Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1921, Page 61

61
stöðum hjer, norðan vegarins, nefnilega fyrir vestan óg austan læk
þann, er hjer fellur í ána og er framrás vatnsins úr gjánum1. Að
vestanverðu vottar helzt fyrir búð á 3 stöðum þar sem talan 43 er
við 2 búðir hálfar á uppdrætti S. G. aftanvið Alþst., og þar sem
talan 46 er á sama uppdrætti. — Að líkindum eru þetta búðatóttir
þær, er áður var sagt, að Kálund nefndi í ísl. beskr. I., bls. 98.
En hvort hjer hafi verið búð Hólmsteins Spak-Bersasonar og Njarð-
víkingabúð, eins og S. G. gizkar á, sbr. skrána með uppdrættinum
og bls 23 í Alþst, um það er ekki unt að segja neitt með rökum.
Að austanverðu við lækinn eru 2 þústir ógreinilegar, er kunna að
vera eftir búðir; mun það vera þar sem S. G. markar óglögga búð
(eða búðir) og ætlar verið hafi Hofsverja búð, sbr. 45 á skránni og
og uppdrættinum og bls. 23 í Alþst. — Allar aðrar tóttaleifar hjer
um kring og í túninu, sem S. G. hefur markað á uppdrátt sinn (44
og 47—52 á uppdr. og skránni) og ritað um í Alþst., eru nú
horfnar. Engar þeirra hefir B. G. markað á sinn uppdrátt, hvorki
sem glöggar nje óglöggar2.
Milli Flosagjár og akvegarins, er hjer var gerður 1907 (Kon-
ungsvegar), og sunnanvert við kjaftinn á Brennugjá, eru á 2 stöð-
um móaþústir, er kunna að þykja bera vott um forn búða-
stæði; liggur vegurinn jafnvel gegnum hið syðra. Engar tóttir
eru markaðar hjer á uppdráttunum. — Nokkru fyrir norðan nyrðri
þústina, og norðan Brennugjár-kjaftsins, en vestan vegarins, er hóll
einn, sem glögt er markaður á uppdrætti S. G. og á uppdrætti. S.
V. eða mynd, sem er aftanvið Árb. 1880—81, en ekkert er hann
merktur. S. G. getur um þennan hól á bls. 44 í Alþst., og að sum-
ir segi að hann sje haugur Þorleifs jarlsskálds. — í rauninni er
hóll þessi ekki óþesslegur, að hann hafi verið orpinn yfir dauðan
mann í heiðni, og rannsakaði jeg hann því 26.-27. ág. 1920. —
Rannsóknin leiddi ekki í ljós, að hjer hefði með vissu verið haugur,
og ekki heldur, að hjer hefði verið búðartótt, en að hjer væru þó
leifar einhvers mannvirkis, og að líkindum umturnaðar fyrir löngu.
— Líkara þykir mjer samt til, að einhver eða einhverir hafi verið
hjer heygðir, en að hjer sje leifar af búðartótt
1) Eins og menn sjá er stranmnr í vatninu i Flosagjá og enn meiri i Nikulás-
argjá, sem nú er kölluð; hefir þetta vatn framrás hjer og viðar. En þetta vatn er
einkum lækur sá, er rennur um Leirurnar svo nefndu fyrir innan Fögruhrekku, og
myndast fyrir ofan Almannagjá úr mörgum giljum. Shr. uppdrátt herforingjaráðsins,
36 S A.
2) Geta má þess fyrir seinni tima menn, að tótt sú sem er austan við lækinn,
en snnnan vegarins, kvað vera eftir kofa, er sjera Jens Pálsson hygði þar og gerði
i tilraunir með silnngaklak.