Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1885, Page 36
36
hefir verið almenn í þvi héraði, er Hðskuldr Hvita-
nesgoði bjó i1. Af Egils sögu og sögu Bjarnar Hit-
dælakappa má sjá, að kornyrkja hefir verið vestr á
Mýrum. Gull-þórir hafði kornyrkju i Flatey á Breiða-
firði. þeir Geirmundr heljarskinn og Kjallakr gamli,
sem báðir námu land við Breiðafjörð, börðust um akra,
er báðir vildu sá i, og á Breiðafirði vóru og Bjarneyj-
ar, sem þorvaldr Osvifsson fékk mjölið úr. Á f>verá i
Eyjafirði getr Vigaglúms saga um akr, sem aldrei brást,
og bendir það ef til vill á það, að kornyrkja hefir
nyrðra svo stopul verið, að rétt góðr akr hafi þar þótt
sjaldgæfr. í Svarfdælu er og getið um mann, sem
beitti engjar og akra fyrir nágranna sínum, og hefir
því kornyrkja verið stunduð jafnvel norðr i Svarfaðar-
dal2. þessi dæmi, sem talin hafa verið, sanna það, að
kornyrkja hefir verið stunduð bæði fyrir sunnan, vestan
og norðan land, og Atli, sem fyrr var nefndr, var
austfirzkr maðr, og er ekki ólíklegt, að hann hafi lært
akrgerðina í átthögum sínum. Mörg eru þau bæjanöfn
og örnefni viða um land, sem kend eru við akr eða
kom, og bendir það til hins sama, að til forna hafi
komyrkjan verið stunduð meira eða minna um land
allt. í formálanum fyrir sögu Guðmundar byskups
góða, sem Arngrímr ábóti ritaði um miðbik 14. aldar,
stendr raunar svo: „Korn vex i fám stöðum sunnan
lands, en þó ei nema bygg“. En þetta sýnir að eins
akryrkjuna á 14. öld, sem þá hefir án efa mikið verið
farin að ganga til þurðar. Sögurnar og örnefnin eru
full sönnun fyrir því, að kornyrkja hefir verið stunduð
víðar en á suðrlandi, og örnefni, svo sem Rúfeyjar á
1) Njála, kap. 36. bls. 54. kap. 53. bls. 82. kap. 76. bls. 112. kap.
110. bls. 169. kap. 112. bls. 170.
2) Egils saga, kap. 29. bls. 59. Ejamar saga, bls. 22. Gull-fóris
saga, kap. 10. bls. 16. Landn. II. 20. bls. 125. ísl. forns. I. bls.21.
ísl. foms. III. bls. 47.