Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Árgangur

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1921, Síða 11

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1921, Síða 11
11 taca daga cavp vm engi verk«. A mörgum fornum búðastæðum hafa vafalaust verið bygðar þær búðir, er nú sjást tóttir eftir, en ekki fyr en um 1691, og líklega sárfáar fyr en að loknum fyrsta fjórðungi 18. aldarinnar. Svo segir Jón prófaatur Halldórsson í Hirðstjóra-anndl1 2: »Anno 1691 aflagðist að tjalda um alþing hirðstjórabúðina í öxarár-hólma, en amtmaður og landfógeti Heedemann ljetu hlaða veggi að búðum sínum fyrir vestan á og yfirtjalda þar (rjettara: þær?) með vaðmál- um, sem enn nua við helzt.* — Jón var heyrari við Skálholts-skóla þetta ár, 1691, og hefir líklega komið á alþing þetta sumar; vist er frá8ögn hans óyggjandi. Það er eftirtektar vert, að búðaskipunin frá 1700 nefnir engar aðrar nýjar búðir þá á Þingvelli en þessar tvær, amtmanns-búð og Heidemanns-búð, en einmitt við þær miðar hún allmargar (7) forn- ar búðir. í annan stað lítur beinlínis svo út af frásögninni um þessa búðabyggingu 1691 sem hjer sje um nýlundu að ræða; siðustu orðin: »sem enn nú við helzt«, hafa raunar getað átt við þessar tvær búðir einar, hvað sem var að segja um búðir annara, því að þótt Heidemann tjaldaði ekki þessa búð eftir 1693 og þótt hún sje talin í búðaskipuninni frá 1700 svo sem hafandi verið til, en ekki ver- andi til þá. hefir Paul Beyer, sem varð landfógeti 1707, og síð- an fyrstu eftirmenn hans í embættinu getað notað þessa sömu land- fógetabúð. En í búðaskipuninni frá 1735 segir: »Fogeta Budenn er nordur leingst vid fossenn, á Eirenne, sem liggur fyrer nedan Logriettuna; þá var fogete Christian Lúxtorph3.* Ekki bendir það til, að Heidemanns-búð hafi verið haldið við. Sennilegast að hún hafi verið ónotuð 1693—1707, meðan enginn landfógeti var, og al- drei endurreist síðan. En frásögnin í Hirðstjóra-annál, einkum það, að því er lýst, hversu þessar tvær búðir voru gerðar, bendir til að þetta hafi þá ekki verið algengt; því að ekki eru þessar búðir gerð- ar öðruví8 en helzt má ætla að fornar búðir og nýjar hafi jafnan verið gerðar. Enn fremur er eftirtektarvert, hve fáar búðir búða- skipunin frá 1735 nefnir; er svo að sjá af henni, að þá hafi ekki fleiri búðir verið tjaldaðar en þær er nú getur um: amtmannsbúðin, 3 búðir, sem lögmenn höfðu bygt, búðir landfógeta og landþings- skrifara og 4 sýslumannabúðir. Nú segir í alþingisbókinni fyrirþað 1) Safn II., bl». 770-71, sbr. bls. 139. 2) Líklega um 1730. 3) Sjá um Christian Luxtorph (Luxdorf) Safn II, bls. 783—84. Hann var landfógeti 1727—39. — Engar leifar sjást nú þessarar búðar hans á eyrinni. — Sbr. ennfremur greiaina um 19. búð hjer fyrir aftan.
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.