Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Árgangur

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1921, Blaðsíða 11

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1921, Blaðsíða 11
11 taca daga cavp vm engi verk«. A mörgum fornum búðastæðum hafa vafalaust verið bygðar þær búðir, er nú sjást tóttir eftir, en ekki fyr en um 1691, og líklega sárfáar fyr en að loknum fyrsta fjórðungi 18. aldarinnar. Svo segir Jón prófaatur Halldórsson í Hirðstjóra-anndl1 2: »Anno 1691 aflagðist að tjalda um alþing hirðstjórabúðina í öxarár-hólma, en amtmaður og landfógeti Heedemann ljetu hlaða veggi að búðum sínum fyrir vestan á og yfirtjalda þar (rjettara: þær?) með vaðmál- um, sem enn nua við helzt.* — Jón var heyrari við Skálholts-skóla þetta ár, 1691, og hefir líklega komið á alþing þetta sumar; vist er frá8ögn hans óyggjandi. Það er eftirtektar vert, að búðaskipunin frá 1700 nefnir engar aðrar nýjar búðir þá á Þingvelli en þessar tvær, amtmanns-búð og Heidemanns-búð, en einmitt við þær miðar hún allmargar (7) forn- ar búðir. í annan stað lítur beinlínis svo út af frásögninni um þessa búðabyggingu 1691 sem hjer sje um nýlundu að ræða; siðustu orðin: »sem enn nú við helzt«, hafa raunar getað átt við þessar tvær búðir einar, hvað sem var að segja um búðir annara, því að þótt Heidemann tjaldaði ekki þessa búð eftir 1693 og þótt hún sje talin í búðaskipuninni frá 1700 svo sem hafandi verið til, en ekki ver- andi til þá. hefir Paul Beyer, sem varð landfógeti 1707, og síð- an fyrstu eftirmenn hans í embættinu getað notað þessa sömu land- fógetabúð. En í búðaskipuninni frá 1735 segir: »Fogeta Budenn er nordur leingst vid fossenn, á Eirenne, sem liggur fyrer nedan Logriettuna; þá var fogete Christian Lúxtorph3.* Ekki bendir það til, að Heidemanns-búð hafi verið haldið við. Sennilegast að hún hafi verið ónotuð 1693—1707, meðan enginn landfógeti var, og al- drei endurreist síðan. En frásögnin í Hirðstjóra-annál, einkum það, að því er lýst, hversu þessar tvær búðir voru gerðar, bendir til að þetta hafi þá ekki verið algengt; því að ekki eru þessar búðir gerð- ar öðruví8 en helzt má ætla að fornar búðir og nýjar hafi jafnan verið gerðar. Enn fremur er eftirtektarvert, hve fáar búðir búða- skipunin frá 1735 nefnir; er svo að sjá af henni, að þá hafi ekki fleiri búðir verið tjaldaðar en þær er nú getur um: amtmannsbúðin, 3 búðir, sem lögmenn höfðu bygt, búðir landfógeta og landþings- skrifara og 4 sýslumannabúðir. Nú segir í alþingisbókinni fyrirþað 1) Safn II., bl». 770-71, sbr. bls. 139. 2) Líklega um 1730. 3) Sjá um Christian Luxtorph (Luxdorf) Safn II, bls. 783—84. Hann var landfógeti 1727—39. — Engar leifar sjást nú þessarar búðar hans á eyrinni. — Sbr. ennfremur greiaina um 19. búð hjer fyrir aftan.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.