Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1921, Blaðsíða 44
44
tvær eru einu búðirnar, raeð hlöðnum veggjum, sem hún sýnir;
annars sýnir hún eintóm tjöld, lögmanns og varalögmanns, Hóla-
byskups og landfógeta, og 7 ónafngreind, auk þeirra 6, er áður var
getið. Lögrjettu sýnir hún einnig, en sem tjald, með klukku á gálga
fyrir dyrum úti; stendur það all-langt frá ánni, að vestanverðu við
hana. Helzt virðist myndin gerð eftir minni, af lítt kunnugum og
lítt kunnandi manni, því að hún er frámunalega illa gerð og röng1.
Það er athugavert i þessu sambandi, sem tilgreint var hjer að
framan úr afskrift Guðm. Skagfjörðs af búðaskipuninni frá 1700r
þar sem hann segir, að timburhúsið, er kallað var amtmannsstofa,.
eftir því er Árni byskup Helgason sagði S. G., hafi staðið þar er
Christopher Heidemann hafði áður sína búð, en hin tjaldaða amtmanns-
búð hafi ekki verið þar, heldur, eins og í frumritinu af búðaskipun-
inni stendur, næst fyrir vestan (hjer víst = sunnan), þar sem búð
Grissurar hvíta var. En hvar var þá amtmannsstofa — Heidemanns-
búð — Geirs-búð? Var hún þar sem búðartóttin 30. sjest nú, eins
og S. G. segir? Og hefir þá amtraannsbúð 1700 (hin tjaldaða) —
Gissurar-búð verið (samkvæmt búðaskipuninni) þar sem tótt 31. er?
Kálund segir í Isl. beskr. I, bls. 148, að bent sje á amtmannsbúðar-
tóttina fyrir vestan ána, nokkuð á ská gegnt byskupabúð. Það
verður varla unt að fara mikið eftir því i þessari tóttaþyrpingu og
líklega er þetta alveg marklaust, bygt á uppdrætti B. G. eða því
er B. G. hefir skrifað á hann (sbr útg. Kálunds af honum, III. á
honum), að því er helzt má ætla, en ekki neinni lifandi sögusögn á
staðnum; en B. G. hefir sýnilega skrifað þetta eftir búðaskipuninni
1700 og tilvísun S. G.; en hvað S. G. hafði fyrir sjer, fyrir því ger-
ir hann þau rök í Alþst, bls 12, sem áðan var bent á: búðaskip-
unin frá 1700, afstaða tóttanna við hallinn, borin saman við hana,
og svo þessi ónákvæma, gamla mynd. Virðist því ekkert lið að
orðura Kálunds um þetta, nje því er B G. hefir skrifað á uppdrátt
sinn. — Orð Guðm. Skagfjörðs eru óyggjandi, að timburhúsið »amt-
mann8stofa« hafi staðið þar sem Heidemanns búð hafði staðið áður,.
en ekki þar sem amtmannsbúðin tjaldaða hafði verið. Má því telja
vist, að ekki sjáist nú glöggar veggjaleifar af Heidemanus-búð
(Geirs-búð), en því gleggri af amtmanns-búðinni hlöðnu og tjölduðu
(Gissurar-búð). En eins og sjá má af iýsingunni af 30. (Heidemanns-
búð (= Geirs-búð) S. G.) er sú tótt mjög óþessleg, að amtmanns-
stofan hafi verið þar. Hún er blátt áfram sjálf órækur og áþreifan-
legur vottur um það, að þar hefir ekki amtmannsstofa — Heide-
1) Sbr. Isl. beskr. I, bls. 148, n. J).