Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1885, Page 21

21
Heyskapartfminn er hinn dýrmætasti tími sveita-
bænda hér á landi, og þá heldr nálega hver maðr, sem
mannræna er í, sér að vinnu af kappi, og mjög þykir
undir þvf komið, að þá geti sem flestir gengið út til
vinnu. Um það geta menn verið vissir, að kappsmunir
manna til forna hafi eigi verið minni við heyskapinn
en nú tfðkast, þá er gætt er að ötulleik og áhuga
fornmanna, enda gefa og sögurnar ýmsar bendingar i
þá átt. þ»ær sýna, að til vinnu gengu venjulega karl-
menn allir og kvennfólk flest. jj>ó var húsbóndinn
sjálfr á stundum heima og einstöku vildarmenn hans,
og venjulega húsfreyja og konur þær aðrar, er hirða
þurftu heimilið. Ef vér nú ímyndum oss kyrran sum-
ardag, þá er sól skfn í heiði, og sjáum i huganum
heyskaparfólk á umgirtu túni, fáklætt af hitanum og
kappinu. Nokkrir eru skólausir við vinnu sfna, bæði
til að vera liðugri í snúningum, og til þess að geta
betr staðið. Sumir af karlmönnunum raka heyinu sam-
an, aðrir bera það á sleðana, nokkrir aka því heim
og bera það inn í hlöðu. Kvennfólkið er í óðaönn að
þurka töðuna, en húsbóndinn gengr á milli fólksins
til að líta eptir og segja fyrir, en allt f einu dregr
fyrir sólu og útlit verðr regnlegt, og þjóta þá allir til
að taka saman heyið, sem flatt er; og höfum vér þá
fyrir oss heyhirðingardag hjá forfeðrum vorum eptir
þeirri hugmynd, sem sögurnar, einkum Eyrbyggja, gefa
um hann* 1; en slíkan dag, semásannast: „enginn dagr
til enda tryggr“.
Eins og alkunnugt er, fer byrjun sláttarins nokkuð
eptir tíðarfari í hvert sinn, og svo hefir án efa verið f
fornöld. Eg man eigi eptir, að sögur vorar gefi neinar
1) Eyrbyggja kap. 51, bls. 260. Hávarðar saga, kap. 9. bls. 24.
Njála, kap. 69, bls. 103. Laxdæla saga, kap. 28. bls. 71. Gísla saga,
I, bls. 14. Hrafnkels saga, bls. 36.