Óðinn - 01.01.1929, Blaðsíða 18

18
ÖÐINN
Sjera Einar Friðgeirsson.
Sjera Einar Friðgeirsson á Borg á Mýrum andaðist
12. maí síðastl. — Hann var fæddur 2. janúar 1863 í
Garði í Fnjóskadal, sonur Friðgeirs Olgeirssonar bónda
par og konu hans Önnu
Ásmundsdóttur Gísla-
sonar á Pverá í Dals-
mynni. Sjera Einar út-
skrifaðist úr Reykja-
vikurskóla vorið 1885
og af Prestaskólanum
24. ág. 1887. Sama ár,
11. sept., var hann
vígður aðstoðarprest-
ur til sjera Porkels
Bjarnasonar á Reyni-
völlum, en fjekk 18.
júlí 1888 veitingu fyrir
Borgarprestakalli á
Mýrum, og pjónaði pví
embætti síðan til
dauðadags. Hann hefði
sótt um lausn nú í ár,
og ætlaði pá setjast
að hjer í Reykjavík,
en andaðist áður en pað kæmi í framkvæmd. Hann var
lengi prófastur í Mýrasýsla og var vinsæll maður og vel
metinn. Kvæntur var hann Jakobínu Sigurgeirsdóttur,
bróðurdóttur frú Jakobínu Thomsen, og bjuggu for-
eldrar hennar um eitt skeið á Galtastöðum í Hróars-
tungu, en hún var fósturdóttur Grims Thomsens skálds,
og liflr hún mann sinn. Sjera Einar var fjörmaður og
gáfumaður, glaður í lund og skáldmæltur vel. Geymir
Óðinn fjölda af vísum og kvæðum eftir hann með höf-
undarmerkinu »Fnjóskur«.
hún vera heilbrigð. En hún hefur borið mein
sitt með kjarki og stillingu. Er það býsna sorg-
legt, þegar maður með miklum og góðum hæfi-
leikum og áhuga á, að verða að verulegu liði í
störfum og striði þessa jarðneska lífs, og alt út-
lit fyrir, að hann muni verða mikilhæfur skör-
ungur í verkahring sínum, lamast svo um langa
æfi af sjúkdómum, að hann fær aldrei nolið sín,
og verður að hafa þreytandi hemil á kröftum
sínum og skapsmunum dag eftir dag, og má
varla taka til höndunum til nokkurs verulegs
starfs, hversu mjög sem hann kann að langa
til þess. En hetjuskapur er það, að geta þó
verið glaður í viðræðum og öruggur í anda,
eins og ekkert ami að, og þann hetjudug hefur
mjer virst Þórunn eiga.
»Veldur, hver á heldur«, segir gamalt spak-
mæli. Og það má fullkomlega segja um Rangá.
Þegar Hallur kom þangað fyrir 50 árum, var
þar, eins og fyr er sagt, alt í niðurníðslu, ekkert
hús gat heitið stæðilegt, og lítil rækt í túni og
auðvitað um engar jarðabætur að ræða. Hafði
jörðinni lengi hrakað. Að vísu bjó þar greindur
maður og skáldmæltur og talsvert nafnkunnug-
ur á Hjeraði frá 1786 og langt fram yfir 1800:
Benedikt Grímsson, sonur Gríms prests Bessa-
sonar á Eiðum og Hjaltastað og Oddnýjar dótt-
ur Ara rika á Arnheiðarstöðum, og átti hann
jörðina, en lítill búmaður var hann. Eftir hann
bjó þar Guðmundur sonur hans, gáfumaður og
skáldmæltur vel, fróður og vel að sjer að ýmsu
leyti, einkum í lögum, og fult eins nafnkunnugur
og faðir hans, en enn minni búmaður. Hann
bjó þar lengi og tók tvibýlismenn. Og síðast var
þar orðið þribýli, en alt af var minna og minna
gert jörðinni til bóta, sjerstaklega lítið að bygg-
ingum og ekki meira en minst þótti verða kom-
ist af með.
En eftir að Hallur hafði verið þar í 2 ár, var
kominn þar upp reisulegur bær og nálega hvert
hús bygt upp og síðan unnið að ræktun túns og
engja, sljettað í túni og vatnsveituskurðir grafnir
og flóðgarðar hlaðnir meira en þá tíðkaðist þar
umhverfis. Og síðan hefur Björn sonur hans fet-
að trúlega í fótspor hans, bygt þar stórt og
myndarlegt steinsteypuhús og leitt í það vatn,
sljettað túnið og aukið mikið, o. s. frv., svo að
nú er Rangá meðal hinna myndarlegustu stór-
býla í Fljótsdalshjeraði. Og allan þann tíma
hefur ríkt þar hin gamla ágæta islenska gest-
risni og ótrauð hjálpsemi við hvern, sem í þörf
hefur lent, og leitað þar liðsinnis.
Litið er um atkvæðamenn, er búið hafa á
Rangá á fyrri öldum, svo mjer sje kunnugt. —
Get jeg eigi nefnt nema 2 til, er nálgast það
heiti. Annar er Gísli, sonur Nikulásar bónda í
Reykjahlíð, Einarssonar, Nikulássonar, Þorsteins-
sonar sýslumanns í Hafrafellstungu, Finnboga-
sonar lögmanns Jónssonar og Helgu seinni konu
Nikulásar, dóttur Árna sýslumanns á Eiðum
Magnússonar. Hefur móðurættin eflaust dregið
hann austur og hann átt Rangá og líklega fleiri
jarðir, þar sem hann var kominn af svo mikil-
hæfum ættum. Hann bjó á Rangá á síðari hluta
17. aldar. Hann bjó þar 1681, en hefur líklega
Sjera Einar Friðgeirsson.