Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Ukioqatigiit

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1937, Qupperneq 89

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1937, Qupperneq 89
89 hafa haft ríkt í huga, er þeir völdu sjer bæjarstæði: lækur er þar enginn nær en í rúmra 100 faðma fjarlægð. Reyndar er lind neðan- vert í túninu, en hún mun þrjóta í miklum þurkum. Það er víst, að um miðja 15. öld hefur verið kallað Þórunnar- holt þar, sem nú heitir Brennistaðir, og töluvert svæði þar um kring. í máldaga Norðtungukirkju frá 1460—70 segir, að kirkjan í Norð- tungu eigi „tveggja mánaða beit í Þórunnarholti sauðfje á veturinn. Hrís öll í Þórunnarholti í millum gatna“. Sjest á þessu, að um nokkuð stórt landsvæði er að ræða, þar sem mörgu sauðf je er þar ætluð tveggja mánaða vetrarbeit, sem ítak í landið, en slík beitarítök voru oftast þannig, að þau voru ekki nema lítill hluti af allri beit, er á land- svæði því mátti hafa, sem ítakið var í. Þetta svæði er ekki hægt að ákveða, en sennilegt er, að það hafi verið mýrasundin og ásarnir upp frá Þverá og upp með Litlu-Þverá og vestan-megin Hamarslækj- ar, en sá lækur er nú merkjalækur milli Hamars og Arnbjargarlækj- ar og rennur skammt frá Brennistöðum, sami lækur og áður var minnzt á. Skógarhöggssvæðið er aptur á móti nokkuð greinilega af- markað. Götur þær, sem átt er við í máldaganum, hljóta að vera göt- ur þær, er skiptast nokkuð fyrir innan Arnbjargarlæk og eru kall- aðar Hamarsgata og Norðtungugata, er liggur sunnar og um túnið á Brennistöðum. Mynda götur þessar þríhyrning þar í ásunum, og verður ein hlið hans Hamarslækur, því að sennilegt er, að við þann læk hafi verið takmörk Þórunnarholts, að minnsta kosti eftir að Hamar byggðist. Um aðrar götur en þessar gat ekki verið að ræða, og sýnir þetta, að Brennistaðir sjálfir og svæðið þar um kring, fyrir norðan, vestan og austan, sem enn er mjög skógi vaxið, hefur þá verið kallað Þórunnarholt, og að þá hefur engin byggð verið á Brennistöðum. Engar sannfærandi líkur treysti jeg mjer að færa fram fyrir nafnabreyting- unni, sem orðið hefur á bæ Þórunnar, en ekki hefur hún orðið fyr en seint á 15. öld, og bærinn þá kominn í eyði, því að ólíklegt er, að hann hafi heitið annað en svæðið umhverfis. Gæti hugsazt, að nafnið væri dregið af skógarviðnum, brenni (= eldivið). Það er enginn vafi á því, að land Þórunnar hefur náð suður til Þverár og þar að, sem Þórunnarhylur er, en hann hefur jafnan verið einn allra bezti veiðihylur í ánni. Hefur hún haft þar laxveiði, og því er hylurinn við hana kenndur. Þá er sagt, að Þórunn hafi átt land ofan til Víðilækjar, og hefur það jafnan verið álitið, að lækur sá hlyti að vera einhver þeirra lækja, er renna í Þverá sunnan Arnbjargarlækjar, og þá ann- að hvort „Keldan“ (Neðraness-lækur) eða „Landbrotið“. Enginn hef- ur samt heyrt nafn þetta á lækjum þessum, og víðivöxtur er þar eng-
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164
Qupperneq 165
Qupperneq 166
Qupperneq 167
Qupperneq 168
Qupperneq 169
Qupperneq 170
Qupperneq 171
Qupperneq 172
Qupperneq 173
Qupperneq 174
Qupperneq 175
Qupperneq 176
Qupperneq 177
Qupperneq 178
Qupperneq 179
Qupperneq 180
Qupperneq 181
Qupperneq 182
Qupperneq 183
Qupperneq 184
Qupperneq 185
Qupperneq 186
Qupperneq 187
Qupperneq 188
Qupperneq 189
Qupperneq 190
Qupperneq 191
Qupperneq 192
Qupperneq 193
Qupperneq 194
Qupperneq 195
Qupperneq 196
Qupperneq 197
Qupperneq 198
Qupperneq 199
Qupperneq 200
Qupperneq 201
Qupperneq 202
Qupperneq 203
Qupperneq 204
Qupperneq 205
Qupperneq 206
Qupperneq 207
Qupperneq 208
Qupperneq 209

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.