af 33 tótt, er uppi við hann, áþekk 33. tótt, og snýr eins. Dyr eru á suðvestur-hliðvegg, um frá norðausturgafii. Veggirnir eru all- glöggir og ekki fornlegir; 1. að utan 8,20 m., en breidd 4,70 m., en að innan er 1. 4,80 m. og br. 2. m. Ekki er það neitt efamál, hver átt hefir þessa búð. »Nicolasar Magnussonar syslumanns i Rangarþinge Bud stendur þar fyrer sunn- ann (þ. e fyrir sunnan 33. búð) upp under Hallenum», segir búða- skipunin frá 1735, og er henni þar með lokið. Nikulás var sýslumaður í Rangárvallasýslu, fyrst hálfri, frá 1727, og síðan allri, frá 1730, til þess er'hann druknaði hjer á Þingvöllum i gjá þeirri, sem nú er við hann kend, austanvið Spöngina (»Lög- bergf); var það nóttina milli 23. og 24. júlí 1742, meðan hann dvaldi á alþingi. Eru greinilegar frásagnir um þann atburð í ýmsum rit- um* 1. — Nikulás var kominn í beinan karllegg af Guðbrandi Hóla- byskupi Þorlákssyni og var faðir Þorleifs landsþingsskrifara, sem átti 15 búð, eins og sagt var hjer að framan, bls. 35. Eftirmenn Nikulásar í embættinu voru Þorsteinn Magnússon, þremenningur við Nikulás og einnig kominn í beinan karllegg af Guðbrandi byskupi, og síðan tengdasonur Þorsteins, Jón Jónsson á Móeiðarhvoli, faðir þeirra systra, Ragnheiðar, móður Þorsteins Helgasonar í Reykholti, og Valgerðar byskupafrúar, Hannesar Finnssonar og Steingríms Jónssonar; er því margt stórmenni af Jóni sýslumanni komið, en sjálfur var hann af Einarsnessætt í beinan karllegg2. — Ekki er ólíklegt að þeir Þorsteinn og Jón kunni að hafa tjaldað búð þessa eftii' Nikulás, en ekkert verður fullyrt um það. Búðartótt þessi er mörkuð á alla uppdrættina. S. G. ætlar að hjer hafi verið Rangæingabúð, svo sem sagt var í greininni hjer á undan um 33. búð, sem þar var sögð líklegri en þessi til að hafa verða nú sjeðar þarna neinar slíkar minjar og sist svo að ákveðnar verði. — S. ö. hefir gert slíkt hið sama allviða á nppdrætti sinum og ern þau merki hans gerð með smádeplum einum á hans nppdrætti, en i útgáfunni er víðast hvar settur grænn litur i að auki, samkvæmt eftirmynd Ben. Gröndals. — Shr. niðnrlagið af eftirmála S. G. við Alþ.st., bls. 66: »Eg hefi sumstaðar sett búðamyndir, enda þó eg hafi ekki verið viss um að þar hafi verið búðir«, o. s. frv. — Rjett fyrir norðaustan þessa tótt, 33.. er nýlegt smábyrgi undir bergmös nokkurri; mun vera smalabyrgi smalans á Brúsastöðum; ærnar þaðan eru stundum hafðar hjer í gjánni og Þinginu um sauðburðinn. Ekki verður sjeð, að hjer hafi áður verið eldra mannvirki. 1) Sbr. Sýslum.œfir, IV., bls. 487—492, og rit þau sem þar er visað til. Viðvikjandi staðnum sjá brjef Einars prófasts Einarssonar hjer á eftir. 2) Sjá um þá Þorstein og Jón sýslumenn i Sýslum.œfum, IV., bls. 493—497
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.