Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1921, Page 94

94
er þetta: Þeir bræður Sturlusynir, eru ósáttir; annars vegar eru
Snorri og Þórður, hins vegar Sighvatur og Sturla sonur hans. Sig-
hvatur bað því Þórð, »at hann riði eigi til Lad-bvdar ok leti Sturlu
tiallda hana; sagði hann rað, at sinum megin ar væru hvarir«.
»Þorþr bað Sighvat rada vm bvd sem hann villdi«. Snorri hefir því
eflaust verið í buð sinni, »Valhöll«, austan ár---------— Þeir Big-
hvatr (og Sturla, sem vóru vestan ár) letv lysa hernaðar-sdkir at
logbergi a henðr Vatzfirðingum, enn Snorri (sem var austan ár) let
segia til segktar Rafns sona at logrettv«. (sem og var austan ár).
En lögum samkvæmt átti hann að lýsa að lögbergi. Að hann ekki
gerir það bendir enn á, að lögberg hafi ekki verið austan ár,
heldur þá vestan, eins og sagt var, sama sem berum orðum, í stað
þeim, er áðan var greindur. Koma hjer sterkar líkur heim við
fullar sönnur og virðist þessu ekki mælandi í gegn. Finnur sýnist
mjer ekki hafa hnekt með neinum gildum mótrökum röksemda-
færslu B. M. 0, sem hann greinir (Skírnir 1914, bls. 69—70) og
skal jeg að svo stöddu ekki orðlengja frekar um þetta mál með
því að fara nákvæmlega út í hverja setningu Finns, enda er það
að sumu leyti óþarft fyrir mig í þessu sambandi eftir að jeg hefi
látið í ljósi skoðun mína á þvi, hvar »Valhöll« og lögrjetta hafi
staðið og hvar þær hafi ekki staðið. Mjer þykir einsýnt, að Snorra
hefði þótt og orðið það auðgert, að láta segja til sektar að lögbergi,
svo sem lög stóðu til, hefði það verið austan ár, eða á Spönginni,
svo sem Finnur ætlar; Snorri hafði hjer her manns við höndina,
tíu hundruð (stór) að minnsta kosti. En annað mál er, þótt hann
vildi sneiða hjá því að æsa þá Sturlu upp til bardaga á þinginu
með því að láta segja til sektar Hrafnssona að lögbergi, rjett við
búðir þeirra hinum megin árinnar.
Endurminningarnar frá umliðnum öldum og hoi’fnum kynslóð-
um vaka hjá hverjum steini og hverri þúfu á hinum fornhelga al-
þingisstað, og þær gagntaka þá, sem þangað fara að leita sjer
fróðleiks og ununar. Lýsing hans og saga er þáttur úr sögu þjóð-
arinnar, já, margir þýðingarmestu þættirnir í sögu hennar hafa hjer
verið unnir. Fátt er því of vandlega hugað um þennan stað, en
varðar miklu, að alt sje sem sannast sagt og bezt vitað, er honum
kemur við. Getgátur og skáldskapur eru þá helzt til gagns og
ánægju, að heim komi við rjettar undirstöður og ábyggilegar stoðir.