Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1921, Blaðsíða 91

91
verið svo nærri lögbergi, að Sturla hafi snúið máli sínu til þeirra,
sem voru þar eða voru að koma þangað, enda er það gefið í skyn,
og lögberg því verið vestan ár, nærri Hlaðbúð. En eins og báðir
þeir Olsen og Finnur taka fram, eru þau orð, sem alt er hjer und-
ir komið og hjer eru sett með smærra letri, ekki í Króksfjarðarbók,
eldri 8kinnbókinni (frá miðri 14. öld), heldur í hinni yngri, Reykjar-
fjarðarbók (frá siðari hluta 14. aldar). Olsen (og þeir Gr. og K.)
álíta, að orðin sjeu samt upphafleg og hafi fallið burt í Króksfjb.,
»enn hitt óskiljanlegt, að nokkur hafi farið að bæta þeim við, hafi
þau ekki staðið hjer upphaflega« (B. M. 0.). Finni þykir »vel hugs-
anlegt<, að orðunum hafi verið skotið inn í; að öðru leyti skal hjer
ekki farið út í röksemdir hans þessu viðvíkjandi.
Jeg fyrir mitt leyti álít, að þessi umræddu 5 orð sjeu ekki upp
hafleg og að þau eigi hjer mjög illa við. Mjer þykir augljóst af
allri frásögninni, að þeir höfðingjarnir, Sturla, Brandur byskup og
Jón Loptsson hafi allir verið staddir að lögbergi og talað þar allir,
en hitt afar ósennilegt og óeðlilegt, að Sturla Þórðarson hafi farið
að »senda þeim tóninn« þangað frá búðarvirki sínu í nánd eða þeir
hafi farið að kalla svör sín upp í búðarvirkið til hans. Niðurlagið
á frásögninni: »Siþan gengo menn fra logbergi oc heim til bvða«,
benda ótvírætt á, að þetta samtal þeirra þriggja hafi alt farið fram
að eða á lögbergi. Að komast svo að orði, að Sturla hafi geugið
fram, er öldungis eðlilegt og venjulegt mál enn í dag. — Innskotið
er hjer hreinasta rangfærsla og engu betra en annað innskot i sömu
skinnbók rjett á eftir, um að mönnum hafi oft leiðst að heyra á
tölur Sturlu. Að slíkt hafi staðið upphaflega í þessari frásögn er
vitanlega óhugsandi, en ekki ólíklegt, úr því að það nú og er þar,
að einhver hafi kunnað að skjóta því inn, af einni eða annari,
ómerkilegri ástæðu.
Um þennan stað álít jeg því, að hann gefi enga sönnun fyrir
því, að lögberg hafi verið vestan ár.
Þessi atburður var á alþingi 1181. — Næsti staðurinn er frá-
sögn frá alþingi 1216; er hann i I. b , bls. 328, i sömu útgáfu af
Sturl.-s. og er um son Sturlu, Snorra, og bræður hans, Þórð og Sig-
hvat, að sumu leyti. Þar segir svo: »Snorri let gera bvð þa vpp
fra logbergi, er hann kallaði Grylv. Snorri reið vpp með DC manna,
ok voro LXXX Avsimanna i flokki hans alskialldaðir. Brœðr hans
voro þar badir með miklo lidi. Allir voro þeir firir vestan o«. —
Þess má geta til skýringar, að Snorri átti ura þetta leyti í deilura
um arf mikinn við Magnús goða, son Guðmundar griss og Solveigar
Jónsdóttur Loptssonar; hafði Snorri látið dæma Magnús sekan skóg-