Óðinn - 01.01.1929, Blaðsíða 52
52
ÓÐI N N
Björgvin Vigfússon
sýslumaður.
Hann er fæddur á Ási í Fellum í Fljótsdals-
hjeraði 21. okt. 1866, sonur Vigfúsar prest Gutt-
ormssonar og síðari konu hans, Guðríðar Jóns-
dóttur frá Gilsá.
Hann útskrifaðist
úr Reykjavíkur-
skóla vorið 1888
og tók próf í lög-
um við Kaup-
mannahafnarhá-
skóla 4. febr. 1896.
Sama ár varð hann
umboðsmaður
Múlasýslujarða og
dvaldi næstu árin
á Hallormsstað hjá
mágkonu sinni,
frú Elísabetu Sig-
urðardóttur, ekkju
Páls stúdents Vig-
fússonar. Þar
kvæntist hann
frændkonu sinni,
Ragnheiði Einars-
dóttur, bónda og
alþm. Gíslasonar á Höskuldsstöðum i Rreiðdal, en
kona hans og móðir hennar var frú Guorún Jóns-
dóttir frá Gilsá, og eru þau Björgvin sýslumað-
urogfrú Ragnheiður systrabörn. 19. des. 1904fjekk
Björgvin Skaftafellssýslu og 10. sept. 1907 Rang-
árvallasýslu, og hefur gegnt því embælti síðan.
Hann býr á Efra-Hvoli, hefur keypt þá jörð,
reist þar vandað íbúðarhús og gert ýmislegar
jarðabætur. Einnig hefur hann látið mörg fram-
faramál sýslunnar mikið til sin laka. En þó er
það einkum eitt mál, sem hann hefur beitt sjer
fyrir nú á síðari árum, en það er skólamálið.
Hefur hann komið fram með nýja hugmynd um
hjeraðaskóla, sem hann ætlast til að landið reisi,
en sýslurnar reki síðan á þann hátt, að ung-
lingarnir vinni af sjer skólagjaldið. Er þegn-
skylduvinnu-hugmynd Hermanns heitins Jónas-
sonar þar breylt í það horf, að fyrir vinnu sína
í almenningsþarfir innan hverrar sýslu fái ung-
lingarnir ókeypis skólavist í sýslu- eða hjeraðs-
skólanum. Sýslunefnd Rangæinga hefur nú fall-
ist á þessa hugmynd og síðastliðinn vetur fluttu
þingmenn sýslunnar málið inn á Alþing, en ekki
náði það þó fram að ganga að þessu sinni. Var
það borið fram sem heimildarlög fyrir land-
sljórnina til þess að reisa skólahús á landsins
kostnað fyrir þær sýslur, er æskja þess með al-
mennri atkvæðagreiðslu og meirihlutasamþykki,
að taka að sjer rekstur skóla með því fyrir-
komulagi, sem lýst er hjer á undan. Hefur Björg-
vin sýslumaður sýnt, að fyrir landssjóð er það
mikill sparnaður í framtíðinni, að vera laus við
árlegan reksturskostnað skólanna, en sú hug-
mynd mun nú hafa alment fylgi, að unglinga-
skólar þurfi að rísa upp í öllum hjeruðum lands-
ins. Mál þetta á sjálfsagt fyrir sjer að ræðast á
næstu þingum, og fylgi Rangæingar því fast
fram, munu þeir koma því í kring, en eftir því,
hvernig fyrirkomulagið reynist þar, mun það
svo fara, hvort fleiri sýslur taka það upp.
leik þeirra rita. Af síðari tíma skáldum þjóðar-
innar unni hann einna mest Sigurði Breiðfjörð.
Löngu síðar kvað hann við leiði S. Br.:
Meistarinn í ljóðalist
liggur bjerna grafinn.
Bar snemma á því að þessi unglingur hafði
yndi af því að ríma mál sitt, og var hann ekki
gamall þegar ýmsar tækifærisvísur bárust frá
honura. Og um fermingu orti hann Ijóðabrjef
til kunningja síns, sem laglega þótti kveðið af
svo ungum manni. Svo liðu dagar og svo liðu
ár. Og jafnt og þjett óx þráin og þörfin til rit-
starfa og næðis til skáldskapar, en á hina hlið-
ina kölluðu skyldustörf vinnumannsins. En
vonin um bjarta framtíð leyndist þó í dag-
draumunum. Ef til vill kæmi tækifærið og nýjar
leiðir til frama. En skyndilega dró ský á fram-
tíðarhimininn. Því heilsa Magnúsar bilaði svo
átakanlega fyrir innan tvítugt, að hann varð að
liggja rúmfastur kringum 2 ár. Var þá dimt yfir
um tíma, að vera útilokaður frá hinni frjálsu
og óþvinguðu náttúru, sem hafði heillað og laðað
unglinginn og veitt honura drjúga hjálp með
fegurðargjöfum og fyrirheitum. En þegar hann
fór að hressast úr þeirri legu byrjaði hann af
alvöru að fást við ritstörf og jók það síðan æ