Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Árgangur

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1921, Blaðsíða 67

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1921, Blaðsíða 67
67 En bæði er það, að það er mjög óvíst eftir rannsókn og skýrslu S. V., að hjer hafi verið þrír sammiðja hringir, og í annan stað er það mjög ólíklegt að lögrjettan hafi í fornöld eða nokkru sinni Bíðan verið á Spöng nni. Eins og S V. sjálfur hefir álitið og Ká- lund og S. G. áður, og fært rök fyrir, er óhætt að telja vist, að lögrjettan hafi þá verið á vöilunum, venjulega að minsta kostí1. Vegna staðhátta hefði ætíð verið óhentugt og jafnvel bættulegt að hafa lögrjettu hjer á Spönginni — Á því er ekkert byggjandi í þessu sambandi, að Spöngin er oft, og hefir verið síðustu öldina að minsta kosti, nefud Lögrjettuspöng2 3. Raunar er það nafn komið til af þessu hringmyndaða mannvirki sennilega; þar hafa menn þózt sjá »lögrjettu«, eða »dómhring«s og nefnt Spöngina og Lögrjettu- spöng, en stundum Lögberg, því að þeir álitu, að lögrjettan hefði ætíð dæmt dóma og það á Lögbergi. — Ferhyrndu tóttina álitu menn vera búðartótt; Einar próf. Einarsen heyrði hana nefnda Skapta- búð þegar hann var á Þingvöllum, 1822—28; iíklega hafa menn kent hana við hinn fræga lögsögumann, þar eð hún var á »Lög- bergi«; í Þjóðólfs-ritgerðinni, sem getið er hjer í athugasemdum neð- anmáls, er hún sögð vera frá seinni tímum, en þó kölluð Alls- herjarbúð. Kálund lýsti mannvirki þessu í ísl. beskr. L, 134, og gizkaði á (bls. 141), að ferhyrnda tóttin hefði verið búð og hringurinn jafn- vel virki (?), kunnað að vera Byrgisbúð (?), = Svinfellingabúð (?), með því búðarvirki Orms og Þórarins (??), sem getið er í Sturl.s.; sbr. enn fremur bls. 106—107, þar sem hann gerir grein fyrir á hverju hann bygði þessa ágizkun. Sagt er frá því í Njáls-s., 136 k., að FIosi Þórðarson á Svína- felli hafi látið tjalda Byrgisbúð, áður hann riði til þings, brennu- málaþingsins. Þar segir ekki, hvar sú búð var, hvort hún var hin venjulega búð Flosa, þ. e. Svínfellingabúð. Það álítur Kálund þó. En einmitt það, að höfundurinn tekur sjerstaklega fram, að Flosi hafi tjaldað Byrgisbúð í þetta sinn, sýnist fremur benda til, að hann hafi ekki haft það fyrir venju; jafnvel sýnist næsta setning: »en Austfirðingar riðu til sinna búða«, benda til, að það hafi Flosi ekki gert er hann ljet tjalda Byrgisbúð. 1) Árb. 1880—81, 25—28, Isl. beskr. I., 119 o. 8. frv., Alþst. 41—46. 2) Isl. beskr. I., bls. 141. 3) Sbr. sóknarlýsing sjera Björns Palssonar frá 1840 (Isl. beskr. I., 139), ritgerð nm Þingvöll í Þjóðólfi 1851, bls. 270, Alþst., uppdráttinn m. skrá (nr. 76), og bls. 48- 49. B. G. nefnir þetta einnig „dómhring“ á nppdrætti sínum, og enn i dag kalla snmir knnnugir þetta „dómhringinn á (Lögrjettu-)Spönginni“.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.