Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Árgangur

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1921, Blaðsíða 45

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1921, Blaðsíða 45
45 manns-búð — Greirsbúð verið. Miklu fremur gæti hún verið tótt amtmannsbúðar hinnar hlöðnu og tjölduðu. En ef svo væri, þá ætti þessi tótt 28., einmitt að vera búðarstæðið, þar sem amtmanns- stofan, timburhúsið, var bygt, en búð Christophers Heidemanns hafði verið áður, og að því er katastasis frá 1700 hermir, búð Geirs goða í fornöld. Þetta kemur mætavel heim við alt útlit hennar, svo sem því hefir nú verið lýst hjer, veggirnir útfiattir og óljóst hvar dyr hafi verið, garðurinn langsum liklega hlaðinn sem undirlag undir gólfbitana. Eins og skýrt var frá hjer að framan, segir Jón prófastur Halldórs- son í Hitárdal, að þessar búðir, sem hjer eru taldar 28. og 30., sjeu hlaðnar sumarið 1691. Höfundur búðaskipunarinnar frá 1700, Sigurður Björnsson var þá lögmaður og var vitanlega vel kunnugt um þetta. I þessari búðaskipun eru þessar tvær búðir einmitt nefndar, amtmannsbúð svo sem verandi til enn árið 1700, og »Christopher8 Heidemanns bud« svo sem hafandi verið þá (»Þar var« o. s. frv.). Þetta kemur heim; Heidemann tjaldaði þessa búð sína aðeins 3 sumur, því að sumarið 1693 var hann síðast á alþingi. Fór hann utan þetta sumar og varð amtmaður í Noregij dó í Kaupmannahöfn 1703. Hann kom hingað fyrst 1683; var skipaður í embættið 5. apr. það ár1 2. Aður en hann bygði þe3sa búð, 1691, virði8t hann hafa hafst við í hirðstjórabúðinni um þingtímann. — Hinrik Bielke dó 16. marz 1683. Hann hafði verið hjer höfuðs- maður í 33 ár og var hinn síðasti. Þá var breytt um stjórnarfyrir- komulagið og var Heidemann fyrstu árin bæði landfógeti og gegndi störfum amtmanns og stiptbefalingsmanns. Stóð þessi breyting í sambandi við, að einvaldsstjórnin komst á. Fyrsti stiftbefalings- maður var Ulrik Christian Gyldenlove, sonur Krisjáns 5.; skipaður 26. jan 1684. Hann kom aldrei sjalfur til íslands, og enginn næstu eftirmanna hans kom nokkru sinni á alþing, en PeterRaben, er varð stiftbefalingsmaður næst á eftir Gyldenlove, komst til Hafnarfjarðar fyrsta sumarið, 1720. Gyldeniove dó 8. des. 1719. — Fyrsti sjerstaki amtmaðurinn var Christian Múller, skipaður 21. apr. 1688. Kom hann hingað um sumarið sama ár, og hafa þeir Heidemann sennilega verið þá báðir í hirðstjórabúðinni, og sömu- leiðis næstu 2 sumur, en siðan unað þvi betur, að tjalda sína búð- ina hvor, og látið byggja þær hjer fyrir vestan ána sumarið 1691; og lögrjettu ijetu þeir þá setja þak á. Mun Heidemann mest hafa gengist fyrir þessu8. Sbr. enn fremur það er sagt var hjer að 1) Sjá nm hann í Safni II. 754—757 og 777—779. 2) Sjá Safn II, 778 (og 139).
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.