Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1885, Page 12

12
höndum, og sá sem slíka gripi vildi eignast, horfði
jafnvel ekki i að leggja líf sitt í hættu til að ná þeim.
Menn höfðu hið mesta yndi af að ganga til stóðhrossa
sinna og skoða þau. Létu inenn þá opt vel að þeim, svo
sem með því að klappa þeim og strjúka þau1; virðist
svo sem fimleikr, kapp og fjör hestsins, sem honum
er svo eiginlegt, einkum er hann lifir frjáls og óþjak-
aðr af mannahöndum, hafi átt næsta vel við lyndisfar
forfeðra vorra. Menn lögðu stund á, að stóðhestrinn
væri sem beztr, og til þess að hið góða kyn úrættist
ekki, vöndu menn stóðhestinn með hryssunum, og
héldu svo stóðhópnum sem mest aðskildum frá annara
hrossum, og vóru þá í hóp fleiri eða færri, stundum
4, stundum 5 og jafnvel 13. En það var eigi að eins
vænleikr hrossanna, sera menn gengust fyrir og létu sér
hughaldið um, heldr einnig litr þeirra. Vildu menn helzt
annaðhvort hafa stóðhópinn allan með sama lit, eða þá
hestinn með öðrum lit og hryssurnar með öðrum. Litir
þeir, er menn einkum lögðu stund á, vóru: ljósbleikr
litr (fífilbleikr), rauðr, ljós (hvítr) og brúnn (svartr)2.
Hvort hrosspeningr hafi til forna verið fleiri að tiltölu
en nú gjörist, verðr eigi með vissu sagt; en mjög er
það líklegt, bæði af því, að menn höfðu fleiri nytjar af
hrossunum þá en nú, og svo af hinu, að mönnum þótti
þá miklu vænna um hesta en nú á dögum, og fyrir
því höfðu menn hesta eigi að eins til gagns, heldr og
sér til gamans.
J>á er um gagnsmuni af hestum er að tala, þá er
þess að geta, að menn höfðu hestana fyrst og fremst
til reiðar og áburðar, og þótti þá undir þvi komið, að
1) Laxdæla s. kap. 36., bls. 94., 97—98. Finnboga saga, Akr-
eyri, 1860, kap. 23. bls. 42.
2) Harðar s. kap. 20. bls. 62. Bjarnar saga Hítdælakappa,
Kaupmhfn 1847, bls. 55. Hrafnkels s. bls. 9. Laxd. 5., kap. 45. bls.
129. Finnboga s., kap. 23. bls. 42.