Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Ukioqatigiit

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1921, Qupperneq 73

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1921, Qupperneq 73
73 haugur hafi verið á hólmanum1. — Fjelst Kálund þá á að þetta myndi rjettara hjá S. G. en sjer2 3 * * * *. Það mun hvergi vera hægt að fá vitneskju um það af fornum ritum, hvenær lögrjettan hafi verið flutt í þennan hólma, sem búða- skipunin frá 17UO segir að hún hafi verið færð af 1577 og kallaður sje Kagahólmi. S. G. ætlar, að hún hafi verið í öxarárhólma 1213—14 (en þó eftir Sturl.-s. uppi á völlum 1234), og einnig megi ráða af Þingskapaþætti (Kb, bls. 39?), að hún hafi verið í hólmauum »seinast þegar Grágás gilti sem lögbók*. Fyrir því eru víst engar líkur, að neinn lögrjettu-flutningur hafi átt sjer stað á þeim tímum, og ekki er mjer kunnugt um á hverju það er bygt, að lögrjettan hafi verið búin að vera »lengi« á þessum hólma, sem hún er sögð fiutt úr 1577, eða 1579, eftir því er Guðbr. Vigfússon segir (í Origines I., 335). A.f vitnisburði Svarts prests Árnasonar, prentuðum í Morðbrjefa- bæklingum Guðbrands biskups Þoilákssonar, Rvik. 1902—1906, b!s. 215—216, má sjá, að lögrjettan hefir verið á hólma í ánui í byrjun 16. aldar (1506 ?)8. Nú eru einir 3—4 hólmar fyrir austan aðal-hólmann, og nokkr- ir smáhólmar að auki. Búðaskipunin eldri segir að lögrjettan hafi verið í Kagahólma, en ekki í Þorleifs hólma, sem hún nefnir einnig; og bú*askipunin yngri segir óbeinlínis, að Kagahólmi sje á móts við búðirnar 16—18. (sjá greinarnar um þær hjer að framan, bls. 36-37); hlýtur þar að vera átt við aðalhólmann. Nú er Þorleifs-hólmi nyrztur hólmanna, fyrir aust-norðan Kagahólma. Hafi Þorleifs-haug- ur verið í honum, eða nálægt honum austan við ána, og lögrjettan í Kagahólma þegar á 14. öld, þá kæmi það heim við Þorleifs-þátt, að því er stefnuna snertir, en gera verður þá ráð fyrir því, að Þorleif8hólmi hafi ekki verið orðinn hólmi þá, heldur hafi verið 1) Alþst. 42-44. 2) Isl. beskr. II., bls. 406. 3) Crottskálkur Hólabiskup setti „menn til adgiœtslu — — — svo ad Jon Sig- mundsson fiengie ecke j Lögriettu ad ganga utan i einnm stad. þar sem ein mio bryggia la yfer um ana. Kom þa Jon Sigmundsson ad þessare bryggiu. og þa hann kom ut a tried. þa bafde svo verið um buid eda med farid. ad Jon datt ofan i ana. og hafdi þa ecki stætt verid. Hafdi þa Jon Sigmundsson flotid ad holmenum. og einn sa madur sem j holminum var staddur naadi i harid a Jone. og dro bann upp a holmann“. Svartur prestur gefur þennan vitnisbarð sinn um svofelda frásögn tveggja manna, er nærstaddir voru, og annar þeirra „sagdist hafa verid einn j stöd- unni hia þeim bryggiuendanum. sem i land horfdi. og nidur slapp. þa hann Jon Sigmundsson fiell i hylenn". — Dr. Jón Þorkelsson hefir bent mjer á þennan vitnis- burð.
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.