Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1884, Blaðsíða 109

109
fórst Haraldur Suðureyjakonungur þá er hann flutti heim
Cecilíu Hákonardóttur gamla, konu sina (1248)1. þ>essi
röst er án efa sú sem um er talað í Eddu-broti gömlu;
hún var svo fræg og voðaleg að af henni gekk saga
svo hljóðandi: „Mýsingr herkonungr tók Gróttu ok
lét mala hvítasalt á skip sín þar til er þau sukku á
Petlandsfirði; þar er svelgr síðan, þvi at sjór fellr í
auga Gróttu; þá gnýrr sjór er hún gnýrr, ok þá varð
sjórinn saltr“. Hér er sagt hvernig forfeður vorir
trúðu að brimhljóðið og sjáfarseltan hefði til orðið.
Grótti var hin fræga kvörn, er Fróði átti Dana-kon-
ungur, og fékk hann kvörnina að gjöf af tröllkonu
þeirri er Hengikeptr hét; kvörninni fylgdu ambáttir
tvær tröllkunnar er hétu Fenja og Menja, og drógu
þær2 3 kvörnina, því að enginn menskur maður gat
dregið hana; en þessar ambáttir hafði Fróði konungur
keypt í Svíþjóð. Fróði lét þær mala gull og frið; en
síðan mólu þær her að Fróða og þá kom Mýsingur sæ-
konungur og tók kvörnina og mól hún hann í sjó.
þetta lítur sjálfsagt til hins mikla gulls er danskir
víkingar fluttu til Danmerkur með ránum út um mörg
lönd, og af þessu er komið hjá oss orðið „fékvörn“.
En þó að Grótti — einnig kvennkent orð: Grótta —
sykki á Petlandsfirði, þá varð hann samt eigi að engu,
því af þessari sögu er svo kallað, að „kvarnir11 séu í
fiska höfðum; þessar kvarnir eru állar saman Grótti,
endurfæddur og óendanlega margfaldur í þorskhaus-
um8; nú sem stendur kvennkennum vér orðið, er vér
1) í Hákonar-sögu stendur að Dynröst sé „fyrir sunnan Hjaltland“,
en það er auðséð að Sturla hefir eigi þekt neitt til; hann getur til
þessa, eins og sést á Orðunum: ,,|>ví at rekinn kom sunnan á Hjalt-
landi“, en það mátti allt að einu verða, þótt Dynröst sé fyrir sunnan
Orkneyjar. Fyrir sunnan Hjaltland er engin röst að ráði.
2) d: möluðu í henni.
3) Eins og vaðsteinn Péturs postula á að finnast í öllum óskabjörnum.